Անգեդոնիա
 | |
| MeSH | D059445 |
|---|---|
Անգեդոնիա (հուն․՝ ἀν բացասական նախածանց + ἡδονή «հաճույք»), հաճույք ստանալու ունակության անկում կամ կորուստ[1] ուղեկցվում է դրան հասնելու գործունեության կորստով։ Անգեդոնիան չունի մոտիվացիա այն գործողությունների համար[2], որոնք սովորաբար հաճելի են՝ ներառյալ սպորտը, հոբբին, երաժշտությունը, սեռական ակտիվությունը և սոցիալական շփումները։
Անգեդոնիան հոգեբանության ախտաբանական վիճակ է։ Սովորաբար նկատվում են հոգեբուժական խանգարումներ, ինչպիսիք են դեպրեսիան, շիզոֆրենիան, տագնապային խանգարումը, հետվնասվածքային սթրեսը, ապաանձնավորումը և անհատականության որոշ խանգարումներ։ Հատկապես տարածված է խոշոր դեպրեսիայի ժամանակ։ Դա կարող է լինել նաև նեյրոլեպտիկ թերապիայի կողմնակի ազդեցություն[3]։ Անգեդոնիան սովորաբար կապված է դոֆամիներգիկ համակարգի խաթարման կամ ցիրկադային ռիթմերի խաթարման հետ[4]։
Տերմինը 1886 թվականին առաջարկել է Թեոդյուլ Արման Ռիբոն լյարդի հիվանդությունները նկարագրելիս[5]: Հետագայում օգտագործել են Բլեյլերը և Կրեպելինը` շիզոֆրենիայի հուզական թերությունը նկարագրելու համար։ Նմանատիպ «սոցիալական ագնոզիա» տերմինը հոգեվերլուծության մեջ ներդրել է Վիլհելմ Ռայխը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Ангедония // Большой толковый словарь терминов по психиатрии В.А. Жмурова. Արխիվացված 2014-11-29 Wayback Machine
- ↑ Treadway M. T., Zald D. H. Reconsidering anhedonia in depression: lessons from translational neuroscience // Neurosci Biobehav Rev : journal. — 2011. — Vol. 35, no. 3. — P. 537—555. — PubMed.
- ↑ Аведисова А. С. Новые возможности улучшения когнитивных функций и социальной адаптации при терапии шизофрении // Фарматека : журнал. — 2004. — № 9/10 (87).
- ↑ Phase relationships between core body temperature, melatonin, and sleep are associated with depression severity: further evidence for circadian misalign mention-seasonal depression (Psychiatry Research 2010; 178: 205—207).
- ↑ Шейер