Աբու ալ-Ֆիդա
Աբու ալ-Ֆիդա արաբ․՝ إسماعيل بن علي بن محمود بن مُحمَّد بن عُمر بن شاهنشاه الأيُّوبي | |
---|---|
Ծնվել է | նոյեմբեր 1273 Դամասկոս, Մամլուքների սուլթանություն, Եգիպտոս[1] |
Մահացել է | հոկտեմբերի 27, 1331 (57 տարեկան) Համա, Սիրիա[1] |
Ազգություն | քուրդ |
Դավանանք | սուննի իսլամ |
Մասնագիտություն | աշխարհագրագետ, պատմաբան, աստղագետ, աստղագուշակ, քաղաքական գործիչ, կառավարիչ և գրող |
Գործունեության ոլորտ | Իսլամական փիլիսոփայություն, աշխարհագրություն և իսլամի պատմություն |
Պաշտոն(ներ) | Emir of Hama? |
Տիրապետում է լեզուներին | արաբերեն[2] |
Երեխա(ներ) | Al-Afdal Muhammad? |
Abulfeda Վիքիպահեստում |
Աբու-լ-Ֆիդա Իսմայիլ իբն Ալի (Ismāʿīl b. ʿAlī b. Maḥmūd b. Muḥammad b. ʿUmar b. Shāhanshāh b. Ayyūb b. Shādī b. Marwān[3] (արաբ․՝ إسماعيل بن علي بن محمود بن محمد بن عمر بن شاهنشاه بن أيوب بن شادي بن مروان), առավել հայտնի որպես Աբու ալ-Ֆիդաʾ (արաբ․՝ أبو الفداء, լատինացված՝ Abulfeda (Աբուլֆեդա), նոյեմբեր 1273, Դամասկոս, Մամլուքների սուլթանություն, Եգիպտոս[1] - հոկտեմբերի 27, 1331, Համա, Սիրիա[1])[4], մամլուքների դարաշրջանի արաբ պատմիչ և աշխարհագրագետ՝ ծագումով քրդական Այուբյան տոհմից[5][6], 1310-1331 թվականներին՝ սիրիական Համայի կառավարիչը, սկզբում՝ իշխանի, այնուհետև՝ սուլթանի կոչումով ու կարգավիճակով[7][8]։
Կազմել է «Համառոտ պատմություն մարդկային ցեղի» ժողովածուն, որտեղ նկարագրված դեպքերը ավարտվում են 1329 թվականով։ Որպես մասնակից՝ տեղեկություններ է հաղորդում Կիլիկիայի Հայկական թագավորության դեմ մամլուքյան արշավանքների մասին։ Անձամբ մասնակցել է խաչակիրների դեմ մի շարք մարտերի[7]։
Ի պատիվ նրա՝ Աբուլֆեդա է անվանվել Լուսնի խառնարաններից մեկը։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #118500333 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Bibliothèque nationale de France Record #13015615p // BnF catalogue général (ֆր.) — Paris: BnF.
- ↑ Encyclopaedia Islamica.
- ↑ Gibbs (1986), p. 119
- ↑ Field, Henry (1939). Field Museum of Natural History. Vol. 29. Field Museum of Natural History of Chicago. էջ 79. ISBN 9785873406647.
- ↑ Jett, Stephen C. (2017). Ancient Ocean Crossings: Reconsidering the Case for Contacts with the Pre-Columbian Americas. University of Alabama Press. էջ 30. ISBN 9780817319397. The Kurds: A Concise Handbook, p. 45, at Google Books
- ↑ 7,0 7,1 public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Abulfeda». Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Vol. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. էջ 80. One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the
- ↑ Encyclopedia of the History of Science, Technology and Medicine in Non-Western Cultures, (edited by) Helaine Selin, pp. 7–8, Kluwer Academic Publishers, Netherlands, 1997 Identifiants et Référentiels Sudoc Pour L'Enseignement Supérieur et la Recherche – Abū al-Fidā (1273–1331) (fr)
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Արաբական աղբյուրները Հայաստանի և հարևան երկրների մասին, կազմ. Հ. Նալբանդյան, Ե., 1965
- Abulfedae Annales Moslemici Latinos ex arabicis fecit J. J. Reiske, Lipsiae, 1754;
- Géographie d’Aboulféde. Trad. de l’arabe en français… par M. Reinaud, t. 1—2, P., 1837—83;
- Китаб аль-Мухтасар фи ахбар аль-башар, 1—4, Каир, 1325 г. х. (1907).
- Крачковский И. Ю., Избранные сочинения, т. 4, М. — Л., 1957, с. 386—94.
- «Абулфеда». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Абу-л-Фида. Книга упорядочения стран». Восточная литература. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 18 февраля 2011-ին.
- «Абу-л-Фида. Книга упорядочения стран / Древние и средневековые источники по этнографии и истории Африки южнее Сахары. Т. 4. Арабские источники XIII-XIV вв. Восточная литература. 2002». Восточная литература. Վերցված է 18 февраля 2011-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աբու ալ-Ֆիդա» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 46)։ |