Սագա տափաստանային

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սագա տափաստանային
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Բաժին Միջատներ
Ընտանիք Ծղրիդներ
Տեսակ Սագա տափաստանային
Լատիներեն անվանում
Saga pedo
Հատուկ պահպանություն
Խոցելի տեսակ
Խոցելի տեսակ
IUCN 3.1 Vulnerable : ???

Սագա տափաստանային (լատին․՝ Saga pedo), ծղրիդների ընտանիքին պատկանող միջատ։ Գրանցված է Հայաստանի կենդանիների Կարմիր գրքում

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

53-72 մմ մարմնի երկարությամբ (ձվադիրինը՝ 25-38 մմ), խիստ ձգված մարմնով, դեղին կամ դեղնականաչավուն գունավորմամբ խոշոր չափի ծղրիդ է։ Առաջամեջքի ծայրի տակ թաքնված վերնաթևերն ու թևերը գրեթե ամբողջությամբ հետ են զարգացած[1]։

Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարածված է Հարավային Եվրոպայի տափաստաններում, Հյուսիսային Կովկասում, Վրաստանում, դեպի արևելք՝ մինչև Արևմտյան Սիբիր և Ղազախստան։ Հայաստանում հայտնի է եզակի հավաքով Չկալովկա գյուղից` Սևանա լճի մոտ (Գեղարքունիքի մարզ)[1]։

Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սագա տափաստանայինն ապրում է լեռնատափաստաններում։ Բազմանում է կուսածնությամբ։ Արուները հայտնաբերված չեն։ Դարանակալ գիշատիչ է, սնվում է այլ տեսակի խոշոր մորեխներով և ծղրիդներով, ակտիվ է ցերեկը, բայց ձվադրում է երեկոյան ժամերին կամ վաղ գիշերը։ Զարգացումը զուգակցվում է 8 մաշկափոխությամբ։ Հայաստանից հայտնի միակ առանձնյակը հավաքվել է սեպտեմբերին, արեալի այլ մասերում հանդիպում են սկսած հուլիսից[1]։

Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արեալի սահմանաեզրին գտնվող չափազանց հազվագյուտ տեսակ է, հայտնի է միակ հայտնաբերմամբ, հավանաբար անհետացել է։ Բնության պահպանության միջազգային միության Կարմիր ցուցակի չափորոշիչներով գնահատվում է որպես կրիտիկական վիճակոււմ գտնվող տեսակ։

Հայաստանից հայտնի է մեկ նմուշ։

Վտանգման հիմնական գործոնները են տարածքի յուրացումը, անասունների գերարածեցումը։

Հավանաբար պահպանվում է «Սևան» ազգային պարկում[1]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սագա տափաստանային» հոդվածին։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սագա տափաստանային» հոդվածին։