Նիկոլայ Պանին
| Նիկոլայ Պանին ռուս.՝ Николай Александрович Панин-Коломенкин | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1874 |
| Ծննդավայր | Վորոնեժ, Ռուսական կայսրություն |
| Մահացել է | հունվարի 19, 1956[1] |
| Մահվան վայր | Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1] |
| Գերեզման | Սերաֆիմովսկոե գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետ |
| Մասնագիտություն | սպորտային հրաձիգ, գեղասահորդ և գեղասահքի մարզիչ |
| Պարգևներ և մրցանակներ |  |
 Nikolai Panin Վիքիպահեստում | |
Նիկոլայ Ալեքսանդրովիչ Կոլոմենկին (1874, Վորոնեժ, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 19, 1956[1], Լենինգրադ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), ռուս սպորտսմեն, 1908 թվականի օլիմպիական չեմպիոն «հատուկ ձև» դիսցիպլինայում գեղասահքի Ռուսաստանի 6-ակի չեմպիոն (1901-1905, 1907), ատրճանակով հրաձգության Ռուսաստանի 12-ակի չեմպիոն (1906-1917), մարտական ատրճանակից հրաձգության Ռուսաստանի 11-ակի չեմպիոն (1907-1917). ԽՍՀՄ-ի սպորտի վաստակավոր վարպետ (1940): Ռուսաստանի պատմության առաջին օլիմպիական չեմպիոնը և Ռուսաստանի միակ օլիմպիական չեմպիոնը Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նիկոլայ Ալեքսանդրովիչի հայրը - Վորոնեժի գյուղատնտեսական մեքենաների գործարանի տնօրեն Ալեքսանդր Նիկոլայևիչ Կոլոմենկին է։
Նիկոլայը վաղ մանկությունից սկսել է զբաղվել ինքնաշեն փայտե չմուշկներով երկաթե սահքով։ Ավելի ուշ մայրը նրան Մոսկվայից մի քանի իսկական չմուշկներ էր բերել։ 1882 թվականին ծնողները ամուսնալուծվել են, և Եվգենյա Վլադիմիրովնան, իր որդուն և նրա երկու քույրերին վերցնելով, մեկնել է Սանկտ Պետերբուրգ, որտեղ Կոլոմենկինը շարունակել է իր չմուշկային կրթությունը։ Նա հաճախ էր հայտնվել հունական պողոտայի պուրակի սահադաշտի վրա։
1893 թվականին Նիկոլայը դարձել է Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի ուսանող (ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետի բնական գիտությունների բաժանմունքում), որը ավարտել է 1898 թվականին։ Կոլոմենկինիի անատոմիայի դասընթացը կարդացել է Պյոտր Ֆրանցևիչ Լեսգաֆտը։ Հենց նրա նախաձեռնությամբ է 1893 թվականին ստեղծվել «երեխաների և երիտասարդների ֆիզիկական զարգացման աջակցության միություն»-ը։
Չթողնելով գեղասահքը, Նիկոլայը հրապուրվեց հեծանվասպորտով։ Նույնպես զբաղվել է թեթև ատլետիկայով, թիավարումով, լողով, դահուկով, խաղացել է ֆուտբոլ և հոկեյ[2]։
1901 թվականին Նիկոլայ Պանինը հայտ է ներկայացրել «գեղասահքի արվեստ» համառուսաստանյան առաջնությանը մասնակցելու համար։ Նա հաջողությամբ կատարել է բոլոր առաջադրանքները, ստացել է ոսկե մեդալ և Ռուսաստանի լավագույն գեղասահորդի կոչում։
1903 թվականին, Սանկտ Պետերբուրգի 200-ամյակի կապակցությամբ, կոնկոբեժցիների միջազգային միության կոմիտեն Սանկտ Պետերբուրգի չմշկավազքի սիրահարներին հանձնարարել է անցկացնել աշխարհի առաջնությունը։
Նիկոլայ Պանինը պետք է մրցեր մոլորակի լավագույն գեղասահորդների հետ, որոնց թվում են աշխարհի չեմպիոն շվեդ Ուլրիխ Սալխովը, աշխարհի նախկին չեմպիոն գերմանացի Հիլբերտ Ֆուկսը, Ավստրիայի չեմպիոն Մաքս Բոգաչը և Գերմանիայի չեմպիոն Էռնստ Լասանը։ Ուլրիխ Սալխովը գրավեց առաջին տեղը, իսկ երկրորդը՝ Նիկոլայ Պանինին։
1908 թվականի փետրվարի 2-ին և 3-ին Պետերբուրգում տեղի ունեցավ Ալեքսանդր Պանշինի հիշատակի գավաթի գեղասահքի միջազգային մրցումներ։ Մրցումներին մասնակցել են աշխարհի յոթակի չեմպիոն շվեդ Ուլրիխ Սալխովը, գերմանացիներ Հենրիխ բուրգերը և Մարտին Գորդանը։
Նիկոլայ Պանինը հաղթող է ճանաչվել՝ 344,4 միավորով, Սալխովը՝ երկրորդ, 328,2 միավորով։
1908 թվականի օլիմպիական խաղեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1908 թվականին Լոնդոնի օլիմպիական խաղերին Նիկոլայ Պանինից բացի պարտադիր և ազատ սահքին մասնակցում էին աշխարհի յոթակի չեմպիոն և Եվրոպայի վեցակի չեմպիոն Ուլրիխ Սալխովը, աշխարհի առաջնությունների կրկնակի արծաթե մեդալակիր, Եվրոպայի առաջնությունների արծաթե և բրոնզե մեդալակիր գերմանացի Բուրգերը, աշխարհի և Եվրոպայի առաջնությունների բրոնզե մեդալակիր շվեդ Պեր Տուրենը, ամերիկացի Իրվինգ Բրոկաուն, անգլիացի Արթուր Կամմինգը և Ջոն Հոլ-Սեյը։
1908 թվականի հոկտեմբերի 16 (28) ին Նիկոլայ Պանինը ճշգրիտ և հստակ կատարեց բոլոր պարտադիր ձևերը, սակայն նրան շնորհվեց երկրորդ տեղը։
| Արդյունքներ/Դատավորներ | 1. Հ.Գրենադեր, Մեծ Բրիտանիա | 2. Է.Խորլե, Շվեդիա | 3.Գ.Խյուրգելյ, Շվեցարիա | 4. Գ.Սանդերս, Ռուսաստան | 5. Հ.Վենդտ, Գերմանիա |
| միավորների գումարը 14 ձևերի համար | 215 | 232,5 | 232 | 235 | 233 |
| Յուրաքանչյուր դատավորի տեղը | 2 | 4 | 4 | 1 | 1 |
Աշխարհի չեմպիոն Ու. Սալխովը հիստերիա էր դրսևորում Պանինի կատարած յուրաքանչյուր ֆիգուրից հետո, մրցավարները ստիպված էին նրան նախազգուշացում անել։ Դատավոր Հ. Գրենադերը, որը ներկայացնում էր Մեծ Բրիտանիան, շվեդ էր, դատավոր Գ. Հյուգելը Սալխովի անձնական ընկերն էր, այնպես որ այդ երկու դատավորները և շվեդ Հորլեն միտումնավոր, ինչպես պնդում են որոշ աղբյուրներ, նվազեցրել են Պանինի գնահատականները։ Արդյունքում Պանինը (1147 միավոր, տեղերի գումարը՝ 12) հայտնվել է Սալխովի ետևում (1172,5; 7), բայց առաջ է անցել Թուրենից (1094; 5)[3]: Ի նշան բողոքի, նրա կարծիքով, մրցավարության դեմ Պանինը դուրս է եկել մրցումներից ՝ այդպես էլ չկատարելով չհիմնավորված ծրագիրը։
Հոկտեմբերի 17 (29) մասնակիցները կատարում էին հատուկ ֆիգուրներ, Ու. Սալխովը, հասկանալով, որ հնարավոր չէ հաղթել Պանինին, նախապես դուրս է եկել մրցումներից։ Պանինը դատավորներին այնքան բարդ նկարներ է ներկայացրել, որ նրանք չեն հավատացել սառույցի վրա դրանց կատարման հնարավորությանը։ Իսկ նրանց անբասիր կատարումից հետո, բացառիկ մաթեմատիկական ճշգրտությամբ, պարտված դատավորները միաձայն Պանինին տվեցին առաջին տեղը՝ սահմանելով պարտադիր ֆիգուրների պատմության մեջ ռեկորդային միավորներ (240 հնարավորից 219 միավոր, այսինքն՝ առավելագույնը 91,3 տոկոս), ինչը թույլ տվեց նրան ստանալ օլիմպիական ոսկե մեդալ։
Հաղթանակից հետո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նիկոլայ Պանինը մասնակցել է Ստոկհոլմի 1912 թվականի Օլիմպիական խաղերին ատրճանակից հրաձգության մրցումներում։ Անհատական մրցումներում նա զբաղեցրել է ութերորդ տեղը, իսկ թիմայինում չորրորդ, նրա հետ թիմում հանդես են եկել Գրիգորի Վեցիկովը, Պավել Վոյլոշնիկովը, Նիկոլայ Մելնիցկին։
Սա առաջին դեպքն էր, որ ռուսաստանցի մարզիկը մասնակցում էր երկրորդ խաղերին և միանգամից մեկ այլ մարզաձևում։ Բացի այդ, Պանինը մնում է միակ մարզիկը, որը մրցում էր ձմեռային (գեղասահքի) և ամառային (հրաձգություն) մարզաձևերում միայն ամառային Օլիմպիական խաղերի շրջանակներում։
Օլիմպիական խաղերից հետո Պանինն անցել է մարզչական, իսկ ավելի ուշ՝ մանկավարժական գործունեության։
1915-1917 թվականներին եղել է Ռուսաստանի օլիմպիական կոմիտեի քարտուղար։
1919-1930 թվականներին աշխատել է Պետրոգրադի (Լենինգրադի) նահանգի և մարզի ֆինանսական մարմիններում, եղել է Վսևոբուչա կազմակերպության սպորտի գծով հրահանգիչ Պուշկին քաղաքում։
1928 թվականին ատրճանակից կրակելու համամիութենական սպարտակիադայի հաղթող է եղել։
1930 թվականից՝ եղել է գեղասահքի (Լենինգրադ) հրահանգիչների սեմինարի ղեկավարը։
1933 թվականից՝ Փ. Ֆ. Լեսգաֆտի անվան ֆիզիկական կուլտուրայի ինստիտուտին կից գեղասահքի վարպետների դպրոցի ղեկավարն է եղել։
1936-1938 թվականներին աշխատել է ֆիզիկական կուլտուրայի ինստիտուտի գեղասահքի բարձրագույն մարզչական դպրոցի ղեկավար։
Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին եղել է պարտիզանական ջոկատների մարտիկների ուսուցման հրահանգիչը։
1942 թվականի փետրվարին տարհանվել է շրջափակված Լենինգրադից։
1945 թվականին վերադարձել է Լենինգրադ և աշխատել ֆիզիկական կուլտուրայի գիտահետազոտական ինստիտուտում։
Նրան գրել են մի քանի դասագրքեր։ Ֆունդամենտալ գիտական նվաճումների և մանկավարժական գործունեության համար Պանինին շնորհվել է դոցենտի կոչում և մանկավարժական գիտությունների թեկնածուի աստիճան (1938)։
Պատմությունը Նիկոլայ Պանինին ճանաչում է ոչ միայն որպես տաղանդավոր մարզիկ, այլև որպես ականավոր մարզիչ և ուսուցիչ։ Նրա աշակերտների թվում են Ռուսաստանի և ԽՍՀՄ չեմպիոններ՝ Կ. Օլլոն, Կ.Ցեզարը, Պ. Չերնիչևը, Պ. Օռլովը, Ե. ի. Ալեքսեևան, ամուսիններ Ալեքսանդր և Ռաիսա Գանդելսմանները։
Պանին-Կոլոմենկինը մահացել է 1956 թվականին Լենինգրադում և թաղված է Սերաֆիմովսկի գերեզմանատանը։
Հիշողություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- 1957-1987 թվականներին Լենինգրադում ամեն տարի անցկացվում էր «Ն. Ա. Պանինի հուշամրցաշարը». Որպես գլխավոր մրցանակ հանձնվեց ճենապակյա մեծ ծաղկամանը (մոտ մեկ մետր բարձրությամբ), որի վրա փորագրված էին այդ մրցույթի բոլոր հաղթողների անունները։ 2007 թվականին Սանկտ Պետերբուրգի գեղասահքի ֆեդերացիան վերակենդանացրեց մրցաշարը[4]։ 2008 թվականին մրցաշարը դարձել է միջազգային[5]։
- 2000 թվականին Ռուսաստանի փոստը թողարկել է նամականիշ՝ նվիրված Ռուսաստանի առաջին օլիմպիական չեմպիոն Ն. Ա. Պանին-Կոլոմենկինին, 1908[6]:
- 2008 թվականին, Ռուսաստանի համար առաջին օլիմպիական մեդալ նվաճելու 100-ամյակի կապակցությամբ, գեղասահորդ Նիկոլայ Ալեքսանդրովիչի հոգեհանգստյան արարողությամբ, Ռուսաստանի գեղասահքի ֆեդերացիան սահմանել է հուշամեդալ։ Մեդալը հանձնվում է ֆեդերացիայի գործկոմի որոշմամբ՝ մարզիկներին, մարզիչներին, մրցավարներին և ակտիվիստներին՝ երկարամյա և նշանակալի ավանդի համար՝ ռուսական գեղասահքի մարզական հեղինակության բարձրացման գործում[7]։
- 2008 թվականի դեկտեմբերի 3-ին Սանկտ Պետերբուրգի գեղասահքի ակադեմիայի մարզահամալիրի գլխավոր սրահում բացվեց Նիկոլայ Պանինի կիսանդրին։ Սանկտ Պետերբուրգի գեղասահքի ֆեդերացիայի նախագահ Օլեգ Նիլովը հայտնել է նաև, որ շուտով Նիկոլայ Ալեքսանդրովիչի անունը կշնորհվի հենց Ակադեմիային[8].
- 2009 թվականի փետրվարի 15-ին Նիկոլայ Ալեքսանդրովիչի անունը նրա ակնառու վաստակի համար մտցվեց համաշխարհային գեղասահքի Փառքի սրահ (անգլ. ՝ World Figure Skating Hall of Fame). Ն. Ա. Պանին-Կոլոմենկինի պարգևը փոխանցվել է 2009 թվականի աշխարհի առաջնությունում Լոս Անջելեսում (ԱՄՆ) Սանկտ Պետերբուրգի թանգարաններից մեկում պահելու համար[9][10].
Գեղասահքի արդյունքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Մրցույթ/եթերաշրջան | 1901 | 1902 | 1903 | 1904 | 1905 | 1906 | 1907 | 1908 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամառային օլիմպիական խաղեր 1908 | 1 | |||||||
| Աշխարհի առաջնություն | 2 | |||||||
| Եվրոպայի առաջնություն | 3 | 2 | ||||||
| Ռուսաստանի առաջնություն | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Панин-Коломенкин Николай Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Панин-Коломенкин — всем спортсменам спортсмен(չաշխատող հղում)
- ↑ Звёзды ледяной арены. Сборник. Цветы триумфатора (Чайковский А.)
- ↑ «Федерация фигурного катания на коньках Санкт-Петербурга возрождает старейшие соревнования по фигурному катанию, которые не проводились в Петербурге более 20 лет». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 21-ին.
- ↑ Возродили мемориал легендарного петербуржца(չաշխատող հղում)
- ↑ «Н. А. Панин-Коломенкин | Stamps.ru». stamps.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 2-ին.
- ↑ «Решение Исполкома Федерации ФКР «О памятной медали в связи со 100-летием завоевания первой Олимпийской медали для России»». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 20-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 10-ին.
- ↑ «Олег Нилов: имя Панина-Коломенкина будет присвоено Академии фигурного катания в Санкт-Петербурге». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.
- ↑ В настоящее время — в отделе нумизматики Государственного Эрмитажа.
- ↑ «Награждение Н. А. Панина-Коломенкина «Мировым музеем и Залом Славы»». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ մարտի 1-ին. Վերցված է 2009 թ․ փետրվարի 20-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկոլայ Պանին» հոդվածին։ |
| ||||||
- 1874 ծնունդներ
- Վորոնեժ քաղաքում ծնվածներ
- Հունվարի 19 մահեր
- 1956 մահեր
- Սանկտ Պետերբուրգ քաղաքում մահացածներ
- Սանկտ Պետերբուրգում թաղվածներ
- Սանկտ Պետերբուրգի համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետի շրջանավարտներ
- ԽՍՀՄ սպորտի վաստակավոր վարպետներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ռուս օլիմպիական չեմպիոններ
- Ռուս գեղասահորդներ
- Սանկտ Պետերբուրգի պետական համալսարանի շրջանավարտներ