Կանացի անուրջներ
 շվեդ.՝ Kvinnodröm | |
|---|---|
.jpg) | |
| Երկիր |  Շվեդիա |
| Ժանր | դրամա և կինոկատակերգություն |
| Թվական | 1955 |
| Լեզու | շվեդերեն |
| Ռեժիսոր | Ինգմար Բերգման |
| Պրոդյուսեր | Ռունե Վալդեկրանց |
| Սցենարի հեղինակ | Ինգմար Բերգման |
| Դերակատարներ | Էվա Դալբեկ, Հերիետ Անդերսոն, Գուննար Բյորնստրանդ, Ռենե Բյորլինգ, Ուլֆ Պալմե, Ինգա Լանդգրե, Բենկտ-Օկե Բենկտսոն, Սվեն Լինդբերգ, Աստա Բեքման[1], Ինգմար Բերգման[1], Նայմա Վիֆսթրանդ[1], Գյոստլա Պրյուզելիուս[1] և Կարլ-Գուստաֆ Լինդստեդտ[1] |
| Օպերատոր | Հիլդինգ Բլադ |
| Երաժշտություն | Էրիկ Նուրդգրեն |
| Պատմվածքի վայր | Շվեդիա |
| Տևողություն | 87 րոպե |
 Dreams (1955 film) Վիքիպահեստում | |
«Կանացի անուրջներ» (շվեդ.՝ Kvinnodröm, Կանացի երազանքներ), շվեդ կինոռեժիսոր Ինգմար Բերգմանի կողմից 1955 թվականին նկարահանված գեղարվեստական կինոնկար։ Սյուժեի հիմքում ընկած է երկու կանանց` երիտասարդ նորաձևության մոդելի և իր ղեկավարի կյանքի մեկ օրը։
Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ստոկհոլմի լուսանկարչական ստուդիայի սեփականատեր Սյուզաննան (Էվա Դալբեկ) պատրաստվում է մեկնել Գյոթեբորգ՝ ենթադրաբար ֆոտոշարք կազմակերպելու նպատակով։ Բայց նրա բոլոր ենթակաները տեղյակ են ուղևորության իրական նպատակի մասին, Սյուզաննան կազմակերպել է այն որպեսզի հանդիպի ամուսնացած տղամարդու՝ Հենրիկի հետ, ումից բաժանվել էր մի քանի ամիս առաջ։ Սյուզանի հետ միասին պետք է գնար նաև Դորիսը (Հարիեթ Անդերսոն), նորաձևության մոդել, երիտասարդ և թեթևամիտ մի աղջիկ։
Պալլեն (Սվեն Լինդբերգ) փորձում է համոզել նրան հրաժարվելու ուղևորությունից, որպեսզի նշեն` իր քննությունները հաջող հանձնելը, բայց Դորիսը վիճում է նրա հետ և հայտարարում, որ իրենց միջև ամեն ինչ ավարտված է։ Երեկոյան ճանապարհին, Սյուզաննան ցանկանում է բացել մեքենայի դուռը և նետվել կողքով անցնող գնացքի տակ։
Դորիսը զբոսնում է Գյոթեբորգում նայելով հագուստի և զարդերի թանկարժեք խանութների ցուցափեղկերին։ Խանութներից մեկի ցուցափեղկի մոտ նրա հետ ծանոթանում է տարեց գեղեցիկ հագնված Օտտո Սանդերբին (Գուննար Բյորնստրանդ), որը առաջարկում է նրա համար գնել իր նախընտրած զգեստը։ Երկար համոզումներից հետո նա համաձայնում է։ Օտտոն հագուստը և կոշիկը պատվիրում է ատելիեում, իսկ զարդերի խանութում` մարգարիտե վզնոցը։ Հրապուրված լինելով հանդերձանքով՝ Դորիսը մոռանում է պլանավորված նկարահանման մասին։ Հրապարակում, որտեղ լուսանկարիչները և Սուսաննան սպասում էին Դորիսին, նա հայտնվում է մեկ ժամ ուշացումով։ Զայրացած Սյուզաննան չեղյալ է համարում նկարահանումները և հեռացնում Դորիսին։ Օտտոն գտնում է նրան և միասին գնում են սրճարան, զվարճանքի պուրակ, այնուհետև նրա առանձնատուն։ Առանձնատանը Դորիսը պատին նկատում է իրեն նման գեղեցիկ տեսք ունեցող երիտասարդ կնոջ դիմանկար։ Օտտոն բացատրում է, որ դա իր կնոջ դիմանկարն է, որը քսաներեք տարի գտնվում է հոգեբուժարանում, որտեղ նա տեղափոխվել է դստեր ծնվելուց հետո։ Շուտով բերում են առավոտյան գնումները և Օտտոն հեշտությամբ համոզում է Դորիսին դրանք հագնել։ Նա բացում է շամպայնը և Դորիսին տալիս թանկարժեք քարերով ապարանջանը։ Նրանց աշխույժ զրույցը ընդհատվում է դստեր Մարիաննայի (Կրեստին Հեդեբիի) այցով։ Նա հոր հանդեպ անթաքույց արհամարհանք և ատելություն էր զգում և հաճախակի նրանից գումար էր պահանջում։ Օտտոն անհաջող կերպով փորձում է թույլ չտալ Մարիաննային մտնել այն ննջարան, որտեղ թաքնվում էր Դորիսը։ Մարիաննան, մի քանի վիրավորական արտահայտություններ է թույլ տալիս հայրիկի և Դորիսի հասցեին, վերցնում է ձեռնաշղթան, ապտակելով նրան թողնում է և հեռանում։ Նվաստացած Օտտոյի սկանդալային և կոպիտ վերաբերմունքից, Դորիսը վերադարձնում է բոլոր նվերները և հեռանում։
Ֆոտոշարքի չեղյալ հայտարարվելուց հետո Սյուզաննան զանգահարում է Հենրիկին և հանդիպում խնդրում։ Երեկոյան Հենրիկը գալիս է նրա հյուրանոցային համար, բայց շուտով նրանց տեսակցությունն ընդհատվում է Հենրիկի կնոջ Մարթայի (Ինգա Լանդգրե) այցով։ Խանդոտ տեսարանի փոխարեն, նա հանգիստ ձայնով պատմում է Սյուզաննային, որ Հենրիկը չափազանց թույլ է, որպեսզի ամեն ինչ նորից սկսի ՝ կնոջը երկու երեխաների հետ թողնելով, և ֆինանսապես Մարթայից կախված լինելով՝ իր ընկերության մոտալուտ սնանկության պատճառով։ Ավելի ուշ Դորիսը գալիս է Սյուզանի սենյակ՝ լաց լինելով և պատմում սարսափելի օրվա մասին։ Սյուզանը համաձայնվում է նրան հետ վերցնել։
Ստոկհոլմ. Դորիսը հաշտվում է Պալեի հետ և շարունակում է աշխատել ֆոտոստուդիայում։ Սուսաննան պատռում է Հենրիկի նամակը, որտեղ նա գրում է, որ պատրաստ է շարունակել հանդիպել նրա հետ, չնայած Գյոթեբորգում տեղի ունեցած տհաճ միջադեպին։
Դերերում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Դերասան | Դեր |
|---|---|
| Էվա Դալբեկ | Սյուզաննա Ֆրանկ |
| Հարրիետ Անդերսոն | Դորիս |
| Գուննար Բյորնստրանդ | Օտտո Սյոնդերբի |
| Ուլֆ Պալմե | Հենրիկ Լոբելիուս |
| Ինգա Լանդգրե | Մարթա Լոբելիուս՝ Հենրիկի կինը |
| Սվեն Լինդբերգ | Պալլե՝ Դորիսի փեսացուն |
| Նայմա Վիֆստրանդ | տիկին Արեն |
| Բենկտ-Օկե Բենկտսոն | Մագնուս՝ մոդելային գործակալության տնօրեն |
| Գիտ Գեյ | ատելիեի տիրուհի |
| Վիոլա Սունդբերգ | ֆոտոմոդել |
| Լուդդե Գենցել | Ֆերդինանդ Սունդստրյոմ, լուսանկարիչ Գյոտեբորգ |
| Չերստին Հեդեբյու | Մարիանա՝ Սյոնդերբի դուստրը |
Նկարահանող խումբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Սցենարի հեղինակ՝ Ինգմար Բերգման
- Ռեժիսոր՝ Ինգմար Բերգման
- Օպերատոր՝ Հիլգինդ Բլադ
- Կոմպոզիտոր՝ Ստյուարտ Գերլինգ
- Նկարիչ՝ Գիտտան Գուստաֆսոն
- Մոնտաժ՝ Կառլ-Օլոֆ Սկեպստեդտ
- Պրոդյուսեր՝ Ռունե Վալդեկրաց
Աշխատանքներ կինոնկարի վրա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Կանացի անուրջներ»-ը նկարահանվել է 1954 թվականի հունիսից օգոստոս, լրացուցիչ տեսարանները վերանկարահանվել են 1955 թվականի փետրվարին[2]։ Ֆիլմը ընկալվում էր որպես փոխհատուցում պրոդյուսեր Ռունե Վալդեկրանցին, «Սանդրև» ստուդիայում Բերգմանի կողմից նկարահանված՝ «Կատակների երեկոներ» նախորդ ֆիլմի կոմերցիոն ձախողման համար[3]։ Ռեժիսորը հիշեցնում է, որ անհրաժեշտ է աշխատել ամենախիստ տնտեսման պայմաններում[5]:
Թեմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Կանանցի անուրջներում» Ինգմար Բերգմանը շարունակում է զարգացնել սեռերի պատերազմի թեման[6][7][8]։ «Կանայք սպասում են» ֆիլմում (1952), «Կանանց երազներ» և «Ամառային գիշերվա ժպիտներ» ֆիլմերում (1955) այս պատերազմը դեռևս ողբերգական բնույթ է կրում, պատերազմող կողմերը գնում են ամեն տեսակի հնարքների, բայց մինչ օրս նրանք գրոհում են առանց նահանջլու և կապիտուլյացիայի ուշացումը անուղղելի հետևանքներ կարող է ունենալ։
Բերգմանի հետ զրույցի ընթացքում կինոքննադատ Տուրստեն Մաննսը նրա ուշադրությունն է հրավիրել այն փաստի վրա, որ Օտտո Սանդերբիի Դորիսի նկատմամբ հետաքրքրության հիմքը սեռական հետաքրքրությունը չէ, այլ կարեկցանքը, որ անհնարին է դաձել նրան ատող դստեր` Մարիաննայի հետ նորմալ շփումները[9]։ Այս սյուժետային գծի երկակիությունը մնում է չբացահայտված մինչև Մարիանայի հանդես գալու տեսարանը, և Օտտոն կատակերգական կերպարից, հարուստ ծեր գայթակղիչից վերածվում է ողբերգական, միայնակ ծերուկի, ով կորցնում է իր կնոջն ու դստերը։
Քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Շվեդիայում ֆիլմը հանրության շրջանում և վարձույթում հաջողություն չունեցավ[7][10]։ Այն ցուցադրվել է Ֆրանսիայում 1958 թվականին՝ որպես Բերգմանի ֆիլմերի հետահայաց ցուցադրության մի մաս, բայց քննադատների ուշադրությունը չի գրավել, բացառությամբ Էրիկ Ռոմերի։
ԱՄՆ-ում «Կանանց անուրջները» հայտնվեցին միայն 1960 թվականին՝ «Յոթերորդ կնիքը» և «Մորու բացատը» ֆիլմերից հետո, որն իր ազդեցությունը թողեց քննադատների գնահատականի վրա։ Աբե Ուեյլերը New Yourk Times-ի համար գրած իր գրախոսականում բարձր գնահատեց Եվա Դալբեկին, Հարիետ Անդերսոնին, Ինգա Լանդգրեին և Ուլֆ Պալմեին՝ որպես լավ խաղացող, բայց նշեց, որ ֆիլմում բացակայում են վերջին կինոնկարների սիմվոլիզմն ու պոեզիան, որոնք նրան հայտնի դարձրին[11]։
Ինգմար Բերգմանը ինքը «Կանանցի անուրջները» համարեց անցողիկ ֆիլմ.
|
... ֆիլմը ձանձրալի էր ստացվել։ Այդ ժամանակ ես շատ հոգնած էի, դա իմ կյանքի ոչ շատ ուրախ ժամանակաշրջանն էր։ - Հարցազրույց Ինգմար Բերգմանի հետ[12]
|
|
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 ČSFD (չեխերեն) — 2001.
- ↑ Steene, 2005, էջ 214
- ↑ «Dreams» (անգլերեն). The Ingmar Bergman Foundation. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 13-ին.
- ↑ Бергман, 1985, էջ 172
- ↑ И. Б.: «Я помню только, что мы очень торопились. Тогда „Сандрев“ выпускала по двадцать, а то и по двадцать пять фильмов в год, и все приходилось делать чертовски быстро»[4].
- ↑ Карина Добротворская. «Кто сильнее? Ингмар Бергман и скандинавская новая драма». Сеанс. Վերցված է 20160213-ին.
- ↑ 7,0 7,1 Vermilye, 2002
- ↑ Alfred Appel Jr. Secrets of women(անգլ.) // Film Quarterly. — 1961. — Т. 15. — № 1.
- ↑ Бергман, 1985, էջ 184
- ↑ Бергман, 1985, էջ 186
- ↑ A. H. Weiler Screen: Lesser Bergman:His 'Dreams' Opens at Fifth Avenue Cinema(անգլ.) // The New York Times. — 1960.
- ↑ Бергман, 1985, էջ 185
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- И. Бергман Бергман о Бергмане: Ингмар Бергман в театре и кино / ред. Козловский Ю. А., сост. А. Парин, В. Гульченко. — М.: Радуга, 1985. — 525 с.
- И. Бергман Картины = Bilder / Перев. со швед. А. Афиногеновой. — М.: Музей кино, Alexandra, 1997. — 439 с. — ISBN 9985-827-27-9
- Jerry Vermilye Ingmar Bergman: His Life and Films. — McFarland, 2002. — 192 с. — ISBN 9781476612706
- Birgitta Steene Ingmar Bergman: A Reference Guide. — Amsterdam University Press, 2005. — 1088 с. — ISBN 9053564063
- Daniel Humphrey Queer Bergman: Sexuality, Gender, and the European Art Cinema. — University of Texas Press, 2013. — 220 с. — ISBN 9780292743762
| ||||||||||||||||||||
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կանացի անուրջներ» հոդվածին։ |
|
