Կալավան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գյուղ
Կալավան
ադրբ.՝ Kalavan
ադրբ.՝ Əmirxeyir
ռուս.՝ Амирхеир
ԵրկիրՀայաստան Հայաստան
ՄարզԳեղարքունիքի մարզ
ԲԾՄ1600 մետր
Պաշտոնական լեզուՀայերեն
Բնակչություն117 մարդ (2011)[1]
Ազգային կազմՀայեր
Կրոնական կազմՀայ Առաքելական եկեղեցի
Ժամային գոտիUTC+4
Կալավան (Հայաստան)##
Կալավան (Հայաստան)
Կալավան (Գեղարքունիքի մարզ)##
Կալավան (Գեղարքունիքի մարզ)

Կալավան, գյուղ Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզի Ճամբարակ համայնքում[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կալավան բնակավայրը հիմնադրվել է 1800-ական թվականներին։ Մինչև Հայաստանի անկախությունը այն կոչվել է Ամրխեր, իսկ 1991 թվականից՝ Կալավան։

Պատմական հուշարձաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակավայրի տարածքում պահպանվել են պատմական մի շարք հուշարձաններ, այդ թվում՝ դամբարանադաշտեր (Կալավան–1, Կալավան-2), XIV-XVII դարերով թվագրվող գերեզմանոց, բազմաթիվ խաչքարեր, քարե դարի բնակավայր։

Կալավան-1 և Կալավան-2 հնագիտական հուշարձանները վերաբերում են քարե դարին։ Կալավան-1 հուշարձանը թվագրվում է 14-րդ հազարամյակով, իսկ Կալավան-2-ը՝ 34 200 տարեկան է։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուղը տեղակայված է Բարեբեր գետի ափին՝ մարզկենտրոն Գավառից 107 կմ հեռավորության վրա, ծովի մակերևույթից 1600 մ բարձրության վրա։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մինչև 1988-1989 թթ. Կալավանը բնակեցված է եղել ադրբեջանցիներով[3][4]։ Ներկայիս բնակիչները հայեր են, որոնք գաղթել են նույն տարիներին Խորհրդային Ադրբեջանի Շամքորի շրջանի բնակավայրերից, ինչպես նաև Սումգայիթ քաղաքից։ Ըստ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Կալավանի մշտական բնակչությունը կազմել է 117, առկա բնակչությունը՝ 108 մարդ[5]։ Կալավանի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում` ստորև.

Տարի Բնակչություն
1897 161 մարդ [6]
1926 216 մարդ [6]
1939 295 մարդ [6]
1959 343 մարդ [6]
1970 712 մարդ [6]
1979 720 մարդ [6]
1989 70 մարդ [6]
2001 170 մարդ [6]
2011 117 մարդ [1]


Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, կերային, բանջարաբոստանային կուլտուրաների մշակությամբ։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (հայ.)
  2. Գեղարքունիքի մարզի համայնքների մասին տեղեկություններ մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 12․08․2023 թվականին)։
  3. Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
  4. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի Համալսարանի Հրատարակչություն», 1986, էջ 222 — 992 էջ։
  5. 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 Հայաստանի Հանրապետության բնակավայրերի բառարան (հայ.)Երևան: 2008. — էջ 105. — 184 p.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 333