Օրվա ժամանակի 12-ժամյա ձևաչափ

24 ժամ ֆորմատ	12 ժամ ֆորմատ	Բանավոր խոսքում
0:00	12:00	Կեսգիշեր
1։00 </br>	1:00	Գիշերվա ժամը մեկ
2:00	2:00	Գիշերվա ժամը երկուսը
3։00	3:00	Առավոտյան ժամը երեքը
4։00	4:00	Առավոտյան ժամը չորսը
5։00	5:00	Առավոտյան ժամը հինգը
6։00	6:00	առավոտյան ժամը վեցը
7։00	7:00	Առավոտյան ժամը յոթը
8։00	8:00	առավոտյան ժամը ութը
9։00	9:00	առավոտյան ժամը ինը
10։00	10:00	կեսօրվա ժամը տասը
11։00	11:00	Կեսօրվա ժամը տասնմեկը
12:00	Ժամը 12:00	Կեսօր
13:00	13:00	Կեսօրվա ժամը մեկ
14:00	14:00	ցերեկվա ժամը երկուսը
15։00	15:00	Երեկոյան երեքը
16:00	16:00	Կեսօրվա ժամը չորսը
17:00	17:00	Կեսօրվա ժամը հինգը
18:00	18:00	կեսօրվա ժամը վեցը
19:00	19:00	Ժամը յոթը
20:00	երեկոյան 8:00.	երեկոյան ժամը ութը
21:00	21:00	Երեկոյան ինը
22:00	22:00	գիշերվա ժամը տասը
23:00	Ժամը 23:00	Գիշերվա ժամը տասնմեկը
↑ {{{վերնագիր}}}.

12-ժամյա ժամանակի ձևաչափը ներառում է օրը կազմող 24 ժամերի բաժանումը երկու 12- ժամյա ընդմիջումների՝ կեսգիշեր ( pm ) և կեսօրի ( pm ):

Անգլերենում այս միջակայքերում ժամանակը նշվում է am ( լատին․՝ ante meridiem, բառացի՝ կեսօրից առաջ ) և pm ( լատին․՝ post meridiem բառացի ՝ կեսօրից հետո )։

12-ժամյա ձևաչափը գերակշռում է Ավստրալիայում, Կանադայում (բացառությամբ Քվեբեկի ), Նոր Զելանդիայում, ԱՄՆ-ում և Ֆիլիպիններում։ Այն օգտագործվում է 24-ժամյա ձևաչափի հետ համատեղ Մեծ Բրիտանիայում և անգլիախոս որոշ այլ երկրներում, Ալբանիայում, Բրազիլիայում, Հունաստանում, Իռլանդիայում, Քվեբեկ Կանադայում և Ֆրանսիայում։ Մնացած աշխարհում գերակշռում է 24-ժամյա ձևաչափը, սակայն 12-ժամյա ձևաչափը լայնորեն կիրառվում է ոչ պաշտոնական հաղորդակցության մեջ։ Միաժամանակ am-ի և pm-ի փոխարեն օգտագործվում են նկարագրական կառուցվածքներ, օրինակ՝ «առավոտներ», «օրեր», «երեկոներ», «գիշեր», «կեսօր» և այլն։ Ոչ պաշտոնական հաղորդակցության մեջ 12-ժամյա ձևաչափի տարածվածությունը բացատրվում է ավելի կարճ թվերի հարմարությամբ, ինչպես նաև դասական ժամացույցի 12-ժամյա ցիկլով։

Կեսօրվա և կեսգիշերի իմաստային նշանակության հետ կապված խնդիրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չնայած ISO 8601 միջազգային ստանդարտի առկայությանը, տարբեր երկրներում գիշերվա ժամը 12-ը և կեսօրվա ժամը 12-ը տարբեր կերպ են նշանակված։ Դա պայմանավորված է նրանով, որ լատիներեն բառակապակցություններում լատին․՝ ante meridiem եւ լատին․՝ post meridiem, meridiem բառը բառացիորեն նշանակում է «կեսօր» կամ «օրվա մեջտեղը», և ոչ մի երկիմաստություն չկա կեսօրը որպես «12 am» («12 ante meridiem» կամ «12 ժամ առաջ կեսօր») կամ որպես «12 pm» նշանակելու միջև։ (« 12 post meridiem», կամ «12 ժամ հետո կեսօրից»)։

Մյուս կողմից, կեսգիշերը կարող է նաև տրամաբանորեն կոչվել «12 pm» (12 post meridiem, նախորդ կեսօրից 12 ժամ հետո) կամ «12 am» (12 ante meridiem, հաջորդ կեսօրից 12 ժամ առաջ)։

Գրինվիչի ազգային ծովային թանգարանը խորհուրդ է տալիս այդ ժամային կետերը անվանել, որպես «առավոտվա 12» և «գիշերվա 12»^[1]։ The American Heritage Dictionary of the English Language^[en] նույնն է խորհուրդ տալիս։ ԱՄՆ օրինակ առաջարկում են «կեսգիշերը» փոխարինել «11:59 pm»-ով, եթե ցանկանում ենք նշել օրվա վերջը, իսկ «12:01 am. Եթե ուզում ենք նշել հաջորդ օրվա սկիզբը. Այս պրակտիկան լայնորեն կիրառվում է ԱՄՆ-ում իրավական պայմանագրերի, ավտոբուսների չվացուցակների, գնացքների չվացուցակների համար, թեև կան բացառություններ այս կանոնից։

Օրինակ, ԱՄՆ-ում գործում է 24-ժամյա հաշվարկի մեթոդը։ Այն կոչվում է «Ռազմական ժամանակ», քանի որ այն օգտագործվում է ԱՄՆ բանակի կողմից^[2] և՛ աշխարհի մյուս բանակների հետ ավելի հեշտ համագործակցության համար, և՛ որպես հարգանքի նշան մյուսների կողմից օգտագործվող՝ օրվա ժամերի բաժանման ձևաչափի նկատմամբ։ ԱՄՆ բանակը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ընդունել է 24-ժամյա ժամացույցը^[3]։ 12-ժամյա մեթոդը համարվում է չափազանց անհարմար, ծանր, և որոշ ոլորտներում (բանակ, ավիացիա, օդերևութաբանություն, հիվանդանոցներ, փրկարար ծառայություններ) վտանգավոր սխալների հնարավորության պատճառով օգտագործվում է 24-ժամյա ձևաչափը։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Механические часы-будильник Westclox Big Ben.
Цифровые часы-будильник Westclox. Показывают четыре часа пополудни, так как в левом верхем углу горит кружок напротив PM.
Часы Эксетерского собора.