«Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{խմբագրում եմ|[[Մասնակից:Valen1988|Valen1988]] ([[Մասնակցի քննարկում:Valen1988|քննարկում]])|2018-04-09 11:04:04}}
{{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ
{{Տեղեկաքարտ Երաժիշտ
| գույն= solo_singer
| գույն= solo_singer
}}
}}
'''Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիս''' ({{lang-de|Maria Theresia von Paradis}}, {{ԱԾ}}), ավստրիացի երաժիշտ և կոմպոզիտոր: Վաղ տարիքում կորցրել է տեսողությունը: Նրան Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտը նվիրել է դաշնամուրի և նվագախմբի համար № 18 սի-բեմոլ մաժոր կոնցերտը:
'''Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիս''' ({{lang-de|Maria Theresia von Paradis}}, {{ԱԾ}}), [[Ավստրիացիներ|ավստրիացի]] երաժիշտ և կոմպոզիտոր: Վաղ տարիքում կորցրել է [[Տեսողություն|տեսողությունը]]: Նրան [[Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտ|Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտը]] նվիրել է դաշնամուրի և նվագախմբի համար № 18 սի-բեմոլ մաժոր կոնցերտը:


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիսը ծնվել է 1759 թվականի մայիսի 15-ին Վիեննայում՝ կառավարական խորհրդատու Յոզեֆ Անտոն Պարադիսի և նրա կնոջ՝ Մարիա Ռոզալիայի ընտանիքում: Դստերը անվանակոչեցին ի պատիվ կայսրուհի Մարիա Թերեզայի, ում արքունիքում աշխատում էր հայրը: Չորս տարեկան հասակից աղջիկը կորցնում է տեսողությունը արյունազեղության պատճառով: Սակայն այս հանգամանքը պատճառ չի դառնում, որպեսզի չզբաղվի սիրելի զբաղմունքով՝ երաժշտությամբ: 1776 թվականի ավարտից մինչև 1777 թվականի կեսերը աղջիկը բուժվում էր հայտնի բժիշկ Ֆրանց Անտոն Մեսմերի մոտ:
Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիսը ծնվել է [[1759]] թվականի [[մայիսի 15]]-ին [[Վիեննա|Վիեննայում]]՝ կառավարական խորհրդատու Յոզեֆ Անտոն Պարադիսի և նրա կնոջ՝ Մարիա Ռոզալիայի ընտանիքում: Դստերը անվանակոչեցին ի պատիվ կայսրուհի [[Մարիա Թերեզա|Մարիա Թերեզայի]], ում արքունիքում աշխատում էր հայրը: Չորս տարեկան հասակից աղջիկը կորցնում է [[Կուրություն|տեսողությունը]] [[Արյունազեղում|արյունազեղության]] պատճառով: Սակայն այս հանգամանքը պատճառ չի դառնում, որպեսզի չզբաղվի սիրելի զբաղմունքով՝ [[Երաժշտություն|երաժշտությամբ]]: [[1776]] թվականի ավարտից մինչև [[1777]] թվականի կեսերը աղջիկը բուժվում էր հայտնի բժիշկ [[Ֆրանց Անտոն Մեսմեր|Ֆրանց Անտոն Մեսմերի]] մոտ:


Յոթ տարեկան հասակից Մարիա Թերեզիան արդեն սոպրանոյով պարտիա էր երգում Ջովաննի Բատիստա Պերգոլեզիի «Stabat Mater» ստեղծագործությունում, ինչպես նաև սովորում էր երգեհոն նվագել: Նրա ելույթները այն աստիճան գրավեցին կայսրուհուն, որ նա հրամայեց թոշակ նշանակել Մարիային, որպեսզի կարողանա շարունակել կրթությունը:
Յոթ տարեկան հասակից Մարիա Թերեզիան արդեն որպես [[սոպրանո]] պարտիա էր երգում [[Ջովաննի Բատիստա Պերգոլեզի|Ջովաննի Բատիստա Պերգոլեզիի]] «Stabat Mater» ստեղծագործությունում, ինչպես նաև սովորում էր [[երգեհոն]] նվագել: Նրա ելույթները այն աստիճան գրավեցին կայսրուհուն, որ նա հրամայեց թոշակ նշանակել Մարիային, որպեսզի կարողանա շարունակել կրթությունը:


Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիսի ուսուցիչները ժամանակի ականավոր երաժշտագետներն էին՝ դաշնամուր դասավանդում էր Լեոպոլդ Կոժելուխը, իսկ երգեցողություն և կոմպոզիցիա՝ Անտոնիո Սալիերին:
Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիսի ուսուցիչները ժամանակի ականավոր երաժշտագետներն էին՝ [[դաշնամուր]] դասավանդում էր [[Լեոպոլդ Կոժելուխ|Լեոպոլդ Կոժելուխը]], իսկ [[երգեցողություն]] և [[Երաժշտական ձև|կոմպոզիցիա]]՝ [[Անտոնիո Սալիերի|Անտոնիո Սալիերին]]:


Սկսած 1775 թվականից Մարիան զբաղվում է մշտական համերգային գործունեությամբ, ելույթ ունենալով ոչ միայն որպես դաշնակահարուհի, այլև կամպոզիտոր: Նրա ստեղծագործություններում կան տրիոմ կոնցերտներ, սոնատներ դաշնամուրի համար:
Սկսած [[1775]] թվականից Մարիան զբաղվում է մշտական համերգային գործունեությամբ, ելույթ ունենալով ոչ միայն որպես դաշնակահարուհի, այլև կամպոզիտոր: Նրա ստեղծագործություններում կան տրիոներ, կոնցերտներ, սոնատներ դաշնամուրի համար:


== Շրջագայություն Եվրոպայում ==
== Շրջագայություն Եվրոպայում ==
[[Պատկեր:Europatournee_von_Maria_Theresia_Paradis_1783-1786.jpg|մինի|Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիսի եվրոպական շրջագայության քարտեզը]]Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիսը [[1783]]-ից [[1786]] թվականներն ընկած ժամանակահատվածում երաժշտական շրջագայության է մեկնում [[Եվրոպա|եվրոպական]] երկրներ: Ելույթներով հանդես է գալիս [[Փարիզ|Փարիզում]], [[Լոնդոն|Լոնդոնում]], [[Բրյուսել|Բրյուսելում]]:
[[Պատկեր:Europatournee_von_Maria_Theresia_Paradis_1783-1786.jpg|մինի|Европейское туре Марии Терезии фон Парадис 1783—1786]]

== Գրականություն ==

* Michael Lorenz: Marion Fürst: ''Maria Theresia Paradis'', Köln: Böhlau 2005 (ISBN 3-412-19505-7), ''Mozart-Jahrbuch'' 2007/2008, (Kassel: Bärenreiter, 2011) [http://homepage.univie.ac.at/michael.lorenz/fuerst_paradis/ Review online]
* Rudolph Angermüller: ''Antonio Salieri. Dokumente seines Lebens.'' 3 Bde. Bock, Bad Honnef, 2002.
* Marion Fürst: ''Maria Theresia Paradis — Mozarts berühmte Zeitgenossin.'' Böhlau, Köln, 2005.
* Stanley Sadie (Hrsg.): ''The New Grove Dictionary of Music and Musicians.'' (2. Auflage) Grove Dictionaries, New York, 2000.
* Ruth Halliwell: ''The Mozart Family: Four Lives in a Social Context.'' Claredon Press, Oxford, 1998.
* Alexander Mell: ''Encyklopädisches Handbuch des Blindenwesens'' Verlag von A. Pichlers Witwe und Sohn, Wien, Leipzig, 1900, S. 576—578.
* Brian O'Doherty: «The Strange Case of Mademoiselle P.». Vintage, London 1992, ISBN 0 09 922371 6.
* BBI (Hrsg.): ''200 Jahre Blindenbildung im deutschen Sprachraum.'' Wien 2004, S. 56.

07:33, 9 Ապրիլի 2018-ի տարբերակ

Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիս
Բնօրինակ անունգերմ.՝ Maria Theresia von Paradis
Ծնվել էմայիսի 15, 1759(1759-05-15)[1][2][3]
Վիեննա, Հաբսբուրգի միապետություն[2][4]
Երկիր Ավստրիական կայսրություն
Մահացել էփետրվարի 1, 1824(1824-02-01)[5][3][4] (64 տարեկան)
Վիեննա, Ավստրիական կայսրություն[2][4]
ԺանրերԴասական ժամանակաշրջան
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր, դաշնակահարուհի և երգչուհի
Երգչաձայնսոպրանո
Գործիքներդաշնամուր և վոկալ
 Maria Theresia von Paradis Վիքիպահեստում

Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիս (գերմ.՝ Maria Theresia von Paradis, մայիսի 15, 1759(1759-05-15)[1][2][3], Վիեննա, Հաբսբուրգի միապետություն[2][4] - փետրվարի 1, 1824(1824-02-01)[5][3][4], Վիեննա, Ավստրիական կայսրություն[2][4]), ավստրիացի երաժիշտ և կոմպոզիտոր: Վաղ տարիքում կորցրել է տեսողությունը: Նրան Վոլֆգանգ Ամադեուս Մոցարտը նվիրել է դաշնամուրի և նվագախմբի համար № 18 սի-բեմոլ մաժոր կոնցերտը:

Կենսագրություն

Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիսը ծնվել է 1759 թվականի մայիսի 15-ին Վիեննայում՝ կառավարական խորհրդատու Յոզեֆ Անտոն Պարադիսի և նրա կնոջ՝ Մարիա Ռոզալիայի ընտանիքում: Դստերը անվանակոչեցին ի պատիվ կայսրուհի Մարիա Թերեզայի, ում արքունիքում աշխատում էր հայրը: Չորս տարեկան հասակից աղջիկը կորցնում է տեսողությունը արյունազեղության պատճառով: Սակայն այս հանգամանքը պատճառ չի դառնում, որպեսզի չզբաղվի սիրելի զբաղմունքով՝ երաժշտությամբ: 1776 թվականի ավարտից մինչև 1777 թվականի կեսերը աղջիկը բուժվում էր հայտնի բժիշկ Ֆրանց Անտոն Մեսմերի մոտ:

Յոթ տարեկան հասակից Մարիա Թերեզիան արդեն որպես սոպրանո պարտիա էր երգում Ջովաննի Բատիստա Պերգոլեզիի «Stabat Mater» ստեղծագործությունում, ինչպես նաև սովորում էր երգեհոն նվագել: Նրա ելույթները այն աստիճան գրավեցին կայսրուհուն, որ նա հրամայեց թոշակ նշանակել Մարիային, որպեսզի կարողանա շարունակել կրթությունը:

Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիսի ուսուցիչները ժամանակի ականավոր երաժշտագետներն էին՝ դաշնամուր դասավանդում էր Լեոպոլդ Կոժելուխը, իսկ երգեցողություն և կոմպոզիցիա՝ Անտոնիո Սալիերին:

Սկսած 1775 թվականից Մարիան զբաղվում է մշտական համերգային գործունեությամբ, ելույթ ունենալով ոչ միայն որպես դաշնակահարուհի, այլև կամպոզիտոր: Նրա ստեղծագործություններում կան տրիոներ, կոնցերտներ, սոնատներ դաշնամուրի համար:

Շրջագայություն Եվրոպայում

Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիսի եվրոպական շրջագայության քարտեզը

Մարիա Թերեզիա ֆոն Պարադիսը 1783-ից 1786 թվականներն ընկած ժամանակահատվածում երաժշտական շրջագայության է մեկնում եվրոպական երկրներ: Ելույթներով հանդես է գալիս Փարիզում, Լոնդոնում, Բրյուսելում:

Գրականություն

  • Michael Lorenz: Marion Fürst: Maria Theresia Paradis, Köln: Böhlau 2005 (ISBN 3-412-19505-7), Mozart-Jahrbuch 2007/2008, (Kassel: Bärenreiter, 2011) Review online
  • Rudolph Angermüller: Antonio Salieri. Dokumente seines Lebens. 3 Bde. Bock, Bad Honnef, 2002.
  • Marion Fürst: Maria Theresia Paradis — Mozarts berühmte Zeitgenossin. Böhlau, Köln, 2005.
  • Stanley Sadie (Hrsg.): The New Grove Dictionary of Music and Musicians. (2. Auflage) Grove Dictionaries, New York, 2000.
  • Ruth Halliwell: The Mozart Family: Four Lives in a Social Context. Claredon Press, Oxford, 1998.
  • Alexander Mell: Encyklopädisches Handbuch des Blindenwesens Verlag von A. Pichlers Witwe und Sohn, Wien, Leipzig, 1900, S. 576—578.
  • Brian O'Doherty: «The Strange Case of Mademoiselle P.». Vintage, London 1992, ISBN 0 09 922371 6.
  • BBI (Hrsg.): 200 Jahre Blindenbildung im deutschen Sprachraum. Wien 2004, S. 56.
  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Wurzbach D. C. v. Paradis, Maria Theresia von (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt habenWien: 1856. — Vol. 21. — S. 286.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Český hudební slovník osob a institucí (չեխերեն)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Haas G. 210 österreichische Komponistinnen vom 16. Jahrhundert bis zur Gegenwart (գերմ.): Biographie, Werk und BibliographieSalzburg, Wien, F: Residenz Verlag, 2001. — S. 296—300. — ISBN 978-3-7017-1215-1
  5. 5,0 5,1 5,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.