Մարիա Յահոդա

Մարիա Յահոդա; Marie Jahoda
Ծնվել է	հունվարի 26, 1907
Ծննդավայր	Վիեննա
Մահացել է	ապրիլի 28, 2001
Մահվան վայր	Սուսեկս
Քաղաքացիություն	Ավստրիա
Ազգություն	անգլիացի
Կրոն	քրիստոնյա
Կրթություն	Վիեննայի համալսարան (1933) և Science and Technology Policy Research?
Մասնագիտություն	սոցիալական հոգեբան
Աշխատավայր	Սասեքսի համալսարան, Նոր Դպրոց և Բրունելի համալսարան
Ամուսին	Paul Lazarsfeld? և Austen Albu?
Ծնողներ	հայր՝ Carl Jahoda?
Պարգևներ և ; մրցանակներ	Վիեննայի համալսարանի պատվավոր դոկտոր Prize of the City of Vienna for the Humanities? Ամերիկայի արվեստների և գիտությունների ակադեմիայի անդամ և Կուրտ Լևինի մրցանակ
Անդամություն	Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
Երեխաներ	Lotte Bailyn?
	Marie Jahoda Վիքիպահեստում

Մարիա Յահոդա (գերմ.՝ Marie Jahoda, հունվարի 26, 1907(1907-01-26)^[7]^[4]^[5]^[…], Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա^[8] - ապրիլի 28, 2001(2001-04-28)^[4]^[5]^[6]^[…], Keymer, Hassocks, Mid Sussex, Արևմտյան Սասեքս, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն^[8]), անգլիացի սոցիալական հոգեբան։ Ունի Ավստրիայի քաղաքացիություն^[9]։ 1992 թվականին ճանաչվել է Ամերիկայի արվեստի և գիտության ակադեմիայի օտարերկրացի պատվավոր անդամ^[10]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Յահոդան ծնվել է 1970 թվականի հունվարի 26-ին՝ Վիեննայում։ Համաձայն այլ աղբյուրների ծնվել է Թեհրանում, իսկ մանկությունը անցել է Վեննայում։ Կարլ Յահոդայի և Գաթթին Բեթիի չորս երեխաներից երրորդն էր։ Հայրը առևտրական էր, «Karl Jahoda, Spezialgeschäft für technische Papiere und Utensilien» ընկերության սեփականատերը։ Ի սկզբանե սովորել է Վիեննայի աղջիկների համար նախատեսված քոլեջում:Դեռահասության տարիքում սկսել է անդամակցել Ավստրիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցությանը` Կարմիր Վիեննային, ինչը ազդեցություն է գործել նրա հետագա կյանքի վրա։ 1928 թվականին ավարտել է Վիեննայի համալսարանը, իսկ 1933 թվականին արժանացել է Վիեննայի համալսարանի դիպլոմին։ Վիեննայում ծանոթացել է ապագա ամերիկացի սոցիոլոգ Պոլ Լազարսֆելդի հետ, իսկ 1926 թվականին նրանք ամուսնացել են։ 1930 թվականի հուլիսի 17 -ին ծնվել է նրանց դուստրը` Լոտտան (գերմ.՝ Lotte Franziska): 1928 թվականին Յախոդան որոշ ժամանակ է անցկացրել Փարիզում, դասախոսություններ լսել Սորբոնում։

Ամուսնու հետ Մարիան մի շարք գիտական հետազոտություններ է անցկացրել, որոնց մի մասը հրապարակել է։ 1933 թվականին Ռոկֆելլերի ֆոնդից կրթաթոշակ է ստացել և մեկնել ԱՄՆ, որտեղ բնակություն է հաստատել, քանի որ 1934 թվականին Ավստրիայում տեղի ունեցած նացիստական հեղափոխությունից հետո չէր կարող վերադառնալ հայրենիք։ Նույն թվականին ամուսինները բաժանվել են։ 1933-1936-ական թվականներին Յախոդան աշխատել է Վիեննայի համալսարանում։ Միևնույն ժամանակ մասնակցել է ընդհատակյա սոցիալիստական հեղափոխությանը , 1936 թվականին այդ գործունեության համար ձեռբակալվել է։ Միջազգային միջամտության շնորհիվ ազատ է արձակվել։ 1937 թվականին զրկվել է ավստրիական քաղաքացիությունից և հեռացել երկրից։

Մարիան իջևանել է Անգլիայում, այնտեղ է ապրել Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ։ 1945 թվականին նա մեկնել է ԱՄՆ։ Նյու-Յորքի համալսարանում աշխատել է որպես սոցիալական հոգեբանության պրոֆեսոր, դասավանդել է Կոլումբիայի համալսարանում, Ամերիկայի հրեական կոմիտեի գիտաշխատող էր(անգլ.՝ American Jewish Committee): 1958-1965 թվականներին աշխատել է Լոնդոնի Բրունելյա համալսարանում։ 1965 թվականին Յախոդային հրավիրել են Սասեկսի համալսարան (անգլ.՝ University of Sussex), որտեղ դարձել է խորհրդատու, այնուհետև` գիտակա-հետազոտական բաժին հրավիրված պրոֆեսոր։ Անգլիայում երկրորդ անգամ ամուսնացել է քաղաքագետ, խորհրդարանում Մեծ Բրիտանիայի լեյբորիստական կուսակցության ներկայացուցիչ Աուսթեն Հարի Ալբուի հետ (1903—1994):

Մարիան մահացել է 2001 թվականի ապրիլի 28-ին՝ Սուսեկսում։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1927 թվականին Մարիան ամուսնացել է Պաուլ Ֆելիքսի հետ։ 1930 թվականին ծնվել է նրանց առաջնեկը՝ Լոթե Ֆրազինսկան։ Հետագայում նա դարձել է M.I.T -ում։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century — Routledge, 2003. — Vol. 1. — P. 651—652. — 798 p. — ISBN 978-1-135-96342-2
↑ http://geschichte.univie.ac.at/en/persons/marie-jahoda-dr
↑ https://www.spssi.org/index.cfm?fuseaction=page.viewpage&pageid=938
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^6,0 ^6,1 Babelio (ֆր.) — 2007.
↑ Schellenberg W., Schutzstaffel Sonderfahndungsliste G.B. — Schutzstaffel, 1940.
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 Gadzinski A. KALLIOPE Austria (գերմ.): Frauen in Gesellschaft, Kultur und Wissenschaft — Wien: Bundesministerium für Europa, Integration und Äußeres, 2015. — S. 234. — ISBN 978-3-9503655-5-9
↑ Marie Jahoda(չաշխատող հղում) (անգլ.)
↑ «Book of Members, 1780–2010: Chapter J» (PDF). American Academy of Arts and Sciences. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 22-ին.(անգլ.)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիա Յահոդա» հոդվածին։

[_fb79806a357d90be-1] Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th Century — Routledge, 2003. — Vol. 1. — P. 651—652. — 798 p. — ISBN 978-1-135-96342-2

[_447b45ffabfdb027-2] ttp://geschichte.univie.ac.at/en/persons/marie-jahoda-dr

[_b5000d36adff8ad7-3] ttps://www.spssi.org/index.cfm?fuseaction=page.viewpage&pageid=938

[_9d15618dbef83c8a-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_111dd749a3db3e8a-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_3f7511084db4096e-6] 6,0 ^6,1 Babelio (ֆր.) — 2007.

[_3d6f709270733243-7] Schellenberg W., Schutzstaffel Sonderfahndungsliste G.B. — Schutzstaffel, 1940.

[_552e4aaa6e815b87-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 ^8,3 Gadzinski A. KALLIOPE Austria (գերմ.): Frauen in Gesellschaft, Kultur und Wissenschaft — Wien: Bundesministerium für Europa, Integration und Äußeres, 2015. — S. 234. — ISBN 978-3-9503655-5-9

[9] Marie Jahoda(չաշխատող հղում) (անգլ.)

[10] «Book of Members, 1780–2010: Chapter J» (PDF). American Academy of Arts and Sciences. Վերցված է 2014 թ․ հուլիսի 22-ին.(անգլ.)

[1]

[2]

[3]

[7]

[4]

[5]

[8]

[6]

[9]

[10]