Էլեոնորա Պրոխազկա

Էլեոնորա Պրոխազկա; գերմ.՝ Eleonore Prochaska
Ծնվել է	մարտի 11, 1785
Ծննդավայր	Պոտսդամ, Պրուսիայի թագավորություն
Մահացել է	հոկտեմբերի 5, 1813 (28 տարեկան)
Մահվան վայր	Դանենբերգ
Գերեզման	Դանենբերգ
Քաղաքացիություն	Պրուսիայի թագավորություն
Կրթություն	Großes Militärwaisenhaus? (1797)
Մասնագիտություն	ռազմական գործիչ
	Eleonore Prochaska Վիքիպահեստում

Մարիա Քրիստինա Էլեոնորա (գերմ.՝ Marie Christiane Eleonore Prochaska, մարտի 11, 1785(1785-03-11)^[2], Պոտսդամ, Պրուսիայի թագավորություն^[2] - հոկտեմբերի 5, 1813(1813-10-05)^[2], Դանենբերգ^[2]), առաջին կին կամավորը պրուսական բանակում, հեծելազորային, Գերմանիայի ազգային հերոսուհի։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Քրիստինա Էլեոնորան սերում էր աղքատ պրուսական գվարդիական սերժանտի ընտանիքից։ Մոր մահից հետո հայրը նրան ուղարկել է երեխաների ռազմական մանկատուն, որտեղ հետագայում աշխատել է որպես սպասուհի։ Երիտասարդ տարիքից հետաքրքրվել է Նապոլեոնի դեմ Անկախության պատերազմով։ 28 տարեկան հասակում Ավգուստ Ռենեց արական անունով որպես կամավոր մասնակցել է ֆրանսիական զորքերի թիկունքում գործող Ադոլֆ ֆոն Լյուտցովի «Ազատության կորպուսի» (ժողովուրդը նրանց անվանում էր «Սև ամպեր») 1-ին եգերական գումարտակին։ Սկզբում նրան նշանակել են ռազմական նվագախմբում, բայց շուտով ուղարկել են հեծելազոր։ Պայքարել է պրուսական բանակում՝ տղամարդու քողի տակ, նապոլեոնյան բանակի դեմ։

1813 թվականի սեպտեմբերին Վեստֆալիայում Գյորդի ճակատամարտում, մինչ նա փորձում էր վիրավոր ընկերոջը մարտադաշտից դուրս բերել, ինքն է ծանր վիրավորվել։ Ռազմաճակատային բուժակները արագ դուրս են բերել վիրավոր Էլեոնորային մարտադաշտից, և նրան ուղարկել Դաննենբերգի հիվանդանոց։ Այստեղ ստացած ծանր վերքերից երեք շաբաթ անց՝ 1813 թվականի հոկտեմբերի 5-ին, Էլեոնորան մահացել է։ Ցուցաբերած առանձնահատուկ քաջության և հերոսության համար նրան կոչում էին պոտսդամյան Ժաննա դ'Արկ։ Էլեոնորա Պրոխազկայի կերպարը հետագայում իդեալականացվեց որպես Նապոլեոնի հետ ազատագրական պատերազմի խորհրդանիշ և նրա նկատմամբ ակնածանք էր տածվում՝ որպես Գերմանիայի ազգային հերոսուհու։

Ստեղծվեցին Էլեոնորային նվիրված բազմաթիվ ստեղծագործություններ (բանաստեղծություններ և դրամաներ)։ Լյուդվիգ վան Բեթհովենը երաժշտություն գրեց Յոհան Ֆրիդրիխ Լեոպոլդ Դունկերի դրամայի համար։

1865 թվականին Դաննենբերգի Սուրբ Աննայի գերեզմանատանը Էլեոնորայի գերեզմանի վրա հուշարձան տեղադրվեց, իսկ 1889 թվականին Պոտսդամում հուշարձան կանգնեցվեց՝ ի պատիվ Էլեոնորա Պրոխազկայի, իսկ նրա տունը դարձավ հուշահամալիր թանգարան։

Համանման այլ կենսագրականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեծելազորային օրիորդ Նադեժդա Դուրովա` ռուսական բանակի առաջին կին սպան։
Այդ տարիներին եղբոր անունով հերոսաբար մարտնչում էր Ալեքսանդրա Տիխոմիրովան։ Առեղծվածը բացահայտվեց միայն նրա հերոսական մահից հետո։
Մոտավորապես նույն ժամանակաշրջանում իտալացի Ֆրանչեսկա Սկանագատան ծառայում էր ավստրիական բանակում։
Արքայազն Վիլհելմի և նրա կնոջ հովանավորությամբ պրուսական բանակի վեցերորդ կոալիցիայի կողմից հեծելազորում մարտնչում էր Լուիզա Կեսսենիխը։
20-րդ դարի սկզբին Նադեժդա Դուրովայի սխրանքը կրկնեց Գեորգիևյան խաչի ասպետ Օլգա Նիկոլաևնա Կաբանովան, ով իր սեռը թաքցրել էր Օլեգ անվան տակ և որպես կամավոր ծառայել էր Ռուսաստանի բանակում, Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ, հետագայում` Սպիտակների կամավորական բանակում` Քաղաքացիական պատերազմի տարիներին։ Օլգա Նիկոլաևնան ավելի քան 10 տարի թաքցնում էր իր սեռը, նույնիսկ աքսորում` մինչև 1920-ականների կեսերը, երբ նա բացահայտեց իր գաղտնիքը ընկերոջը, ում հետ Բելգրադում շուտով ամուսնացավ։
20-րդ դարում Ալեքսանդրա Ռաշչուպկինան Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին եղել է T-34 տանկի վարորդ-մեխանիկ և ավելի քան երեք տարի շարունակ ծառայակիցներից թաքցրել է, որ ինքը կին է^[3]^[4]^[5]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էլեոնորա Պրոխազկայի մահը, 1863 թվականի փորագրություն
Էլեոնորա Պրոխազկայի հուշարձանը Պոտսդամում

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #13305506X // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 Poten B. v. Prochaska, Eleonore (գերմ.) // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1888. — Vol. 26. — S. 621–622.
↑ Ася Кандаурова (6 марта 2014). «Три года танкист скрывал, что он — женщина». Комсомольская правда. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.
↑ Вадим Кожуховский (9 сентября 2006). «Танкист, да Вы — девица!». Красная Звезда. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.
↑ Антон Тимофеев (28 июня 2006). «Крепкий орешек». Экспресс газета. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էլեոնորա Պրոխազկա» հոդվածին։

[_1350ecc33e336c43-1] Deutsche Nationalbibliothek Record #13305506X // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_3a049fa76cc48e1e-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 Poten B. v. Prochaska, Eleonore (գերմ.) // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1888. — Vol. 26. — S. 621–622.

[Кандаурова-3] Ася Кандаурова (6 марта 2014). «Три года танкист скрывал, что он — женщина». Комсомольская правда. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.

[Кожуховский-4] Вадим Кожуховский (9 сентября 2006). «Танкист, да Вы — девица!». Красная Звезда. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.

[Тимофеев-5] Антон Тимофеев (28 июня 2006). «Крепкий орешек». Экспресс газета. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 13-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]