Արոն Տամաշի

Արոն Տամաշի; հունգ.՝ Tamási Áron
Ծննդյան անուն	հունգ.՝ Tamás János
Ծնվել է	սեպտեմբերի 20, 1897
Ծննդավայր	Lupeni, Harghita County, Ռումինիա
Վախճանվել է	մայիսի 26, 1966 (68 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն
Մասնագիտություն	քաղաքական գործիչ և գրող
Լեզու	հունգարերեն
Քաղաքացիություն	Հունգարիա և Ռումինիա
Կրթություն	Ֆրանց Յոզեֆի համալսարան (1921) և Academy of Commerce? (1922)
Անդամակցություն	Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա
Կուսակցություն	Ազգային գյուղացիական կուսակցություն
Աշխատավայր	Նյուգաթ
Պարգևներ	Կոշութի մրցանակ Կորվին թագ և «Հունգարիայի ժառանգություն» մրցանակ
	Áron Tamási Վիքիպահեստում

Արոն Տամաշի (սեպտեմբերի 20, 1897(1897-09-20)^[1]^[2], Lupeni, Harghita County, Ռումինիա - մայիսի 26, 1966(1966-05-26)^[3]^[1]^[2], Բուդապեշտ, Հունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն^[3]), հունգարացի գրող։ Հայրենի Տրանսիլվանիայում և Հունգարիայում հայտնի է դարձել սեկե ոճի ստեղծագործությունների շնորհիվ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է սեկեական ընտանիքում, Ֆարկաշլակում (այժմ Լուպենի, Հարգիտա)։ 1912 թվականին Արոնին գրանցում են Սեկեյուդվարհեյ կաթոլիկ գիմնազիայում։ Նույնիսկ երբ գիմնազիստ էր սկսել էր գրել պատմություններ։ 1918 թվականի հուլիսին մասնակցում է Պյավայի ճակատամարտին։ Ընդունվել է Կլուժի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետը, սակայն շատ կարճ ժամանակ է այնտեղ սովորել, քանի որ այնտեղ դասավանդում էին ռումիներենով։ Ընդունվել է Առևտրային ակադեմիա, որը և ավարտել է երկու տարի անց։

1923 թվականին արտագաղթում է ԱՄՆ, այնտեղ ակտիվ աշխատում է և պատմվածքները ուղարկում է հայրենիք։ 1925 թվականին Կլուժում լույս է տեսնում նրա առաջին ժողովածուն «Հոգին ճանապարհվում է»։ 1926 թվականին վերադառնում է ԱՄՆ-ից, արդեն բավականին հայտնի լինելով հայրենիքում։ 1926 թվականի հուլիսին մասնակցում է Ռումինիայի հայտնի հունգարացի գրողների հավաքին, որը հիմնադրել է «Էրդեն Հելիկոն»՝ «Գրողների ազատ համայնք»։ Այդ կազմակերպության շնորհիվ հրատարակվում են Տամշինի առաջին ստեղծագործությունները, որոնք գրվել էին հայրենիքում։

1932 թվականին Տամաշինը հրատարակում է իր լավագույն ստեղծագործություններից մեկը՝ «Աբելը խուլ անտառում»։ Դրան հետևում են ևս երկու վեպ-շարունակություններ։ Տամաշին ճանաչում է ձեռք բերում՝ Հունգարիայում, ստանում է Բաումգարտենի մրցանակ։ Ամբողջ կյանքի ընթացքում Տամաշինը հրատարակել է հեքիաթների 10 ժողովածու։

1945 թվականին Տամաշինը դառնում է հունգարական պառլամենտի պատվավոր պատգամավոր, 1954 թվականին՝ Հունգարիայի Հայրենական Միության Խորհրդի անդամ։ Նրան շնորհվում է հայենական բարձր մրցանակ՝ Կոշուտի մրցանակ։ 1963 թվականին Արնո Տամաշին դառնում է Խաղաղության Խորհրդի նախագահության անդամ։ Գրողի վերջին ստեղծագործությունը՝ «Մասուրի ճյուղ» գրվել է գրողի կնոջ կողմից, բայց այդպես էլ ավարտին չի հասցրել։ Արոն Տամաշին ըևական հիվանդությունից հետո մահացել է 1966 թվականի մայիսի 26-ին, Բուդապեշտում։

Ընտրյալ մատենագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Абель в глухом лесу» (1932)
«Абель в своей стране» (1934)
«Абель в Америке» (1934)
«Матяш, ломающий льдины» (1936)
«Сверкает звезда» (1937)
«Птица певчая» (1934)
«Обманчивая радуга» (1942)
«Колыбель и сова» (1953)
«Зеркало отечества» (1953)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Babelio (ֆր.) — 2007.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Тамаши Арон // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արոն Տամաշի Արխիվացված 2006-09-16 Wayback Machine
«Աբելը խուլ անտառում»(չաշխատող հղում)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արոն Տամաշի» հոդվածին։

[_f77d00cf596b4988-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_6eeeeedb7c54ba1a-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Babelio (ֆր.) — 2007.

[_ecd4c14379d4005c-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Тамаши Арон // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[1]

[2]

[3]