Աննի Շմիդտ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Աննի Շմիդտ
Ծննդյան անունհոլ.՝ Anna Maria Geertruida Schmidt
Ծնվել էմայիսի 20, 1911(1911-05-20)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԿապելե, Զեյլանդ, Նիդերլանդներ[4]
Վախճանվել էմայիսի 21, 1995(1995-05-21)[1][2][3][…] (84 տարեկան)
Վախճանի վայրԱմստերդամ, Նիդերլանդներ
ԳերեզմանZorgvlied
Մասնագիտությունդրամատուրգ, գրող, բանաստեղծուհի, մանկագիր, գրադարանավար և սցենարիստ
Քաղաքացիություն Նիդերլանդների Թագավորություն[4]
Ուշագրավ աշխատանքներJip and Janneke?, Pluk van de Petteflet? և Minoes?
ԱշխատավայրHet Parool?
Պարգևներ
ԶավակներFlip van Duyn?
Изображение автографа
Կայքannie-mg.com
 Annie M.G. Schmidt Վիքիպահեստում

Աննի Շմիդտ (նիդերլանդերեն՝ Anna Maria Geertruida Schmidt, մայիսի 20, 1911(1911-05-20)[1][2][3][…], Կապելե, Զեյլանդ, Նիդերլանդներ[4] - մայիսի 21, 1995(1995-05-21)[1][2][3][…], Ամստերդամ, Նիդերլանդներ[6]), հոլանդացի կին գրող, ով առաջինն է արժանացել Նիդերլանդների պետական մրցանակի՝ մանուկների ու պատանիների համար գրած լավագույն գրքի համար (1964 թ.): Նրան շնորհվել է նաև Հ. Ք. Անդերսենի անվան ոսկե մեդալ[7] (1988 թ.): Հայրենի Հոլանդիայում նա հայտնի էր «Նիդերլանդների տատիկ» և «Հայրենյաց մայր» պատվանուններով։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել ու հասակ է առել բողոքական եկեղեցու պաստորի ընտանիքում, բայց կրոնամոլ չի դարձել, ընդհակառակը՝ դարձել է աթեիստ, թեև հակակրոնական ցցուն արարքներ էլ չի գործել (հայրը, որ լայն հայացքների տեր, գեղարվեստ սիրող անձնավորություն էր, թույլ է տվել, որ դուստրը ազատ մեծանա)։

Դպրոցն ավարտելուց հետո Աննին իրավունք է ուսումնասիրել, սակայն թողել է թերի, հաճախել է տնային տնտեսություն վարողների, ապա՝ գրադարանավարների դասընթացների, մի քանի տարի (մինչև 1932 թվականը) աշխատել որպես գրադարանավարուհի։

Գեղարվեստական գրականության բնագավառում առաջին փորձերը կատարել է որպես «մեծական» բանաստեղծությունների և կաբարեների համար երգերի տեքստերի հեղինակ։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո սկսել է գրքեր գրել երեխաների համար։ 1950 թվականին լույս է տեսել նրա բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուն՝ «Սուլիչով թեյնիկը» խորագրով։ Ապա Աննին անցել է արձակի և մանուկների համար գրել է «Յիպն ու Յանիկեն» պատմվածաշարը (1953—1960), որն իր պատվավոր տեղն է գրավել նիդերլանդական մանկական գրականության ոսկե ֆոնդում։

Նրա գրվածքները իսկական հեղաշրջում են առաջացրել նիդերլանդական մանկական գրականության մեջ. Աննին այնքան շատ նորամուծություններ է կատարել գրվածքների թե՛ բովանդակության և թե՛ ձևի բնագավառում, որ նրա գրքերը համարում են ընդվզում արդեն հնացածի դեմ։ Իր ստեղծագործություններում նա խրախուսում է հարմարավետության, հարմարվողականության դեմ ըմբոստանալը՝ նոնկոմֆորմիզմը։

Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Het fluitketeltje en andere versjes, 1950
  2. Dit is de spin Sebastiaan, 1951
  3. Het schaap Veronica, 1951
  4. Veertien uilen, 1952
  5. Cabaretliedjes, 1952
  6. De toren van Bemmelekom, 1953
  7. Jip en Janneke, 1953
  8. Kom, zei het schaap Veronica, 1953
  9. Abeltje, 1953
  10. De lapjeskat, 1954
  11. De groeten van Jip en Janneke, 1954
  12. Ik ben lekker stout, 1955
  13. De A van Abeltje, 1955
  14. Hop maar Jip en Janneke, 1955
  15. Daar gaan Jip en Janneke, 1956
  16. Op visite bij de reus, 1956
  17. Een zoentje van Jip en Janneke, 1957
  18. Wiplala, 1957
  19. De graaf van Weet-ik-veel, 1957
  20. Goed zo, Jip en Janneke, 1958
  21. Het beertje Pippeloentje, 1958
  22. Drie stouterdjes in de sneeuw, 1958
  23. Drie stouterdjes gaan verven, 1958
  24. Drie stouterdjes maken muziek, 1958
  25. Drie stouterdjes uit vissen, 1958
  26. Drie stouterdjes in de storm, 1958
  27. Drie stouterdjes en de groentewagen, 1958
  28. Drie stouterdjes gaan voetballen, 1958
  29. Drie stouterdjes gaan snoepen, 1958
  30. Drie stouterdjes en een pop, 1958
  31. Pas op, Jip en Janneke, 1959
  32. Iedereen heeft een staart, 1959
  33. Prélientje en de brandweer, 1959
  34. Prélientje op de oceaan, 1959
  35. Prélientje in de bergen, 1959
  36. Prélientje wordt verkeersagent, 1959
  37. Prélientje in de dierentuin, 1959
  38. Prélientje is de dokter, 1959
  39. Prélientje is chauffeur, 1959
  40. Prélientje en de leeuwen, 1959
  41. Prélientje wint de wedstrijd, 1959
  42. Eventjes lachen, Jip en Janneke, 1960
  43. Het hele schaap Veronica, 1960
  44. Dag, meneer de kruidenier, 1960
  45. Tijs en Lapje, 1960
  46. Woelewippie onderweg, 1960
  47. Dikkertje Dap : en een heleboel andere versjes, 1961
  48. Ibbeltje : de duif van de directrice, 1961
  49. Ibbeltje : vis, 1961
  50. De wim-wam reus : en andere liedjes voor de jeugd, 1961
  51. Wiplala weer, 1962
  52. Jip en Janneke; eerste boek, 1963
  53. Pluis en Poezeltje, 1963
  54. Pluis en Poezeltje en de bijen, 1963
  55. Pluis en Poezeltje op straat, 1963
  56. Pluis en Poezeltje uit winkelen, 1963
  57. Pluis en Poezeltje op school, 1963
  58. Pluis en Poezeltje zijn ziek, 1963
  59. Jip en Janneke; tweede boek, 1964
  60. Jip en Janneke; derde boek, 1964
  61. Spiegeltje rondreis, 1964
  62. Jip en Janneke; vierde boek, 1964
  63. Vingertje Lik : en een heleboel andere versjes, 1964
  64. Heksen en zo : sprookjes, 1964
  65. Jip en Janneke; vijfde boek, 1965
  66. Kroezebetje, 1966
  67. De trapeze : een reeks originele verhalen en gedichten voor de lagere school; deel 2, 1966
  68. Het gedeukte fluitketeltje : waarin opgenomen De graaf van Weet-ik-veel, 1966
  69. Ja zuster, nee zuster, 1967
  70. Het beest met de achternaam : een keuze uit wat Annie M.G. Schmidt voor kinderen schreef, 1968
  71. Tante is jarig, 1968
  72. Opgesloten, 1968
  73. Schuim, 1968
  74. Allemaal kaal, 1968
  75. Floddertje en de bruid, 1968
  76. Moeder is ziek, 1968
  77. Wiplala ; Wiplala weer, 1969
  78. Ja zuster, nee zuster; 2e boek : televisieavonturen uit Rusthuis Klivia : bij wijze van herinnering naverteld, 1969.
  79. Minoes, 1970
  80. Pluk van de Petteflet, 1971
  81. Waaidorp 1 : hoog en laag, 1972
  82. Waaidorp 2 : de tunnel, 1973
  83. Floddertje, 1973
  84. Het fornuis moet weg!, 1974
  85. Waaidorp 3 : de bril van opa, 1974
  86. Waaidorp 4 : het lege huis, 1974
  87. Jip en Janneke, 1977
  88. Waaidorp 5 : troep op de stoep, 1977
  89. Waaidorp 6 : met de eend naar zee, 1977
  90. Tom Tippelaar, 1977
  91. Waaidorp; deel 1, 1979
  92. Waaidorp 7 : de sjaal, 1979
  93. Otje, 1980
  94. Waaidorp 8 : omdat de kraan liep, 1980
  95. Waaidorp; deel 2, 1981
  96. Een visje bij de thee : drieëntwintig verhalen en achtenzestig versjes uit eenentwintig boeken, 1983
  97. Foto maken, 1985
  98. Ziezo : de 347 kinderversjes, 1987
  99. De uilebril, 1988
  100. Tante Patent, 1988
  101. Uit met juffrouw Knoops, 1989
  102. Jorrie en Snorrie, 1990
  103. De versjes uit: Dit is de spin Sebastiaan, 1992
  104. Beestenboel, 1995
  105. Ibbeltje, 1996
  106. Omdat de kraan liep, 1996
  107. De sjaal, 1997
  108. Misschien wel echt gebeurd : de drieënveertig sprookjes en verhalen, 1997
  109. Er is er één jarig…, 1998
  110. Abeltje en de A van Abeltje, 1998
  111. De Poedelman, 1998
  112. Kaapse raasdonders : het Annie M.G. Schmidt kookboek, 1999
  113. Als vogeltjes gaan slapen…, 2000
  114. Ik wil alles wat niet mag, 2002
  115. Iedereen heeft een staart, 2002
  116. Een vijver vol inkt, 2011

Թատերգություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աննի Շմիդտի շիրիմը Ամստերդամի գերեզմանատանը
'Dikkertje Dap' քանդակը Աննի Շմիդտի հայրենի Կապելլեում
  • Heerlijk duurt het langst (երաժշտական, 1965)
  • Met man en muis (երաժշտական, 1969)
  • En nu naar bed (երաժշտական, 1971)
  • Wat een planeet (երաժշտական, 1973)
  • Foxtrot (երաժշտական, 1977)
  • Er valt een traan op de tompoes (թատերախաղ, 1980)
  • Madam (երաժշտական, 1981)
  • De dader heeft het gedaan (երաժշտական, 1983)
  • Ping ping (երաժշտական, 1984)

Մրցանակներ և պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1957 – Het Beste Kinderboek մրցանակ՝ Wiplala-ի համար
  • 1964 – Staatsprijs voor kinder- en jeugdliteratuur մրցանակ՝ ստեղծագործական ողջ գործունեության համար
  • 1971 – Zilveren Griffel մրցանակ՝ Minoes-ի համար
  • 1972 – Zilveren Griffel մրցանակ՝ Pluk van de Petteflet-ի համար
  • 1974 – Edmond Hustinxprijs մրցանակ՝ թատրոնի համար գրած երկերի համար
  • 1981 – Gouden Griffel մրցանակ՝ Otje-ի համար
  • 1981 – Cestoda-prijs
  • 1987 – Constantijn Huygensprijs մրցանակ՝ ստեղծագործական ողջ գործունեության համար
  • 1988 – Hans Christian Andersen-Preis
  • 1988 – Publieksprijs voor het Nederlandse Boek մրցանակ՝ ստեղծագործական ողջ գործունեության համար
  • 1991 – Publieksprijs voor het Nederlandse Boek մրցանակ՝ մանուկների ու պատանիների համար գրած գրքերի համար
  • 1996 – Venz-Kinderboekenprijs մրցանակ՝ Beestenboel-ի համար
  • 2005 – Նիդերլանդների մանկական ժյուրիի (6-9 տարեկանների) մրցանակ՝ Pluk redt de dieren-ի համար
  • 2008 – Ջոն Կրաայկամպի (John Kraaijkamp) անվան երաժշտական մրցանակ՝ մյուզիքլների և երգերի համար

Ի պատիվ Աննի Շմիդտի՝ սահմանվել է նրա անունը կրող հատուկ մրցանակ, որը շնորհվում է կաբարեների համար գրված լավագույն երգի հեղինակներին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Movie Database — 1990.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Anna Maria Geertruida Schmidt — 2009.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 https://web.archive.org/web/20171006143931/http://jeugdliteratuur.org/auteurs/annie-mg-schmidt
  5. https://literatuurmuseum.nl/literatuurprijzen/theo-thijssen-prijs/over-de-prijs
  6. Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren. «Annie M.G. Schmidt». dbnl.nl (հոլանդերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունվարի 1-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 5-ին.
  7. «Արխիվացված պատճենը». Curriculum Lab (անգլերեն). Central Connecticut State University. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հուլիսի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունիսի 5-ին. {{cite web}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Dąbrówka Andrzej, Andrzej Dąbrówka - Słownik pisarzy niderlandzkiego obszaru kulturowego: flamandzkich i holenderskich, nowołacińskich, surinamskich, afrykanerskich i fryzyjskich, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa, 1999, isbn = 8321411320
  • Glistrup Eva - The Hans Christian Andersen Awards 1956-2002, International Board on Books for Young People, Basel, 2002, http://www.literature.at/viewer.alo?objid=14769&page=73&viewmode=overview | oclc = 51010136
  • Gelder Henk van - ‘I Like Being Naughty!’ The Work of Annie M.G. Schmidt, The Low Countries, Stichting ons erfdeel, wolumin 2, issn = 9789070831622, 1994, https://www.dbnl.org/tekst/_low001199401_01/_low001199401_01_0002.php | doi = 496194954

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աննի Շմիդտ» հոդվածին։