Ահաբեկչություններ Բրյուսելում (մարտի 22, 2016)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ահաբեկչություններ Բրյուսելում
Ահաբեկչությունների անցկացման վայրը
Տեսակահաբեկիչ-մահապարտի պայթյուն, զանգվածային սպանություն և ահաբեկչական ակտ
Երկիր Բելգիա
Գրոհի վայրZaventem? և Բրյուսել
ՏեղադրանքԲրյուսելի օդակայան[1] և Մալբեկ[1]
Գրոհի նպատակԽաղաղ բնակչություն
Տարեթիվմարտի 22, 2016
Զենքnail bomb?
Զոհվածներ▲36 մարդ (մայիս 2022)[2][3]
Վիրավորներ330 ± 1[4]
Ահաբեկիչների քանակ5
 2016 Brussels bombings Վիքիպահեստում

Ահաբեկչական հարձակումներ Բրյուսելում, պայթյուններ բրյուսելյան օդանավակայանում և բրյուսելյան մետրոպոլիտենում՝ Մալբեկ կայարանում, 2016 թվականի մարտի 22-ին։ Կայացածի համար պատասխանատվությունն իր վրա է վերցրել «Իսլամական պետություն» կազմակերպությունը[5]։

Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականի նոյեմբերի 13-ի Փարիզի ահաբեկչություններից հետո նոյեմբերի 21-ին Բելգիայի վարչապետ Շառլ Միշելը հայտարարեց Բրյուսելում սպասվող խոշոր ահաբեկչության մասին[6]։ Միաժամանակ վտանգի մակարդակը բարձրացվեց մինչև «լուրջ»[7]։

2016 թվականի մարտի 18-ին՝ ահաբեկչություններից 4 օր առաջ, բրյուսելյան քաղաքամերձ Մոլենբեկ Սեն Ժանում ձերբակալվեց Սալահ Աբդեսլամը, որին համարում են փարիզյան ահաբեկչությունների գլխավոր կազմակերպիչը[8]. գոյություն ունի ենթադրություն, որ մարտի 22-ի ահաբեկչությունները վրեժ էին նրա ձերբակալման համար[9]։

Բրյուսելի օդանավակայան[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրյուսելի օդանավակայանը օդից

2016 թվականի մարտի 22-ին տեղական ժամանակով մոտավորապես 8:00-ին (CET, UTC+1) Բրյուսելի օդանավակայանի թռիչքի սրահում երկու պայթյուն է տեղի ունեցել, որ կատարել են մահապարտ ահաբեկիչները. մեկը՝ American Airlines և Brussels Airlines հարթակների միջև, մյուսը՝ Starbucks սրճարանի մոտ։ Ահաբեկչության հետևանքով մահացել է 34 և վիրավորվել 198 մարդ[10][11][12]։ Օդանավակայանում բոլոր չվերթների համար արգելվել է վայրէջքը, ինքնաթիռները մեկնում էին պահեստային թռիչքադաշտեր։ Օդանավակայանում գտել են մահապարտների երեք չպայթեցված գոտի։ Վնասներ է կրել օդանավակայանի մի մասը, ավերվել է առաստաղի մի հատվածը, կոտրվել են ապակիները։ Օդանավակայանի հետ կտրվել է նաև երկաթուղային կապը[13][14]։

Բրյուսելի մետրոպոլիտեն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Մալբեկ» կայարանը 2012 թվականին

Երրորդ պայթյունը տեղի է ունեցել Բրյուսելի մետրոպոլիտենի գնացքում, որ գտնվել է Մալբեկ և Շուման կայարանների միջև գրեթե 9:30-ին (CET, UTC+1)[15]: Ահաբեկչության հետևանքով զոհվել է 20 մարդ, 106-ը՝ վիրավորվել, որոնցից 17-ը գտնվում են ծանր վիճակում[16]։ Մետրոպոլիտենն ամբողջովին փակվել է։

Կատարված միջոցառումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարտի 22-ին Բրյուսելի կառավարությունը մտցրել է ահաբեկչական սպառնալիքի ամենաբարձր մակարդակ[17]։

Պետական ծառայողներին հաղորդագրություններ է ուղարկվել, որպեսզի տներից կամ գրասենյակներից դուրս չգան և աշխատեն չգտնվել փողոցում։

Բելգիայի կողմից փակվել է Ֆրանսիայի հետ սահմանը. փակված են ավտոմեքենաների ճանապարհները և կանգնեցված է երկաթուղային հաղորդակցությունը. արդեն մեկնած գնացքները ետին մուտքով վերադարձել են ուղարկման կետեր[18][19]։ Բջջային ցանցի գերբեռնվածության հետ կապված՝ մարդկանց խնդրել են հնարավորության դեպքում օգտվել թե՛ բջջայինով, թե՛ սոցիալական կայքերով հաղորդագրություններ ուղարկելու հնարավորությունից. դրա համար wifi ցանցերի օպերատոր Telenet-ը չեղյալ է հայտարարել օգտագործման վճարը իր օգտագործման կետերում[20]։

Բելգիական ոստիկանությունը դիմել է բոլոր զանգվածային լրատվական միջոցներին՝ իրադարձությունների վերաբերյալ որևէ հրապարակում չանելու խնդրանքով[21], խոշորագույն ԶԼՄ-ը արձագանքել են այդ խնդրանքին[22]։

Հետաքննության ընթացք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ահաբեկչության կատարման կասկածվողների լուսանկարը օդանավակայանում։

Մարտի 22-ի երեկոյան հետաքննող մարմինները ստոպ-կադր են հրապարակել օդանավակայանի հսկիչ տեսախցիկներից, որտեղ երևում են երեք տղամարդիկ, որոնք կասկածվում են այդ առավոտյան ահաբեկչություն կատարելու մեջ։ Նրանցից երկուսի մարմինները գտնվել են մահացածների թվում, երրորդը չի գտնվել և ակտիվ կերպով հետախուզվում է բելգիական ոստիկանության կողմից։ Ոստիկանությունը հաղորդել է, որ ենթադրյալ ահաբեկիչներից մեկի կողքին հայտնաբերվել է ԱԿ-47, ինչպես նաև օդանավակայանում գտնվել է երրորդ՝ չգործած պայթուցիկը[23]։

Մարտի 23-ին բելգիական ոստիկանությունը հաղորդեց մահապարտներից երկուսի անունները, որոնք ինքնապայթեցում են կատարել․ նրանք կրում էին եղբայրներ Իբրահիմ և Հալիդ Էլ Բակրաուի անունները. ծնունդով նրանք Բելգիայից են։ Առաջինը ահաբեկչություն է կատարել օդանավակայանում (լուսանկարի կենտրոնում), երկրորդը՝ մետրոյում։ Որոշ ժամանակ անց պարզվեց օդանավակայանի երկրորդ կամիկաձեի անունը՝ Նաջիմ Լաաշրաուի (լուսանկարի ձախ կողմում)[24]։ Երրորդ անձի ինքնությունը, որ նկարահանող սարքերի ուշադրության կենտրոնում էր հայտնվել Իբրահիմ Էլ Բաքրաուի հետ միասին՝ դեռ չի պարզվել և ակտիվ կերպով հետախուզվում է[25]։

Ահաբեկիչներին օդանավակայան հասցրած տաքսիի վարորդի համագործացության շնորհիվ՝ հաջողվեց պարզել նրանց ուղարկման վայրը և հետախուզություն անցկացնել Բրյուսելի քաղաքամերձ վայրերից մեկում՝ Մաքս Ռոսի 4 փողոցում։ Արդյունքում առգրավվեց 15 կգ ացետոնի պերօքսիդ, 150 լիտր ացետոն, ջրածնի պերօքսիդի 30 լիտր, ինչպես նաև դետոնատորներ և ճամպրուկ, որ լի էր մեխերով և պտուտակներով, որոնք ենթադրաբար պետք է դառնային պայթուցիկի տարր։ Ոչ հեռու աղբարկղում հայտնաբերվեց համակարգիչ, որի վրա ձայնագրված էր Իբրահիմ Էլ Բաքրաուի յուրատեսակ «կտակ», որտեղ նա խոսում է այն մասին, որ «շատ է շտապում, քանի որ իրեն ամենուր փնտրում են, իսկ ինքը չի ցանկանում հայտնվել նրա կողքին»։ Նրա տակ ենթադրաբար հասկացվում է 2015 թվականի նոյեմբերի 13-ի փարիզյան ահաբեկչությունների գլխավոր կազմակերպիչ Սալահ Աբդեսլամը[25]։

Հետագա օրերին տեղեկատվություն հայտնվեց կասկածյալների ինքնության վերաբերյալ։ Մասնավորապես, հայտարարվեց, որ Իբրահիմ Էլ Բաքրաուին (1986 թվականի ծնունդ, Բելգիայի բնակիչ) շատ ծանոթ էր բելգիական քրեական ոստիկանությանը. 2011 թվականի սեպտեմբերի 30-ին նա 9 տարվա ազատազրկման է դատապարտվել 2011 թվականի հունվարի 30-ին Բրյուսելի Western Union-ի մասնաճյուղի գողության փորձի համար[25]։ Նաջիմ Լաաշրաուին 2009-2010 ուսումնական տարում սովորել է Բրյուսելի ազատ համալսարանի բակալավրիատի առաջին կուրսում։ Ուսուցման առաջին տարվանից հետո դուրս է մնացել համալսարանից տեսական կանոնների պահպանման համար, սակայն գործնականում, մասնավորապես, քիմիայում, լավ գնահատականներ է ստացել։ Ասում էին, որ Լաաշրաուին, իբր, ձերբակալվել է 2015 թվականին Թուրքիայում, սակայն ավելի ուշ՝ այդ տեղեկատվությունը մերժվել է[24]։

Քաղաքական հետևանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 22.03.2016 թ. Բելգիան փակել է իր դիվանագիտական ներկայացուցչությունները Թուրքիայում[26]։
  • Մարտի 24-ին Բելգիայի ներքին գործերի նախարար Յան Յամբոնը և արդարադատության նախարար Կուն Գենսը խնդրեցին իրենց գործից ազատել, սակայն վարչապետ Շառլ Միշելը դրանք չընդունեց[27]։
  • Ողջ թագավորությունում հայտարարվել է ազգային եռօրյա սուգ[28]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Բրյուսելի փողոցներից մեկի վահանակի ահաբեկչությունների վերաբերյալ առաջարկություններ
    Բրյուսելի փողոցներից մեկի վահանակի ահաբեկչությունների վերաբերյալ առաջարկություններ
  • Բրյուսելի Բրժային հրապարակի ծաղիկներ և մոմեր՝ զոհվածների հիշատակին
    Բրյուսելի Բրժային հրապարակի ծաղիկներ և մոմեր՝ զոհվածների հիշատակին
  • Մետրոյի ելքի ծաղիկներ, որտեղ տեղի է ունեցել ահաբեկչություն
    Մետրոյի ելքի ծաղիկներ, որտեղ տեղի է ունեցել ահաբեկչություն
  • Բրանդենբուրգյան դարպասները Բեռլինում, որ լուսավորված են բելգիական դրոշի գույներով
    Բրանդենբուրգյան դարպասները Բեռլինում, որ լուսավորված են բելգիական դրոշի գույներով

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 https://www.washingtonpost.com/world/brussels-on-high-alert-after-explosions-at-airport-and-metro-station/2016/03/22/b5e9f232-f018-11e5-a61f-e9c95c06edca_story.html?hpid=hp_hp-banner-main_brussels-635am-mobile%3Ahomepage%2Fstory
  2. ↑ NWS V. 6 jaar na aanslag in Zaventem kreeg Shanti (23) euthanasie wegens psychisch lijden, haar moeder getuigt: "Zo verder leven, was geen optie" — 2022.
  3. ↑ NWS V. "Zonder de aanslagen zouden ze nog geleefd hebben": het verhaal van drie mensen die in de maanden en jaren na 22 maart stierven — 2023.
  4. ↑ http://edition.cnn.com/2016/03/24/europe/brussels-investigation/
  5. ↑ «LIVE. Tientallen doden bij aanslagen in Brussel: "ISIS eist aanslagen op"» (հոլանդերեն). nieuwsblad. 22.03.2016. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 22-ին.
  6. ↑ Власти Бельгии: В Брюсселе возможен теракт, подобный парижскому
  7. ↑ Бельгия повысила уровень террористической угрозы до «серьезной и неотвратимой»
  8. ↑ «Brussels raids: Paris attack suspect Abdeslam arrested» (անգլերեն). BBC News. 2016 թ․ մարտի 19. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 21-ին.
  9. ↑ Béatrice Delvaux (2016 թ․ մարտի 22). «Bruxelles n'est plus qu'une sirène» (ֆրանսերեն). Le Soir. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 22-ին.
  10. ↑ «Attentat suicide à Zaventem confirmé, explosion à Maelbeek: respectivement 11 et 15 morts» (French). 2016 թ․ մարտի 22.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  11. ↑ «Explosions au métro de Maelbeek: le quartier européen bouclé» (French). 2016 թ․ մարտի 22.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  12. ↑ Brussels Airport and Subway Explosions Kill 34
  13. ↑ «Պայթյուններ Բրյուսելի օդանավակայանում. Օնլայն թողարկում» (ռուսերեն). ՌԻԱ Նովոստի. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 22-ին.
  14. ↑ Բրյուսելի օդանավակայանը փակել են երկու պայթյուններից հետո ՌԲԿ, 22 մարտի 2016
  15. ↑ hrt. «Vrees voor doden bij explosie in metrostation Maalbeek». De Standaard.
  16. ↑ «Explosion dans la station de métro Maelbeek: au moins 15 morts» (ֆրանսերեն). Le Soir. 2016 թ․ մարտի 22.(չաշխատող հղում)
  17. ↑ Matthew Weaver (2016 թ․ մարտի 22). «Brussels Airport explosions - live updates». The Guardian. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 22-ին.
  18. ↑ «Explosions à Bruxelles : au moins 21 morts selon un bilan provisoire» (ֆրանսերեն). Libération. 2016 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 22-ին.(չաշխատող հղում)
  19. ↑ Բրյուսելի օդանավակայանը փակել են երկու պայթյուններից հետո Վեստի.ռու, 22 մարտի 2016
  20. ↑ «Rester chez soi, rassurer ses proches… les recommandations des autorités belges» (ֆրանսերեն). Libération. 2016 թ․ մարտի 22. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 22-ին.
  21. ↑ William Plummer, Eugénie Bastié (2016 թ․ մարտի 22). «Bruxelles : Hollande appelle à «l'unité» face à la menace terroriste» (ֆրանսերեն). Le Figaro. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 22-ին.
  22. ↑ «Le Soir» (ֆրանսերեն). Twitter. 2016 թ․ մարտի 22.
  23. ↑ William Plummer, Eugénie Bastié, Claire Rodineau, Pierre Jova (2016 թ․ մարտի 22). «Attentats de Bruxelles : la photo des suspects de l'aéroport» (ֆրանսերեն). Le Figaro. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 22-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  24. ↑ 24,0 24,1 B. Dn. (2016 թ․ մարտի 25). «Najim Laachraoui, un kamikaze de l'aéroport, est un ex-étudiant de l'ULB» (ֆրանսերեն). Le Soir. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 25-ին.
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 «Attentats de Bruxelles: les frères El Bakraoui identifiés comme kamikazes» (ֆրանսերեն). Le Soir. 2016 թ․ մարտի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 23-ին.
  26. ↑ Բելգիան փակել է իր դիվանագիտական ներկայացուցչությունները Թուրքիայում ահաբեկչություններից հետո
  27. ↑ Marie-Béatrice Baudet (2016 թ․ մարտի 24). «Crise politique en pleine cérémonie d'hommage aux victimes des attentats de Bruxelles» (ֆրանսերեն). Le Monde. Վերցված է 2016 թ․ մարտի 25-ին.
  28. ↑ Բելգիայում ահաբեկչություններից հետո եռօրյա սուգ է հայտարարված
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ահաբեկչություններ_Բրյուսելում_(մարտի_22,_2016)&oldid=9373032» էջից