Ֆիրս Ժուրավլյով

Ֆիրս Ժուրավլյով; ռուս.՝ Фирс Журавлёв
Ծնվել է	դեկտեմբերի 10 (22), 1836
Ծննդավայր	Սարատով, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	սեպտեմբերի 4 (17), 1901 (64 տարեկան)
Մահվան վայր	Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն
Կրթություն	Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիա
Մասնագիտություն	նկարիչ
Ոճ	ռեալիզմ, ռոմանտիզմ
Ժանր	կրոնական, դիմանկարային, ժանրային գեղանկարչություն
Թեմաներ	գեղանկարչություն
	Firs Zhuravlev Վիքիպահեստում

Ֆիրս Սերգեևիչ Ժուրավլյով (ռուս.՝ Фирс Сергеевич Журавлёв, 10 (22) դեկտեմբերի, 1836, Սարատով, Ռուսական կայսրություն – 4 (17) սեպտեմբերի, 1901, Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն), ռուս ժանրային գեղանկարիչ, Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիայի ակադեմիկոս, «տասնչորսի խռովության» մասնակից, Սանկտ Պետերբուրգի նկարիչների արտելի հիմնադիրներից մեկը^[2]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆիրս Ժուրավլյովը ծնվել է 1836 թվականի դեկտեմբերի 10-ին (նոր տոմարով՝ դեկտեմբերի 22) Սարատովում։ Սովորել է Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիայում՝ ուսման ընթացքում արժանանալով մի քանի մեդալների «Նկարչության բնագավառում ունեցած հաջողությունների համար». 1858 և 1860 թվականներին ստացել է փոքր արծաթե մեդալներ, 1860 և 1862 թվականներին՝ մեծ արծաթե մեդալներ։ 1862 թվականին նա պարգևատրվել է փոքր ոսկե մեդալով «Պարտատերը վերգրում է այրու ունեցվածքը» (ռուս.՝ «Кредитор описывает имущество вдовы») նկարի համար։ 1863 թվականին Ֆիրս Ժուրավլյովը հրաժարվել է մասնակցել Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիայի մեծ ոսկե մեդալի համար մրցույթին («Տասնչորսի խռովություն»)՝ ներկայացնելով Ակադեմիայից հեռանալու դիմում և ստանալով երկրորդ աստիճանի դասային նկարչի կոչում։

Ֆիրս Ժուրավլյովը եղել է Սանկտ Պետերբուրգի նկարիչների արտելի հիմնադիրներից մեկը։ Իվան Կրամսկոյի ու չորս այլ նկարիչների՝ Բոգդան Վենիգի, Ալեքսանդր Գրիգորևի, Ալեքսեյ Կորզուխինի ու Նիկոլայ Շուստովի հետ նա բնակվել է Գուդկովի եկամտաբեր տանը (Վասիլևսկի կղզու 17-րդ գիծ)՝ ձևավորելով ինքնատիպ աշխատանքային կոմունա աշխատանքի համար ընդհանուր արվեստանոցներով ու ընդհանուր տնտեսվարությամբ^[3]։

1868 թվականին Ակադեմիական ցուցահանդեսին ներկայացրած «Կառավանի ժամանումը տուն» (ռուս.՝ «Приезд извозчика домой») և «Վերադարձ պարահանդեսից» (ռուս.՝ «Возвращение с бала») նկարների համար Ֆիրս Ժուրավլյովն ստացել է «ժողովրդական տեսարանների գեղանկարչության» առաջին աստիճանի դասային նկարչի կոչում։ 1874 թվականին «Պսակից առաջ» (ռուս.՝ «Перед венцом»), «Բեռնակիր» (ռուս.՝ «Носильщик»), «Խորթ մայրը» (ռուս.՝ «Мачеха»), «Աղջիկը հավերի հետ» (ռուս.՝ «Девочка с курами»), «Ծխնելույզ մաքրողը» (ռուս.՝ «Трубочист») և մի շարք դիմանկարների համար Ֆիրս Ժուրավլյովն ստացել է Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիայի պատվավոր ակադեմիկոսի կոչում։

1888-1889 թվականներին Ֆիրս Ժուրավլյովի նկարները ցուցադրվել են Գեղարվեստական շրջիկ ցուցահանդեսների ընկերության կազմակերպած ցուցահանդեսներում, սակայն նա ընկերության անդամ չի դարձել^[4]։ Մասնակցել է 1876 թվականին Ֆիլադելֆիայում, 1889 թվականին Փարիզում անցկացված Համաշխարհային ցուցահանդեսներին ու 1896 թվականին Նիժնի Նովգորոդում անցկացված Արդյունաբերական ու գյուղատնտեսական համառուսաստանյան ցուցահանդեսին։

Մասնակցել է Մոսկվայի Քրիստոս Փրկչի վանքի մայր տաճարի^[5], Ռիգայի Քրիստոսի ծննդյան մայր տաճարի որմնանկարների ստեղծման աշխատանքներին։ Հեղինակել է Քրիստոսի Հարության եկեղեցու խճանկարներն ու Սանկտ Պետերբուրգի Սմոլնիի տաճարի սրբապատկերները^[6]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ժանրային գեղանկարչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Գուշակիր՝ ով է եկել» (1862)
«Մանողուհի» (1864)
«Վերադարձ պարահանդեսից» (1868)
«Աղքատ երեխաներ» (1870), Ռուսական պետական թանգարան
«Պսակից առաջ» (նախքան 1874), Տրետյակովյան պատկերասրահ
«Խորթ մայրը» (1874), Սարատովի Ա. Ռադիշչևի անվան պատկերասրահ
«Հարսանեկան արարողությունից հետո» (1874)
«Խոհարարուհի» (1880)
«Չինովնիկ» (1884), Ուզբեկստանի արվեստի թանգարան
«Девичник в бане» (1885), Բելառուսի Հանրապետության արվեստի ազգային թանգարան
«Բոյարի դուստր» (1896), Թաթարստանի Հանրապետության կերպարվեստի պետական թանգարան
«Կին հեքիմ» (նախքան 1901)
«Աղջիկը հավերի հետ» (նախքան 1901)
«Զատկի հյուրասիրություն» (նախքան 1901)

Դիմանկարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Կայսրուհի Մարիա Ալեքսանդրովնայի դիմանկարը» (նախքան 1880), Պետական Էրմիտաժ
«Бас-октава» (նախքան 1901), Սարատովի Ա. Ռադիշչևի անվան պատկերասրահ
«Կնոջ դիմանկար» (նախքան 1901), Սարատովի Ա. Ռադիշչևի անվան պատկերասրահ

Խճանկարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Թաիրի դստեր հարությունը» (նախքան 1901), Քրիստոսի Հարության տաճար
«Քրիստոսը փարիսեցու մոտ» (նախքան 1901), Քրիստոսի Հարության տաճար

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Журавлёв Фирс Сергеевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ Журавлёв Фирс Сергеевич // Евклид — Ибсен. — М. : Советская энциклопедия, 1972. — С. 244. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 9).
↑ Экштут С. А. Шайка передвижников. История одного творческого союза. — М.: Дрофа, 2008. — 320 с. — ISBN 978-5-358-01904-1
↑ Савельева Е. (2003 թ․ դեկտեմբերի 25). «Такой пикантный «мрак тёмного царства»». Саратовский гос. худ. музей им. Радищева. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 23-ին.
↑ «Фирс Сергеевич Журавлев». Федеральное хранилище «Единая коллекция цифровых образовательных ресурсов» (ռուսերեն). Национальный фонд подготовки кадров. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 23-ին.
↑ «Собор Воскресения Словущего Всех учебных заведений (Смольный)». Энциклопедия Санкт-Петербурга. Межд. благотв. фонд им. Лихачёва. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 23-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Гришина Надежда (2008 թ․ դեկտեմբերի 22). «22 декабря - день рождения Ф. С. Журавлёва». Новости музейной жизни (ռուսերեն). Саратовский государственный художественный музей имени А. Н. Радищева. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 21-ին.
«Журавлёв Фирс Сергеевич в Галерее издательства «Белый Город»» (ռուսերեն). Издательство «Белый Город». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 21-ին.
«Журавлёв Фирс Сергеевич в Энциклопедии живописи и графики Art-каталог» (ռուսերեն). Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 21-ին.
Петрушевский Ф. Ф. Журавлев, Фирс Сергеевич // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона ։ в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆիրս Ժուրավլյով» հոդվածին։

[_340ea3ef2a13b322-1] 1,0 ^1,1 Журавлёв Фирс Сергеевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[2] Журавлёв Фирс Сергеевич // Евклид — Ибсен. — М. : Советская энциклопедия, 1972. — С. 244. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 9).

[3] Экштут С. А. Шайка передвижников. История одного творческого союза. — М.: Дрофа, 2008. — 320 с. — ISBN 978-5-358-01904-1

[4] Савельева Е. (2003 թ․ դեկտեմբերի 25). «Такой пикантный «мрак тёмного царства»». Саратовский гос. худ. музей им. Радищева. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 23-ին.

[NF-5] «Фирс Сергеевич Журавлев». Федеральное хранилище «Единая коллекция цифровых образовательных ресурсов» (ռուսերեն). Национальный фонд подготовки кадров. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 23-ին.

[6] «Собор Воскресения Словущего Всех учебных заведений (Смольный)». Энциклопедия Санкт-Петербурга. Межд. благотв. фонд им. Лихачёва. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 24-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 23-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]