Ֆերենց Մորա

Ֆերենց Մորա հունգ.՝ Móra Ferenc
Ծնվել է	հուլիսի 19, 1879(1879-07-19)
Ծննդավայր	Կիշկունֆելեդհազա, Բաչ-Կիշկուն, Հունգարիա
Վախճանվել է	փետրվարի 8, 1934(1934-02-08) (54 տարեկան)
Վախճանի վայր	Սեգեդ, Հունգարիա
Գերեզման	Q54580163?
Մասնագիտություն	գրող, լրագրող և մանկագիր
Քաղաքացիություն	Հունգարիա
Կրթություն	Բուդապեշտի համալսարան և Móra Ferenc Secondary School?
Ժանրեր	վեպ
Ուշագրավ աշխատանքներ	Q1108748?, Q775504?, Rab ember fiai? և Q113371387?
Ferenc Móra Վիքիպահեստում

Ֆերենց Մորայի թանգարանը Սեգեդում

Ֆերենց Մորա (հունգ.՝ Móra Ferenc, հուլիսի 19, 1879(1879-07-19), Կիշկունֆելեդհազա, Բաչ-Կիշկուն, Հունգարիա - փետրվարի 8, 1934(1934-02-08), Սեգեդ, Հունգարիա), հունգարացի վիպասան, ժուռնալիստ, հնագետ, թանգարանային գործի մասնագետ: Համարվում է հունգար խոշորագույն գրողներից մեկը:

Կենսագրություն

Ֆերենց Մորան ծնվել ու մեծացել է գյուղացիական աղքատ ընտանիքում. հայրը գյուղական դերձակ էր, մայրը՝ հացթուխ: Վաղ մանկական հասակից արդեն մտավոր արտակարգ ունակություններ է դրսևորել, բայց ընտանիքի նյութական վատ վիճակի պատճառով դժվարությամբ է դպրոցական կրթություն ստացել:

Այդուհանդերձ՝ կարողացել է դպրոցից հետո էլ ընդունվել Բուդապեշտի համալսարան, որն ավարտել է աշխարհագրության ու պատմության մասնագետի որակավորումով: Մի տարի ուսուցչություն է արել Վաշ գավառի Ֆելշյոլյովյո գյուղի դպրոցում, սկսել է գրքեր գրել, հիմնականում՝ պատանի ընթերցողների համար: 1913-1919 թթ. եղել է Սեգեդում լույս տեսնող «Szegedi Napló» թերթի գլխավոր խմբագիրը, իսկ այնուհետև՝ մինչև իր կյանքի ավարտը՝ մշտական աշխատակիցը (ի դեպ, այդ թերթը Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին զերծ է մնացել շովինիստական քարոզչությունից):

Ժուռնալիստական իր ստեղծագործություններում Ֆերենց Մորան հաճախ սուր քննադատության է ենթարկել ռեգենտ Միկլոշ Հորտիին, և այդ ընդդիմադիր կեցվածքի պատճառով էլ Մորայի «Հաննիբալի համբարձումը» (Hannibál feltámasztása) վեպի տպագրությունը անընդհատ հետաձգվել է (երկը լույս է տեսել հեղինակի մահից հետո՝ 1955 թվականին, և այն էլ՝ խիստ գրաքննության ենթարկված):

1904 թվականից Մորան ժուռնալիստական ու գրական աշխատանքին զուգահեռ՝ գործունեություն է ծավալել թանգարանային գործի ասպարեզում. աշխատել է Սեգեդ քաղաքի և Չոնգրադ շրջանի համակցված գրադարան-թանգարանում, որի տնօրեն է նշանակվել 1917 թվականին և այդ պաշտոնը վարել մինչև իր մահը: Ներկայումս թանգարանը կրում է նրա անունը:

Երկերի ընտրանի

• Az aranyszőrű bárány «Ոսկե գեղմ», (պոեմ, Szeged, 1902)
• Rab ember fiai «Ստրուկի զավակները» (Budapest, 1909)
• Mindenki Jánoskája «Փոքրիկ Յանոշը, որ բոլորինն էր» (Budapest, 1911)
• Csilicsali Csalavári Csalavér (Budapest, 1912)
• Filkó meg én «Ֆիլկոն ու ես» (Budapest, 1915)
• Kincskereső kis ködmön «Գանձեր որոնող փոքրիկ բաճկոնակը» (Budapest, 1918)
• Dióbél királyfi «Ընկույզիկ արքայազնը» (Budapest, 1922)
• A festő halála «Նկարչի մահը» (Будапешт, 1921, հետագայում վեպը հրատարակվել է Négy apának egy leánya «Չորս հայր, մեկ դուստր» վերնագրով)
• Georgikon «Գեորգիկներ» (պոեմ, Budapest, 1925)
• Nádihegedű «Եղեգնյա ջութակ» (Budapest, 1927)
• Ének a búzamezőkről «Ցորենի արտերի երգը» (վեպ, Budapest, 1927)
• Beszélgetés a ferdetoronnyal «Զրույց ընկնող աշտարակի հետ» (Budapest, 1927)
• Véreim «Իմ սերունդներին» (Budapest, 1927)
• Sokféle «Ուրիշը» (Budapest, 1927)
• Egy cár, akit várnak «Ցանկությունների արքան» (Budapest, 1930)
• Aranykoporsó «Ոսկե դագաղ» (պատմավեպ, Budapest, 1932)
• Daru-utcától a Móra Ferenc-utcáig «Կռունկի փողոցից Ֆերենց Մորայի փողոց» (ինքնակենսագրություն, Budapest, 1934)
• Utazás a földalatti Magyarországon «Ստորգետնյա Հունգարիայի համայնապատկերը» (Budapest, 1935)
• Parasztjaim «Համագյուղացիներիս» (Budapest, 1935)
• Dióbél királykisasszony «Արքայադուստր Ընկույզիկը» (Budapest, 1935)
• Napok, holdak, elmúlt csillagok «Արևներ, Լուսիններ, մարած աստղեր» (Budapest, 1935)