Օգատա Կորին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Օգատա Կորին
ճապ.՝ 尾形光琳
Ի ծնե尾形 惟富
Ծնվել է1658[1][2][3][…]
ԾննդավայրHeian-kyō, Tokugawa shogunate
Վախճանվել էհունիսի 2, 1716(1716-06-02)[4]
Մահվան վայրHeian-kyō, Tokugawa shogunate
ՔաղաքացիությունՃապոնիա
Մասնագիտություննկարիչ և փորագրիչ
ՈճՏիմպա դպրոց
ՈւսուցիչYamamoto Soken?
 Ogata Korin Վիքիպահեստում

Օգատա Կորին (ճապ.՝ 尾形光琳, 1658[1][2][3][…], Heian-kyō, Tokugawa shogunate - հունիսի 2, 1716(1716-06-02)[4], Heian-kyō, Tokugawa shogunate), ճապոնացի նկարիչ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Օգատա Կորինին նվիրված խորհրդային փոստային բացիկ
«Փոթորկոտ ալիքներ», մոտ.1704
Մակի-է և ռադեն տեխնիկաներով արված Օգատա Կորինի աշխատանքը

Օգատա Կորինը համարվում է Միջնադարյան Ճապոնիայի խոշորագույն նկարիչներից մեկը, Ռիմպա գեղարվեստական ոճի (Ռին դպրոց, այսինքն Կորինայի դպրոց) հիմնադիրը։ Նրա աշխատանքներից շատերը ընդգրկված են Ճապոնիայի Ազգային գանձերի (կոկուհո) թվում։ Օգատա Կորինը ծնվել է Կիոտոյում, հարուստ վաճառականի ընտանիքում։ Ընտանիքը ներգրավված էր արվեստի բնագավառում[5]։ Կարիգանե-է (կտորեղենի առևտուր) անվանումով ընտանեկան բիզնեսը սպասարկում էր քաղաքի հարուստ արիստոկրատներին[6]։ Նկարչի հայրը, Օգատա Սոկեն (1621-1687) զբաղվում էր գեղագրությամբ և եղել է տեղական Նո թատրոնի հովանավորը[7][8]։ Կրտսեր եղբայրը` Օգատա Կենձանը, դարձավ հայտնի նկարիչ և խեցեգործ, եղբայրները հաճախ համատեղ աշխատանքներ էին ստեղծում[9]։

Օգատա Կորինը կարողացել է մշակել իր հատուկ գեղարվեստական դեկորատիվ ոճը, որը հեշտությամբ ճանաչվում էր նկարի ոճավորված ձևերի և սյուժեի իրատեսական արտահայտման շնորհիվ։ Օգատա Կորինը գեղանկարչություն է սովորել Կանո դպրոցից Յամամոտո Սոկենի[10], Կանո Ցունենոբուի (1636-1713) և Սումիյոսի Հուկեյայի (1631-1705) մոտ, բայց նրա ստեղծագործության վրա զգալի ազդեցություն են ունեցել Հոնամի Կոեցուն և Տավարայա Սոտացուն[11]։

Հոր մահից հետո` 1687 թվականին[12], եղբայրները տպավորիչ ժառանգություն ստացան։ Օգատա Կորինը սկսեց վարել ակտիվ հասարակական կյանք և արագ ծախսել գումարները, մի քանի տարվա ընթացքում նկարիչը զգալի պարտքեր կուտակեց և սկսեց ֆինանսական դժվարություններ կրել[13]։

Օգատա Կորինն իր ստեղծագործություններով հայտնի դարձավ ավելի ուշ շրջանում[14]։ Օգատա Կորինը 1701 թվականին ստացավ հոկկյո (Դհարմայի կամուրջ) պատվավոր կոչումը[14]։ 1704 թվականին նա տեղափոխվում է Էդո[15][16]։ Այստեղ նա ստեղծեց իր բազմաթիվ գլուխգործոցները, մասնավորապես Հիրիկների առաջակալը[17]։ Այդ պահին նա սկսեց զբաղվել նաև Սեսսյուի (1420-1506) և Սեսսոնա Սյուկեյայի (մոտ. 1504 -մոտ. 1589)[15] ստեղծագործությունների ուսումնասիրությամբ , որն էլ իր ազդեցությունն ունեցավ նրա աշխատանքների վրա[15]։

1709 թվականին Օգատա Կորինը վերադարձավ Կիոտո[15][16], որտեղ տուն կառուցեց, այնտեղ բացեց արվեստանոց և ապրեց կյանքի մնացած տարիները[18][19]։ Նրա վերջին գլուխգործոցներից մեկը դարձավ «Կարմիր և սպիտակ սալորենու ծաղկունքը» առաջակալը[20]։ Լաքով աշխատելիս վարպետը հաճախ օգտագործում էր նաև սադափ և արծաթ։

Օգատա Կորինը մահացել է 1716 թվականի հունիսի 2-ին հանրահայտ, բայց աղքատացած[19]։ Նրա գերեզմանը գտնվում է Կիոտոյում, Մյոկեն-ձի վանքի տարածքում[21]։ Նրա աշակերտներից են եղել Կահեյ Տատեբայասին, Սիկո Վատանաբեն և Ռոսյու Ֆուկայեն[10][22]։ Օգատա Կորինայի ժառանգությունը հայտնի և հռչակավոր դարձնելու գործում օժանդակություն են ցուցաբերել նրա եղբայրը` Կենձանը[23] և տարիներ անց Սակայի Հոյիցուն, որը կարողացավ գործնականում վերակենդանացնել Կորինայի ոճը և հրապարակել Օգատա Կորինայի ստեղծագործությունների ավելի քան 100 փայտափորագրական վերարտադրություններ (Կորին հյակկի-ձու)[11]։

Ստեղծագործությունների ընտրանի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիրիկներ (ճապ.՝ 紙本金地著色燕子花図), վեցփեղկանի առաջակալ` ստեղծված շուրջ 1701-1705 թվականներին[24][25], թանաքի և ոսկեջրած թղթի վրա[26]։

Սա նկարչի հոկկյո տիտղոս ստանալուց հետո ստեղծած առաջին աշխատանքներից մեկն էր։ Աշխատանքը ստեղծվել է Իսե Մսնոգատարի սյուժեի մոտիվներով Նիձյո ընտանիքի համար, իսկ նրանք այն տրամադրել են Նիսի-հոնգանձի վանքին[27][28]): Առաջակալը ներառված է Ճապոնիայի Ազգային գանձերի ցանկի մեջ։

Մոտավորապես 5-12 տարի անց[29][30] Օգատա Կորինը ստեղծեց «Հիրիկները Յացուհասիի մոտ» առաջակալը (ճապ.՝ 八橋図屏風), որի վրա ավելացվել էր կամուրջ։ Առաջակալը թանաքի, ներկերի և ոսկեջրած թղթի օգնությամբ։ Ներկայումս այն պահպանվում է Մետրոպոլիտեն թանգարանի հավաքածու։ Գրեթե մեկ դար անց երկու առաջակալները միասին ցուցադրվեցին Նեձու թանգարանում[31][32][33]։

«Քամու աստվածը և որոտի աստվածը» (ճապ.՝ 紙本金地著色風神雷神図) երկփեղկանի առաջակալ[34][35], համարվում է Տավարայի Սոտացուի աշխատանքի բնօրինակի վերարտադրությունը։ Զարդանկարում պատկերված է Ռայձինը, որոտի, կայծակի և փոթորիկի աստվածը և Ֆուձին, քամու աստվածը։ Հետագայում Սակայի Հոիցուն նույնպես կատարեց այդ աշխատանքի իր վերարտադրությունը[36]։ Ստեղծագործությունը գտնվում է Տոկիոյի ազգային թանգարանի հավաքածուում, այն ընդգրկված է Ճապոնիայի կարևորագույն մշակութային արժեքների ցանկում[37]։

«Կարմիր և սպիտակ սալորենու ծաղկունքը» (ճապ.՝ 紙本金地著色紅白梅図), Օգատայի կողմից իր ստեղծագործական գոծունեության ուշ շրջանում ստեղծված երկփեղկանի առաջակալ, որը համարվում է նրա ստեղծագործության գլուխգործոցը[14][38][39][40]։ Այնտեղ պատկերված է գետ և կարմիր ու սպիտակ ծաղիկներով երկու ճապոնական սալորենիներ[41]։

Բացի տարասիկոմի տեխնիկայից, աշխատանքը հայտնի է նրանով, որ ծաղիկների թերթիկները պատկերված են մեկ գունանյութով առանց ուրվագծերի[42]։ Առաջակալը ընդգրկված է Ճապոնիայի Ազգային գանձերի ցանկում։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Николаева Н. С. Декоративные росписи Японии 16 - 18 веков: От Кано Эйтоку до Огата Корина. — М.: Изобразительное искусство, 1989. — 232 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-85200-083-3 (в пер., суперобл.)
  • Hiroshi Mizuo. Edo painting: Sotatsu and Korin. / Übersetzt von John M. Shields. — N. Y.: Weatherhill, 1972.
  • Daugherty, Cynthia (2003). «Historiography and Iconography in Ogata Korin's Iris and Plum Screens» (PDF). Ningen Kagaku Hen. Kyushu Institute of Technology (16): 39–91. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ դեկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  • Hayakawa, Yasuhiro; Shirono, Seiji; Miura, Sadatoshi; Matsushima, Tomohide; Uchida, Tokugo (2007), «Non-Destructive Analysis of a Painting, National Treasure in Japan» (PDF), Advances in X-ray Analysis, JCPDS-International Centre for Diffraction Data, 50: 57–63, ISSN 1097-0002, Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ դեկտեմբերի 20-ին, Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 28-ին
  • Irises and Red and White Plum Blossoms. Secret of Korin’s Designs. (2015). Nezu Museum.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Union List of Artist Names
  2. 2,0 2,1 Swartz A. Open Library — 2007.
  3. 3,0 3,1 Munsterberg H. Encyclopædia Britannica
  4. 4,0 4,1 4,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  5. Irises and Red and White Plum Blossoms. Secret of Korin’s Designs. (2015) p. v.
  6. «33. Ogata Korin (1658–1716) 尾形光琳». kaikodo. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
  7. «33. Ogata Korin (1658-1716) 尾形光琳». kaikodo. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
  8. Fairbrother Strange, Edward. (19115). «wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Kōrin, Ogata|Kōrin, Ogata]]» in Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
  9. Irises and Red and White Plum Blossoms. Secret of Korin’s Designs. (2015) p. vii.
  10. 10,0 10,1 Nussbaum, Louis-Frédéric. (2005). «Kōrin» in Japan Encyclopedia, p. 561, p. 561, at Google Books.
  11. 11,0 11,1 Fairbrother Strange, Edward. (19115). «wikisource:1911 Encyclopædia Britannica/Kōrin, Ogata» in Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
  12. «33. Ogata Korin (1658–1716) 尾形光琳». kaikodo. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 21-ին.
  13. Pekarik, Andrew. (1980). Japanese Lacquer, 1600—1900. p. 57 .
  14. 14,0 14,1 14,2 Irises and Red and White Plum Blossoms. Secret of Korin’s Designs. (2015) p. iv.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 Carpenter, John T. (2012). Designing Nature: The Rinpa Aesthetic in Japanese Art. p. 25-26.
  16. 16,0 16,1 Bridge of Dreams: the Mary Griggs Burke collection of Japanese art. (2000) p. 312.
  17. «Irises». Columbia University. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  18. «Korin's Residence (reconstructed)». MOA Museum of Art. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  19. 19,0 19,1 Pekarik, Andrew. (1980). Japanese Lacquer, 1600—1900. p. 59 .
  20. «Korin's Residence (reconstructed)». MOA Museum of Art. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  21. «RINPA: The Aesthetics of the Capital». Kyoto National Museum. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  22. Fairbrother Strange, Edward. (1915). «Kōrin, Ogata» in Encyclopædia Britannica (11th ed.). Cambridge University Press.
  23. Carpenter, John T. (2012). Designing Nature: The Rinpa Aesthetic in Japanese Art. p. 23.
  24. Daugherty, 2003, էջ 42
  25. «Irises». Columbia University. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  26. «Irises». Nezu Museum. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  27. «Irises». Nezu Museum. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  28. «Special Exhibition: Irises and Mountain Stream in Summer and Autumn». Nezu Museum. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  29. «Irises at Yatsuhashi (Eight Bridges)». Metropolitan Museum of Art. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  30. «National Treasure Irises of the Nezu Museum and Eight-Bridge of the Metropolitan Museum of Art». Nezu Museum. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  31. «Irises at Yatsuhashi (Eight Bridges)». Metropolitan Museum of Art. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  32. «National Treasure Irises of the Nezu Museum and Eight-Bridge of the Metropolitan Museum of Art». Nezu Museum. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  33. «Irises at Yatsuhashi (Eight Bridges)». Metropolitan Museum of Art. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  34. «Irises at Yatsuhashi (Eight Bridges)». Metropolitan Museum of Art. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  35. «National Treasure Irises of the Nezu Museum and Eight-Bridge of the Metropolitan Museum of Art». Nezu Museum. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  36. «RINPA: The Aesthetics of the Capital». Kyoto National Museum. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  37. «Wind God and Thunder God». Tokyo National Museum. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
  38. «Korin's Residence (reconstructed)». MOA Museum of Art. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 20-ին.
  39. «Red and White Plum Blossoms». MOA Museum of Art. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
  40. Carpenter, John T. (2012). Designing Nature: The Rinpa Aesthetic in Japanese Art. p. 146.
  41. Hayakawa et al. (2007), էջ. 58.
  42. «Red and White Plum Blossoms». MOA Museum of Art. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 27-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օգատա Կորին» հոդվածին։