Տերեփուկ արմատազամբյուղային
| Տերեփուկ արմատազամբյուղային | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Կարգ | Աստղածաղկավորներ (Asterales) |
| Ընտանիք | Աստղածաղկազգիներ (Asteraceae) |
| Ենթաընտանիք | Տատասկափշայիններ (Carduoideae) |
| Տրիբա | Cynareae |
| Ենթատրիբա | Centaureinae |
| Ցեղ | Տերեփուկ (Centaurea) |
| Տեսակ | Տերեփուկ արմատազամբյուղային (C. rhizocalathium) |
| Միջազգային անվանում | |
| Centaurea rhizocalathium | |
| Կարգավիճակ | |
Հատուկ պահպանության կարգավիճակ՝  Վտանգված տեսակ | |
Տերեփուկ արմատազամբյուղային (լատին․՝ Centaurea rhizocalathium), բարդածաղկավորների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բազմամյա անցողուն բույս է, որն ունի 2-5 սմ բարձրություն, երկար խիստ ճյուղավորված կոճղարմատ։ Տերևները երկարավուն են, փետրաձև հատված։ Զամբյուղները միայնակ են, տեղավորված արմատամերձ տերևների վարդակի կենտրոնում՝ 15-36 մմ լայնության[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է Երևանի (Զովաշեն և Գառնի գյուղերի միջև) և Զանգեզուրի (Գորիս և Սիսիան քաղաքների միջև, լեռնագագաթ Խուստուփ) ֆլորիստիկական շրջաններում։ Աճում է նաև Արևելյան Անատոլիայում[1]։
Հայտնի են երեք պոպուլյացիոն տեսակներ Հայաստանում և երկուսը՝ Թուրքիայի տարածքում[2]
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է միջին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 1200-1600 մ բարձրությունների վրա, կիսաանապատներում, տափաստաներում։ Ծաղկում է հունիս-հուլիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հուլիս-օգոստոսին[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վտանգված տեսակ է։ Հայտնի է երկու ֆլորիստիկական շրջաններում, որտեղ հանդիպում է շատ հազվադեպ։ Տարածման շրջանի մայկերեսը 5000 կմ²-ից պակաս է, բնակության շրջանի մակերեսը՝ 500 կմ²-ից պակաս։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում։
Պահպանություն չի իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
- ↑ Centaurea rhizocalathium. The IUCN Red List of Threatened Species.