«Մասնակից:Ani Hosyan/Ավազարկղ1»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Տող 25. Տող 25.


== Տարածում ==
== Տարածում ==
[[Файл:Islam percent population in each nation World Map Muslim data by Pew Research.svg|thumb|upright=1.5|Мусульманское население мира в процентах (из [[Исследовательский центр Пью|Исследовательского центра Пью]])]]
[[Файл:Islam percent population in each nation World Map Muslim data by Pew Research.svg|thumb|upright=1.5|Աշխարհի մահմեդական բնակչությունը տոկոսներով (Ուսնումնասիրության կենտրոն Պյու)]]
[[Файл:Muslim population map 2009.png|thumb|right|<small>Карта мусульманского населения по абсолютному числу, ([[Исследовательский центр Пью]], 2009)</small>]]
[[Файл:Muslim population map 2009.png|thumb|right|<small>Карта мусульманского населения по абсолютному числу, (Ուսնումնասիրության կենտրոն Պյու, 2009)</small>]]
{{main|Իսլամը երկրներով}}
{{main|Իսլամը երկրներով}}
Մահմեդականների թիվը ամբողջ աշխարհում հաշվվում է մոտ 1,7 մլրդ մարդ:<ref>{{нп3|Մահդի, Մուհսին|Muhsin S. Mahdi||Muhsin Mahdi}}, [[Շիմմել, Աննեմարի|Annemarie Schimmel]], {{նպ3|Մալիկ, Ֆազուր Ռահման|Fazlur Rahman||Fazlur Rahman Malik}} ''[https://www.britannica.com/topic/Islam Islam].'' // [[Encyclopædia Britannica]]</ref>: Իսկամը հանդիսանում է տարածմամբ երկրորդը և, որոշ ԶԼՄների տեղեկություններով, ամենաարագ ծավալվող կրոնը աշխարհում<ref name="FP">{{cite web|url=http://www.foreignpolicy.com/story/cms.php?story_id=3835 |title=The List: The World's Fastest-Growing Religions |publisher=[[Foreign Policy]] |date=May 14, 2007 |accessdate=2010-05-16}}</ref><ref name="Islam-Today">
Մահմեդականների թիվը ամբողջ աշխարհում հաշվվում է մոտ 1,7 մլրդ մարդ:<ref>{{нп3|Մահդի, Մուհսին|Muhsin S. Mahdi||Muhsin Mahdi}}, [[Շիմմել, Աննեմարի|Annemarie Schimmel]], {{նպ3|Մալիկ, Ֆազուր Ռահման|Fazlur Rahman||Fazlur Rahman Malik}} ''[https://www.britannica.com/topic/Islam Islam].'' // [[Encyclopædia Britannica]]</ref>: Իսկամը հանդիսանում է տարածմամբ երկրորդը և, որոշ ԶԼՄների տեղեկություններով, ամենաարագ ծավալվող կրոնը աշխարհում<ref name="FP">{{cite web|url=http://www.foreignpolicy.com/story/cms.php?story_id=3835 |title=The List: The World's Fastest-Growing Religions |publisher=[[Foreign Policy]] |date=May 14, 2007 |accessdate=2010-05-16}}</ref><ref name="Islam-Today">

22:10, 22 Օգոստոսի 2019-ի տարբերակ

Մահմեդական (արաբ․՝ مسلم‎‎ [մուսլիմ], կանացի ձև مسلمة‎ [մուսլիմա(տ)]) — իսլամի հետևորդ:

Մահմեդականների սուրբ գիրքը Ղուրանն է: Համաձայն իսլամի՝ Ղուրանը Գաբրիել հրեշտակի միջոցով մարգարե Մուհամմեդին փոխանցված Աստծո խոսքն է: Մահմեդականները հետևում են Ղուրանին, ինչպես նաև Մուհամմեդի ուսմունքին ու պրակտիկային՝ գրված ավանդական հադիսներ հավաքածուում (սուննա)[1]:

Մահմեդականները հավատում են, որ Աստված (Ալլահ) հավերժ է, անհասանելի և համընկերներ թաուհիդ չունի: Նրանք նաև կարծում են՝ Ալլահը աննման է, ինքնաբավ, չի ծնում և չի ծնվել: Մահմեդականները հավատում են, որ իսլամը հանդիսանում է Աբրահամյան կրոնների վերջին փուլը, որ փոխանցվել է այնպիսի մարգարեների միջոցով, ինչպիսիք են Նոյը, Աբրահամը, Մովսես մարգարեն, Հիսուսուսը[2]: Համաձայն իսլամի բոլոր նախկին Սուրբ գրքերը և Անկեղծությունները մասամբ փոփոխված են եղել (թահրիֆ)[3], և Ղուրանը հանդիսանում է Աստծո վերջնական և անփոփոխ անկեղծությունը[4]: Մահմեդականները Մուհամմեդին ընդունում են որպես իսլամի վերջին մարգարե, որից հետո այլ մարգարեներ չեն կարող լինել («Մարգարեների կնիք»):

Ստուգաբանություն

Մուսլիմ արաբական բառը նշանակում է «նա, ով ենթարկվում է (Ալլահին)» կամ «նա, ով հանձնվում է (Ալլահին)» նմանեցված իսլամ բառի հետ - «հաշտեցում», «ընդունում»:

Մահմեդականի պարտականություններ

Մարդը համարվում է մահմեդական, եթե նա ընդունում է Միաստվածության բանաձևը (Շահադ). «Ես վկայում եմ, որ չկա Աստված, բացի Ալլահից, ինչպես նաև ես վկայում եմ, որ Մուհամմեդը հանդիսանում է Ալլահի պատվիրակը»: Մահմեդականների կրոնական պրակտիկան բաղկացած է Իսլամի հինգ հիմնասյուներից: Շահադից բացի, իսլամի հիմնասյուներ են հադիսանում. ամենօրյա հնգակի աղոտքները (նամազ), պահքը ռամադանի ժամանակ (Սաում), ողորմությունը (զաքաթ) և ուխտագնացությունը Մեքքա (հաջ)[5][6]:

Բացի իսլամի հիմնասյուներից, գոյություն ունեն նաև հավատքի վեց հիմնասյուները, որոնցից գոնե մեկի չըճանաչումը դարձնում է մահմեդականի հավատը անիրական, անվավեր: Դրանց է վերաբերվում.

  • Հավատքը առ Ալլահ
  • Հավատքը դեպի հրեշտակները
  • Հավատքը դեպի Սուրբ գրքի
  • Հավատքը դեպի մարգարեները (նաբի) և պատվիրակները (ռասուլ)
  • Հավատքը դեպի Դատաստանի օրը
  • Հավատքը դեպի ճակատագրի նախորոշումը (քադար), նրան, որ յուրաքանչյուր լավը և վատը կատարվում է Ալլահի կամքով[7].

Մահմեդականները Մուհամմեդի մարգարեական առաքելություից առաջ

Ղուրանային մարգարեներն ու սուրհանդակները, ինչպես նաև նրանց հետևորդներն անվանվում են մահմեդականներ: Այդպես սուրա Ալ Իմրանի 52-րդ այաթում Հիսուսի մարգարեի առաքյալները նրան ասում են. «Մենք Ալլահի օգնականներն ենք: Մենք հավատում ենք Ալլահին: Եղի՛ր այն բանի վկան, որ մենք մահմեդական ենք հանդիսանում[8]: Մինչև Ղուրանի բացահայտումը մահմեդականները պարտավոր էին հետևել Թորային, Սաղմոսարանին և Ավետարանին, ուղարկված մարգարե Մովսեսին, Դավուդին և Հիսուսին համապատասխանաբար:

Տարածում

thumb|upright=1.5|Աշխարհի մահմեդական բնակչությունը տոկոսներով (Ուսնումնասիրության կենտրոն Պյու) thumb|right|Карта мусульманского населения по абсолютному числу, (Ուսնումնասիրության կենտրոն Պյու, 2009)

Մահմեդականների թիվը ամբողջ աշխարհում հաշվվում է մոտ 1,7 մլրդ մարդ:[9]: Իսկամը հանդիսանում է տարածմամբ երկրորդը և, որոշ ԶԼՄների տեղեկություններով, ամենաարագ ծավալվող կրոնը աշխարհում[10][11]:

Բոլոր մահմեդականների իննսուն տոկոսը իրեն համարում է սուննի[12]. Вторым по численности исламским течением являются шииты (10 %)[13]:

Մահմեդականների թվաքանակով ամենամեծ երկիրը Ինդոնեզիան է, որտեղ բնակվում է աշխարհի բոլոր մահմեդականների 12,7 տոկոսը, հաջորդը գալիս է Պակիստանը (11,0 տոկոս), Բանգլադեշը (9,2 տոկոս), Եգիպտոսը (4,9 տոկոս)[14]: Մահմեդականները նաև նշանակալի փոքրամասնություն են կազմում այնպիսի երկրներում, ինչպիսիք են Հնդկաստանը, Չինաստանը, Ռուսաստանը, Եթովպիան և այլն:

Примечания

  1. The Qurʼan and Sayings of Prophet Muhammad: Selections Annotated & Explained. SkyLight Paths Publishing. 2007. էջեր 21–. ISBN 978-1-59473-222-5. Վերցված է 31 August 2013-ին.
  2. Ե. Ա. Ֆրոլովա Արաբա-մահմեդական փիլիսոփայության պատմություն: Միջին դարեր և նոր ժամանակներ: — М. 2006. С. 7.
  3. Submission.org, Quran: The Final Testament, Authorized English Version with Arabic Text, Revised Edition IV,ISBN 0-9729209-2-7, p. x.
  4. Hooker, Richard (July 14, 1999). «arkan ad-din the five pillars of religion». United States: Washington State University. Արխիվացված է օրիգինալից 2010-12-03-ին. Վերցված է 2010-11-17-ին.
  5. «Religions». The World Factbook. United States: Central Intelligence Agency. 2010. Վերցված է 2010-08-25-ին.
  6. «Столпы веры (имана)». www.islam.ru. Վերցված է 2014-08-09-ին.
  7. Կաղապար:Ղուրան/Հղում
  8. Կաղապար:Нп3, Annemarie Schimmel, Կաղապար:Նպ3 Islam. // Encyclopædia Britannica
  9. «The List: The World's Fastest-Growing Religions». Foreign Policy. May 14, 2007. Վերցված է 2010-05-16-ին.
  10. Islamic Beliefs, Practices, and Cultures. Marshall Cavendish. 2010. էջ 352. ISBN 0-7614-7926-0. Վերցված է December 19, 2011-ին. «A common compromise figure ranks Sunnis at 90 percent.» {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (օգնություն)
  11. «Shīʿite». Encyclopædia Britannica Online. Վերցված է 2010-08-25-ին. «Shīʿites have come to account for roughly one-tenth of the Muslim population worldwide.»
  12. «Number of Muslim by country». nationmaster.com. Վերցված է 2007-05-30-ին.

Ссылки


Կաղապար:ВС Կաղապար:Категории людей в исламе