«Հաճարենի անտառային»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ →Կիրառություն: փոխարինվեց: <ref → <ref oգտվելով ԱՎԲ |
չ փոխարինվեց: Բելոռուս → Բելառուս oգտվելով ԱՎԲ |
||
| Տող 26. | Տող 26. | ||
== Տարածվածություն == |
== Տարածվածություն == |
||
Բնական պայմաններում տարածված է համարյա ողջ [[Արևմտյան Եվրոպա]]յում, արևելքում հասնելով մինչև [[Ղրիմ]]ի հարավային ափերը։ Լայնասաղարթ անտառների գոտու բնորոշ ծառատեսակ է։ Առաջացնում է հսկայածավալ մաքուր և խառը անտառներ՝ [[Կաղնի|կաղնու]], [[եղևին]]ի և այլ ծառատեսակների հետ միասին։ Այս հաճարենու անտառները տարածված են Ղրիմում, արևմտյան [[Ուկրաինա]]յում, [[ |
Բնական պայմաններում տարածված է համարյա ողջ [[Արևմտյան Եվրոպա]]յում, արևելքում հասնելով մինչև [[Ղրիմ]]ի հարավային ափերը։ Լայնասաղարթ անտառների գոտու բնորոշ ծառատեսակ է։ Առաջացնում է հսկայածավալ մաքուր և խառը անտառներ՝ [[Կաղնի|կաղնու]], [[եղևին]]ի և այլ ծառատեսակների հետ միասին։ Այս հաճարենու անտառները տարածված են Ղրիմում, արևմտյան [[Ուկրաինա]]յում, [[Բելառուսիա]]յում, [[Կալինինգրադ]]ի մարզում։ [[Ալպեր|Ալպյան լեռներ]]ում հաճարենու անտառները հանդիպում են մինչև 1300 — 1500 մ բարձրության վրա։ |
||
[[Պատկեր:Beechnuts roasted.jpg|մինի|Հաճարենու տապակած ընկույզները]] |
[[Պատկեր:Beechnuts roasted.jpg|մինի|Հաճարենու տապակած ընկույզները]] |
||
13:24, 11 Հուլիսի 2017-ի տարբերակ
| Հաճարենի անտառային | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||||
|
||||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||||
| F silvatica
L.
|
||||||||||
| Հատուկ պահպանություն | ||||||||||
| Արեալ | ||||||||||
 |
Հաճարենի անտառային (լատին․՝ F silvatica), հաճարազգիներ ընտանիքի, հաճարենի ցեղի բույս։
Նկարագրություն
Ծառեր են` մինչև 30 (երբեմն` 50) մ բարձրությամբ, ձվաձև հզոր սաղարթով և հորիզոնական ուղղությամբ դասավորված տերևներով։ Անտառային խիտ տնկարկներում բունը ուղիղ է և գլանաձև, գետնից բավականին բարձր տեղադրված սաղարթով։ Երիտասարդ բնի վրա կեղևը մոխրագորշավուն է, ծեր ծառերի վրա մոխրագույն, հաճախ` թեփուկավոր, հարթ և բարակ։ Երիտասարդ ընձյուղները բաց շագանակագույն են, սկզբում մազմզուկապատ, ավելի ուշ՝ մերկ։ Բողբոջները իլիկաձև են, մինչև 2 սմ երկարությամբ, սրածայր։ Բացվում են ապրիլի սկզբին։ Տերևները էլիպսաձև են, հիմքում և գագաթում սեղմված, 4 — 10 սմ երկարությամբ և 2,5—6 սմ լայնությամբ, եզրերը թեթևակի ալիքավոր, նոսր ատամնաեզր, վերևի կողմից մուգ կանաչ և փայլուն, ներքևից ավելի բաց գույնի, նոր բացված տերևները մետաքսյա աղվամազապատ են, ավելի ուշ՝ մազմզուկապատ միայն ջղերի ուղղությամբ, թարթիչավոր։ Աշնանը սկզբում ստանում են դեղին, այնուհետևգորշ գունավորում։ Տերևակոթունները մազմզուկապատ են 0,5— 1 սմ երկարությամբ։ Առէջային ծաղիկների ծաղկապատը ձագարազանգականման է, գծանման կամ գծաբլթակավոր, 2,5 —5,0 մմ երկարությամբ, եզրերին սպիտակ մազմզուկներով։ Առէջները 4 — 15 հատ են։ Պտղագավաթի կողմնային տերևիկները մախաթանման են, կոթունը՝ մազմզուկապատ, 0,8 —1,8 սմ երկարությամբ։ Ընկուզիկները 3 անկյունանի են, 1—1,6 սմ երկարությամբ, հասունանում են հոկտեմբեր-նոյեմբերին։
Տարածվածություն
Բնական պայմաններում տարածված է համարյա ողջ Արևմտյան Եվրոպայում, արևելքում հասնելով մինչև Ղրիմի հարավային ափերը։ Լայնասաղարթ անտառների գոտու բնորոշ ծառատեսակ է։ Առաջացնում է հսկայածավալ մաքուր և խառը անտառներ՝ կաղնու, եղևինի և այլ ծառատեսակների հետ միասին։ Այս հաճարենու անտառները տարածված են Ղրիմում, արևմտյան Ուկրաինայում, Բելառուսիայում, Կալինինգրադի մարզում։ Ալպյան լեռներում հաճարենու անտառները հանդիպում են մինչև 1300 — 1500 մ բարձրության վրա։
Կիրառություն
Ունի հսկայական անտառտնտեսական և արդյունաբերական նշանակություն։ Արմատային մացառներ չի տալիս։ Արևելյան հաճարենու հետ համեմատած ավելի ցրտադիմացկուն է, երբեմն աճում է ավելի աղքատ ու քարքարոտ հողերում։ Հողի գերխոնավացումը և հաճախակի ողողումները վատ է տանում։[1]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Հարությունյան Լ․ Վ․, Հարությունյան Ս․ Լ․, Հայաստանի դենդրոֆլորան, հ. (1), Երևան, «Լույս հրատարակչություն», 1985, էջ (171)։