«Ջազը Հայաստանում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ջազը Հայաստանում;
Ծագման երկիր	Հայաստան

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

11:07, 25 Մայիսի 2013-ի տարբերակ

Հայաստանում ջազ սկսել են կատարել 1920-ական թվականներից: 1930-ական թվականներին հայտնվեցին համույթներ, որոնք նվագում եին հիմնականում ջազ երաժշտություն, որոնցից ամենահայնտի խումբը համարվում եր Ցոլակ Վարդազարյանի նվագախումբը, որը համերգային ելույթներ եր ունենում «Մոսկվա» կինոթատրոնում: Պաշտոնապես առաջին ջազային կոլեկտիվը հանդիսանում է 1938 թ. կազմավորված Հայաստանի պետական ջազային նվագախումբը` կոմպոզիտոր և թավջութակահար Արտեմի Այվազյանի գլխավորությամբ, իսկ դիրիժորն եր Ցոլակ Վարդազարյանը:^[1]

1950/60- ական թվականներին Սովետական Հայաստանում ջազը լայն տարածում ստացավ: Ողջ երկում հայտնվում էին ջազային խմբեր: Այդ ժամանակաշրջանում ճանաչում ստացան Լևոն Մալխասյանի ջազային քառյակը, Արմեն Թութունջյանը, Արթուր Աբրամյանը և Ալեքսանդր Զախարյանը, որոնք հաճախակի ելույթներ էին ունենում Երևանում, ինչպես և մասնակցում էին համամիութենական փառատոններին: 1970-ականների սկզբին հանդես եկան նոր տաղանդավոր երաժիշտներ` Դավիթ Ազարյան և Արտաշես Քարթալյան, կիթառահար Բորիս Անդրեասյան, դաշնակահար Միքայել Զաքարյանը, Արմեն Տեր-Թադևոսյանի քառյակը, Էդուարդ Բախչիյանի ղեկավարությամբ համույթը:

1970-ականներին սկսած Հայաստանի ջազային նվագախումբը մեծ ճանաչման արժանացավ Սովետական Միությունում: Հայաստանի պետական էստրադային նվագախումբը Կոնստանտին Օրբելյանի գլխավորությամբ, առաջինը ԽՍՀՄ ջազային նվագախմբերից մեկնեց ԱՄՆ: Հայ երաժիշտները ԱՄՆ խոշոր քաղաքներում 25 համերգ տվեցին: Կոնստանտին Օրբելյանը, 36 տարի շարունակ ղեկավարելով նվագախումբը, կարողացավ սիրողական ջաղ-համույթի մակարդակից այն վերածել պրոֆեսիոնալ կոլեկտիվ: 1979 թվականին Օրբելյանին շնորհվեց ԽՍՀՄ Ժողովրդական արտիստի կոչումը:

1980-ական թվականներին սովետական ջազի մեջ մեծ ճանաչում ուներ Տատևիկ Հովհաննիսյանը: Նա սկսել է ջազ երգել 11 տարեկանից հեռուստատեսության և ռադիոյի նվագախմբում, իսկ 17 տարեկանից որպես մեներգչուհի միացել է Կոնստանտին Օրբելյանի նվագախումբ: Տարիներ շարունակ իրեն տրվում եր Սովետական Միության լավագույն ջազ-երգչուհու տիտղոսը:

1990-ական թվականների սկզբին, ԽՍՀՄ փլուզման և Ղարաբաղյան պատերազմի պատճառով հետևող ծանր տնտեսական ճգնաժամի պատճառով Կոնստանտին Օրբելյանը չկարողացավ այլևս շարունակել աշխատանքը իր նվագախմբի հետ և մեկնեց Սան Ֆրանցիսկո:

1997 թվականին երիտասարդ երաժիշտներից վերականգնված «Հայաստանի պետական ջազ-նվագախումբ» անվանումով նվագախումբը վերսկսեց իր աշխատանքը` կոմպոզիտոր և դաշնակահար Արմեն Մարտիրոսյանի գլխավորությամբ: Նվագախումբը բազմիցս շրջագայել է ԱՄՆ և եվրոպական երկրներում, կարողացել է նվաճել մի-քանի ազգային մրցանակներ և թողարկել է երկու ձայներիզ:

2013 թվականի դրությամբ Հայաստանում գործում են ջազային տարբեր ուղղվածություններով հանդես եկող բազում խմբեր: Հայտնի են էթնո-ջազային «Time Report», Վահագն Հայրապետյանի ջազ-ռոքային «Կատուներ», ավանդական ջազի «Chiko & Friends», fusion-ջազային «Art Voices», կանացի «Jazzel», ինչպես և «Ուլիխանյան», «NooZ»^[2] խմբերը, Արտո Թունջբոյաջյանի աշխարհահրչակ «Armenian Navy Band» խումբը, ԱՄՆ-ում գործող night Ark էթնո-ջազային խումբը: Հայաստանի ամենից ճանաչված ջազմեններն են` Մարտին Վարդազարյան, Լևոն Մալխասյան^[3], Վահագն Հայրապետյան, Արմեն Թութունջյան, Արտո Թունջբոյաջյան, Արմեն Հյուսնունց^[4]^[5], Արմինե Սարգսյան, Տիգրան Ամասյան, Հարրի Կեսայան, Աշոտ Պարունակյան, Ջոն Բաբոյան, Ստեփան Շաքարյան, Արա Դինքջյան^[6] և այլն:

Արտաքին հղումներ

Հայկական ջազ (հայ.) (անգլ.) (ռուս.)
Հայկական ջազն այսօր (ռուս.)
«Հայակական ջազի պատմություն» տեսանյութՅուԹյուբ կայքում (հայ.)

Ծանոթագրություններ

[1] Հայաստնի պետական ջազ նվագախումբ(հայ.)

[2] NooZ(հայ.)

[3] Լևոն Մալխասյան(ռուս.)

[4] Usnunts — armjazz.net(անգլ.)

[5] Big Band(ռուս.)

[6] Արա Դինքջյան(հայ.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

@@ Տող 29. / Տող 29. @@
 *[http://armenianjazz.am/?lang=hy Հայկական ջազ] {{ref-hy}} {{ref-en}} {{ref-ru}}
 *[http://armjazz.net/ Հայկական ջազն այսօր] {{ref-ru}}
+*[http://www.youtube.com/watch?v=eJJoLAp4rVo  «Հայակական ջազի պատմություն»] տեսանյութ[[ՅուԹյուբ]] կայքում {{ref-hy}}
 ==Ծանոթագրություններ==