Jump to content

Սոֆյա Իմբեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սոֆյա Իմբեր
Դիմանկար
Ծնվել էմայիսի 8, 1924(1924-05-08)[1][2]
ԾննդավայրՍորոկի, Soroca County, Ռումինիայի թագավորություն
Մահացել էփետրվարի 20, 2017(2017-02-20)[1][2] (92 տարեկան)
Մահվան վայրԿարակաս, Վենեսուելա
Քաղաքացիություն Վենեսուելա
ԿրթությունUniversity of the Andes?
Մասնագիտությունլրագրող, մշակութային գործիչ և քաղաքական գործիչ
ԱմուսինGuillermo Meneses?[3] և Carlos Rangel?[3]
Զբաղեցրած պաշտոններթանգարանի տնօրեն
Պարգևներ և
մրցանակներ
Կաթոլիկ Իզաբելի շքանշանի մեծ խաչ
 Sofía Ímber Վիքիպահեստում

Սոֆյա Իմբեր Բարու (անգլ.՝ Sofía Ímber, մայիսի 8, 1924(1924-05-08)[1][2], Սորոկի, Soroca County, Ռումինիայի թագավորություն - փետրվարի 20, 2017(2017-02-20)[1][2], Կարակաս, Վենեսուելա), վենեսուալցի լրագրող, Կարակասի Ժամանակակից արվեստի թանգարանի հիմնադիր և առաջին տնօրեն։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1930 թվականին ավագ քրոջ՝ Լիայի (1914—1981)՝ հետագայում հայտնի մանկաբույժ, և ծնողների՝ Նաումի Իմբերի ու Աննա Բարուի հետ արտագաղթել է Վենեսուելա[4][5]։ Երեք տարի Անդի համալսարանում ուսումնասիրել է բժշկություն, ապա, կրթությունը թողնելով, վերադարձել է Կարակաս և զբաղվել է լրագրությամբ։ Տասնհինգ տարիների ընթացքում հրատարակվել է տարբեր երկրների տարբեր իսպանալեզու պարբերական հրատարակություններում[6]։ 1944 թվականին ամուսնացել է գրող և դրամատուրգ Գիլբերտո Մենեսեսայի հետ (1911—1978), ամուսնությունից ունի չորս երեխա։ Ամուսնու հետ, որը դիվանագիտական ծառայության մեջ էր, սկզբում ապրել է Կոլումբիայում (1946), ապա եվրոպական տարբեր երկրներում (Ֆրանսիա, Բելգիա), որտեղ ընդգրկվել է ձախ ուղղվածության վենեսուելացի այլախոհների խմբում։ Ամուսնու հետ ամուսնալուծությունից հետո կրկին ամուսնացել է լրագրող և գրականագետ Կառլոս Ռանգելի հետ (1929-1988), որի հետ կազմակերպել է «Բարի առավոտ» հաղորդումը և դրա հաղորդավարուհին եղել է անգամ երկրորդ ամուսնու մահից հետո։ Վարել է նաև այլ հեռուստա և ռադիոհաղորդումներ։ Համագործակցել է վենեսուելական հիմնական «El Nacional»,« El Universal», «Últimas Noticias» և «Diario» թերթերի հետ։ Նրա ընտրյալ հոդվածների ժողովածուն 1971 թվականին հրատարակվել է «Yo la intransigente» առանձին գրքով[7]։

Սոֆյա Իմբերի թանգարան

1973 թվականին հիմնադրել և ղեկավարել է Սոֆյա Իմբերի ժամանակակից արվեստի թանգարանը (1990 թվականից՝ Museo de Arte Contemporáneo de Caracas "Sofía Ímber", MACCSI), որը հետագայում վերանվանվել է[8]։ Այս թանգարանը հավաքածուի մշտական չորս հազար ցուցանմուշներով դարձել է ժամանակակից արվեստի ամենամեծ թանգարանը Լատինական Ամերիկայում։ Սոֆյա Իմբերը անփոփոխ կերպով ղեկավարել է թանգարանը մինչև 2001 թվականը, երբ երկրում աճող հակասեմիտիզմի դեմ հանրության ներկայացուցիչների դիմումին աջակցելու արդյունքում նա Ուգո Չավեսի հրամանով ազատվել է իր ստեղծած թանգարանի տնօրենի պաշտոնից։ Նրա հեռացումից հետո թանգարանի մի շարք ցուցանմուշներ անհետացել են, այդ թվում՝ Անրի Մատիսի «Կարմիր տաբատով օդալիսկան» կտավը (դրա տեղում շրջանակում ցուցադրվել է կրկնօրինակը)։

Սոֆյա Իմբերը արժանացել է մի շարք մեդալների և շքանշանների, այդ թվում՝ Կաթոլիկ Իզաբելի շքանշան (դամա-կամանդոր, Իսպանիա), Մայա շքանշան (Արգենտինա), Պատվո լեգեոնի շքանշան (Ֆրանսիա), Քաղաքացիական ավանդի շքանշան (Իսպանիա), Ռիու Բրանկուի շքանշան (Բրազիլիա), Գաբրիելա Միստրալի շքանշան (Չիլի), Բոյակի շքանշան (Կոլումբիա), Ացտեկական արծվի շքանշան (Մեքսիկա), Ազատագրողի շքանշան (Վենեսուելա)։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 https://historygreatest.com/sofia-imber-romanian-born-venezuelan-journalist-died-at-92
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 https://historygreatest.com/sofia-imber-romanian-born-venezuelan-journalist-died-at-92-2
  3. 3,0 3,1 https://library.miami.edu/imber
  4. «Генеалогия семьи Имбер». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 11-ին.
  5. «Sofia Imber — de la Soroca la Caracas». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 11-ին.
  6. «Sofia Imber, Grand Dame of Venezuela, Dies at 92». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 6-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 11-ին.
  7. София Имбер
  8. Muere Sofía Imber, ícono cultural venezolano y periodista con un estilo punzante
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սոֆյա Իմբեր» հոդվածին։