Սյուզաննա Վալադոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սյուզաննա Վալադոն
ֆր.՝ Suzanne Valadon
Suzanne Valadon. Portrait au chapeau, photographie, vers 1885. Ville de Paris Bibliothèque Marguerite Durand (BMD).jpg
ԿեղծանունSuzanne Moussis[1] և Suzanne Utter[1]
Ծնվել էսեպտեմբերի 23, 1865(1865-09-23)[2][3][4][…]
ԾննդավայրԲեսին սյուր Գարտամպ[5][6]
Վախճանվել էապրիլի 7, 1938(1938-04-07)[2][3][4][…] (72 տարեկան)
Մահվան վայրՓարիզի 16-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա[7][8] և Փարիզ, Ֆրանսիա[6]
ՔաղաքացիությունFlag of France (1794–1815, 1830–1974, 2020–present).svg Ֆրանսիա[9]
Մասնագիտություննկարչուհի, բնորդ, մոդել, գծանկարիչ և նկարիչ-փորագրող
ՈճՊոստիմպրեսիոնիզմ[10] և սիմվոլիզմ
Ժանրնատյուրմորտ[7], դիմապատկեր[7], նյու[7] և բնանկար[7]
Թեմաներգեղանկարչություն
Ուշագրավ աշխատանքներԴերձակը և Ընտանեկան դիմանկար
ԱշակերտներՄորիս Ուտրիլլո
ԱնդամակցությունԳեղեցիկ արվեստների ազգային ընկերություն
ԱմուսինԱնդրե Ուտեր[11]
Համատեղ ապրողԷրիկ Սատի[12], Miquel Utrillo?[12] և Անդրե Ուտեր[11]
ԶավակներՄորիս Ուտրիլլո[13]
Commons-logo.svg Suzanne Valadon Վիքիպահեստում

Սյուզաննա Վալադոն կամ Սյուզան Վալանդոն (ֆր.՝ Suzanne Valadon, ծնունդով՝ Մարի Կլեմենտին Վալադ (Marie-Clémentine Valade), սեպտեմբերի 23, 1865(1865-09-23)[2][3][4][…], Բեսին սյուր Գարտամպ[5][6] - ապրիլի 7, 1938(1938-04-07)[2][3][4][…], Փարիզի 16-րդ շրջան, Փարիզ, Ֆրանսիա[7][8] և Փարիզ, Ֆրանսիա[6]), ֆրանսիացի նկարչուհի։ Առաջին կին նկարչուհին է, որը դարձել է ֆրանսիական նկարիչների միության անդամ (Գեղեցիկ արվեստների ազգային ընկերություն, 1894)։ Հայտնի է նաև որպես բնորդուհի և Մորիս Ուտրիլլոյի մայր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինքնադիմանկար, 1898

Մայրը լվացարարուհի էր և ամուսնացած չէր։ Սյուզաննան մանկուց լավ նկարել է։ 15 տարեկանում դարձել է կրկեսի ակրոբատ, բայց մեկ տարի անց, վնասվածքի պատճառով թողել է կրկեսը։ Սկսել է բնորդուհի աշխատել բազմաթիվ հայտնի նկարիչների մոտ։ Նրան նկարել են Պյուվի դե Շավանը, Օգյուստ Ռենուարը, Տուլուզ Լոտրեկը, Էդգար Դեգան։ Ունեցել է սիրային կապեր նրանցից ոմանց հետ։ Նրանցից սովորել և հմտացել է նկարչական տարբեր տեխնիկաներում։ Երկար ժամանակ իր նկարները ոչ-ոքի ցույց չի տվել։ 1883 թվականին ունեցել է որդի (Մորիս Ուտրիլլո), որի հայրությունը հստակեցված չէ։ Ուտրիլլո ազգանունը տվել է տղային որդեգրող հայրը, ծննդից ութ տարի անց։

Սյուզաննայի նկարները առաջինը տեսել է Տուլուզ Լոտրեկը, իսկ հետո Դեգան բարձր է գնահատել գծի մաքրությունը և խրախուսել Սյուզաննայի նկարչական փորձերը։ Վալադոնը ի տարբերություն իր ժամանակակիցների կարողացել է կյանքի ընթացքում հասնել ճանաչման և ֆինանսական հաջողության։


Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Czech National Authority Database
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Suzanne Valadon (նիդերլ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Suzanne Valadon — 2008.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 https://www.tourisme-hautevienne.com/patrimoine-et-visites/patrimoine-bati/musees-eco-musees-musees-thematiques/musee-espace-valadon-12601
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11944910f
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 https://rkd.nl/explore/artists/78974
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 http://archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjEtMDYtMDkiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NDtzOjQ6InJlZjIiO2k6MjY2Mjg5O3M6MTY6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWwiO2I6MTtzOjIxOiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sX21vZGUiO3M6NDoicHJvZCI7fQ==#uielem_move=-54%2C-567&uielem_islocked=0&uielem_zoom=177&uielem_brightness=0&uielem_contrast=0&uielem_isinverted=0&uielem_rotate=F — P. 9.
  9. ↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
  10. ↑ https://harvardartmuseums.org/art/229060
  11. ↑ 11,0 11,1 Suzanne Valadon — Galerie Michelle Champetier.
  12. ↑ 12,0 12,1 Կատալոներեն Վիքիպեդիա (կատ.) — 2001.
  13. ↑ Union List of Artist Names — 2019.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Սյուզաննա_Վալադոն&oldid=8608094» էջից