Ռեկուպերացիա (քաղաքականություն)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
«Արգելվում է արգելել». Մենթոն քաղաքում, պատի վրա գրված ֆրանսիական աֆորիզմ, որն առաջին անգամ օգտագործվել է Ժան Յանը RTL ռադիոկայանի եթերում՝ ծաղրական կատակի տեսքով[1]։ Այս նախադասությունը հետագայում դարձել է 1968 թվականի մայիսյան իրադարձությունների կարգախոսներից մեկը

Ռեկուպերացիա (անգլ.՝ recuperation, վերականգնում, «առողջացում»), հասարակագիտության մեջ գործընթաց, որով քաղաքական արմատական գաղափարներն ու կերպաները խեղաթյուրվում են, կոոպտացվում, կլանվում, վնասազերծվում, ներառվում, կցվում են կամ ապրանքացվում են մեդիա մշակույթում և հասարակության մեջ և, հետևաբար, մեկնաբանվում են որպես չեզոք, անվնաս կամ ավելի համընդհանուր տեսակետ[2][3][4]։ Ավելի լայն իմաստով, ռեկուպերացիան կարող է վերաբերել հիմնական մշակույթի կողմից ցանկացած դիվերսիոն խորհրդանիշների կամ գաղափարների մշակութային յուրացմանը (օրինակ` Չե Գևարայի նկարը որպես սոցիալիստական հեղափոխության շարժումների խորհրդանիշ)։

Ռեկուպերացիայի հայեցակարգը ձևակերպվել է Situationist International-ի անդամների կողմից, որն առաջին անգամ հրապարակվել է 1960 թվականին[5]։ Տերմինը բացասական կոննոտացիա ունի, քանի որ այն սովորաբար պարունակում է արմատական գաղափարների իմաստը հիմնովին փոխելու ենթադրյալ հետևանքները (ընկալվող, կամ` ոչ)՝ գերիշխող դիսկուրսի մեջ դրանց յուրացման կամ ներառվելու պատճառով։ Այն ի սկզբանե ընկալվել է որպես détournement (հափշտակում/յուրացում) հայեցակարգի հակառակը, որտեղ պատկերները և այլ մշակութային արտեֆակտները փոխառվում են հիմնական աղբյուրներից և արմատական մտադրություններով վերապրոֆիլավորվում են։

Օրինակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որոշ նախկին հակամշակութային ինքնադրսևորման միջոցները, որոնք քննադատները համարում են ռեկուպերացիոն (գոնե մասամբ) հետևյալն են. պանկ երաժշտությունն[6] ու նորաձևությունը, ինչպիսիք են մոհաք սանրվածքը, պատռված ջինսերը և աքսեսուարները, ինչպիսիք են շան օձիքները[7][8]; դաջվածքները[9]; փողոցային արվեստը և մասնակցային արվեստը[10][11]։

Բնապահպանական արդարադատության ջատագովները, որոնք կենտրոնացնում են սոցիալական շարժումները և շրջակա միջավայրի կայունության փոխակերպման դեմ դիմադրությունը, տեսնում են, որ անցումը դեպի կայունություն վերականգնվում է նրանց կողմից, ովքեր ձգտում են հետաձգել և կառավարել անցումը[12][13]։

Մատնանշելով «պետական լրատվամիջոցների էրոզիան» և կապիտալիստական ռեալիզմը, Ահարոն Բաստանին գրել է «ինտերնետը կապիտալով ռեկուպերացնելու» մասին՝ ասելով, որ կորպորատիվ լրատվամիջոցների մշտական ռեկուպերացման հետևանքները ներառում են ստատուս քվոյի ամրապնդումը, այլախոհության ճնշումը և գեղարվեստական արտահայտություն[14]։

Սոցիալական արդարության ջատագովները ճանաչեցին Ջիմ Քրոուի մասին` The New Jim Crow գրքի[15] հանրաճանաչ դիսկուրսը որպես ռեկուպերացիոն՝ պնդելով, որ այն թաքցնում է ԱՄՆ-ում զանգվածային բանտարկության վերլուծությունները հակահեղափոխական համատեքստային շրջանակներում[16][17]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ «Jean yanne - Vidéo Dailymotion». Dailymotion (անգլերեն). 2008 թ․ մարտի 28. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  2. ↑ Kurczynski, Karen Expression as vandalism: Asger Jorn’s «Modifications» Արխիվացված 2020-08-19 Wayback Machine, in RES: Anthropology and Aesthetics No. 53/54 (Spring — Autumn, 2008), pp.295-6.(անգլ.)
  3. ↑ Taylor & Francis Group (1993) Textual Practice: Volume 7 Արխիվացված 2020-08-19 Wayback Machine(անգլ.)
  4. ↑ Radical Media: Rebellious Communication and Social Movements Արխիվացված 2020-08-30 Wayback Machine(անգլ.)
  5. ↑ Canjuers, Pierre and Debord, Guy, Préliminaires pour une définition de l’unité du programme révolutionnaire Արխիվացված 2021-02-24 Wayback Machine (ֆր.), На английском языке: Preliminaries Toward Defining a Unitary Revolutionary Program Արխիվացված 2020-11-29 Wayback Machine.(անգլ.)
  6. ↑ Gelbart, Matthew (2011 թ․ մայիսի 1). «A Cohesive Shambles: The Clash's 'London Calling' and the Normalization of Punk». Music and Letters (անգլերեն). 92 (2): 230–272. doi:10.1093/ml/gcr037. ISSN 0027-4224.
  7. ↑ Bestley, Russ (2017), Bull, Greg; Dines, Mike (անգլ.) (eds.), «How Much Longer? Punk Styles, Punk Aesthetics, Punk Conventions», And All Around Was Darkness (անգլերեն), Portsmouth: Itchy Monkey Press, էջեր 188–207, ISBN 978-1-291-74025-7, Արխիվացված է օրիգինալից 2020-07-26-ին, Վերցված է 2020-07-26-ին{{citation}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: editors list (link) CS1 սպաս․ թվային անուններ: editors list (link)
  8. ↑ Dunn, Kevin (2016). Global Punk: Resistance and Rebellion in Everyday Life. Bloomsbury. էջ 222. ISBN 9781628926057.
  9. ↑ Hotson, Elizabeth. «How workplaces are phasing out the tattoo stigma». www.bbc.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 7-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 26-ին.
  10. ↑ Clements, Paul (2011). «The Recuperation of Participatory Arts Practices». International Journal of Art & Design Education (անգլերեն). 30 (1): 18–30. doi:10.1111/j.1476-8070.2011.01678.x. ISSN 1476-8070.
  11. ↑ TSANGARIS, MICHAEL (July 2018). «Re-adapting radical forms of expression in the digital era -Investigating new aspects of recuperation 1». XIX ISA World Congress of Sociology / RC57 Visual Sociology (անգլերեն). Toronto, Canada. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  12. ↑ Temper, Leah; Walter, Mariana; Rodriguez, Iokiñe; Kothari, Ashish; Turhan, Ethemcan (2018 թ․ մայիսի 1). «A perspective on radical transformations to sustainability: resistances, movements and alternatives» (PDF). Sustainability Science (անգլերեն). 13 (3): 747–764. doi:10.1007/s11625-018-0543-8. ISSN 1862-4057. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  13. ↑ O'Reilly, Dermot; Allen, Stephen; Reedy, Patrick (2018). «Reimagining the Scales, Dimensions and Fields of Socio-ecological Sustainability» (PDF). British Journal of Management (անգլերեն). 29 (2): 220–234. doi:10.1111/1467-8551.12278. ISSN 1467-8551. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2020 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  14. ↑ Bastani, Aaron. "The Communication Commons: resisting the recuperation of the internet by capital Արխիվացված 2019-02-18 Wayback Machine, " OpenDemocracy, 25 May 2011.(անգլ.)
  15. ↑ «The New Jim Crow Summary - eNotes.com». eNotes (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 17-ին.
  16. ↑ Thomas, G. [1] Արխիվացված 2021-03-08 Wayback Machine, Vox Union, 2012.(անգլ.)
  17. ↑ Osel, J. Toward Détournement of The New Jim Crow, or, The Strange Career of The New Jim Crow Արխիվացված 2016-03-03 Wayback Machine, International Journal of Radical Critique, 2012.(անգլ.)
Ընթերցե՛ք «recuperation» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։
Վիիքպահեստ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ռեկուպերացիա_(քաղաքականություն)&oldid=9402466» էջից