Ջոն Օսբորն

Ջոն Օսբորն; անգլ.՝ John Osborne
Ծննդյան անուն	անգլ.՝ John James Osborne
Ծնվել է	դեկտեմբերի 12, 1929[…]
Ծննդավայր	Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն
Վախճանվել է	դեկտեմբերի 24, 1994[…] (65 տարեկան)
Վախճանի վայր	Շրոպշիր, Արևմտյան Միդլենդս, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Մասնագիտություն	դերասան, դրամատուրգ, սցենարիստ, գրող և կինոդերասան
Քաղաքացիություն	Միացյալ Թագավորություն
Ուշագրավ աշխատանքներ	Ետ նայիր զայրացած և Inadmissible Evidence?
Պարգևներ	և PEN/Ackerley Prize?
Ամուսին	Մերի Յուր, Պենելոպա Ջիլիաթ և Ջիլ Բենեթ
	John Osborne Վիքիպահեստում

Ջոն Օսբորն (անգլ.՝ John James Osborne, դեկտեմբերի 12, 1929(1929-12-12)^[1]^[2]^[3]^[…], Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն^[1] - դեկտեմբերի 24, 1994(1994-12-24)^[2]^[3]^[4]^[…], Շրոպշիր, Արևմտյան Միդլենդս, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն), անգլիացի թատերագիր, սցենարիստ և դերասան, Angry Young Men գրական շարժման առաջնորդներից մեկը։ Նրան լայն ճանաչում է բերել հատկապես «Ետ նայիր զայրացած» պիեսը («Look Back in Anger», 1956), որը գրել է 1956 թվականին։ Պիեսը թարգմանվել է նաև հայերեն։ Այդ թատերգությունը հասարակական լայն արձագանք է ստացել և, ինչպես նշել են քննադատները, «ընդմիշտ փոխել է բրիտանական թատրոնի դեմքը»^[5]։

Օսբորնը հեղինակել է նաև մի քանի կինոսցենար, այդ թվում՝ հետևյալ ֆիլմերինը. «Ետ նայիր զայրացած» (1959), «Կոմեդիանտը», «Թոմ Ջոնս» (ըստ Հենրի Ֆիլդինգի հանրահայտ վեպի). վերջինիս համար արժանացել է «Օսկար» հեղինակավոր կինոմրցանակի^[6]։

Օսբորնի ստեղծագործական կարիերան տևել է ավելի քան քառասուն տարի։ Նա միշտ աչքի է ընկել հաստատված հասարակական-քաղաքական նորմերի ծայրահեղ կտրուկ քննադատությամբ։ Անձնական կյանքում նույնպես եղել է էքստրավագանտ, անհաշտ վերաբերմունք է դրսևորել թե՛ հասարակական, թե՛ ընտանեկան, անձնական հարաբերություններում կռապաշտության ցանկացած դրսևորման նկատմամբ^[7]։

Օսբորնը առաջին հեղինակներից մեկն էր, որ անդրադարձավ հետկայսերական դարաշրջանում Բրիտանիայի նպատակներին^[8]։

Թատերգություններ

«The Devil Inside» (1950, Ստելլա Լինդենի հեղինակակցությամբ)
«The Great Bear» (1951)
«Personal Enemy» (1955, Էնթոնի Քրայտոնի հեղինակակցությամբ)
«Look Back in Anger», 1956
«The Entertainer» (1957)
«Epitaph for George Dillon» (1958, Էնթոնի Քրայտոնի հեղինակակցությամբ)
«The World Of Paul Slickey» (1959, սկզբնապես եղել է մյուզիքլ՝ Օսբորնի «An Artificial Comedy» պիեսի մոտիվներով, 1955)
«A Subject Of Scandal And Concern» (1960)
«Luther» (1961)
«Plays for England» (1962)
«The Blood of the Bambergs»
«Under Plain Cover»
«Inadmissible Evidence» (1964)
«A Patriot For Me» (1965)
«A Bond Honoured» (1966, Լոպե դե Վեգայի La fianza satisfecha-ի փոխադրությունը՝ որպես մեկ գործողությամբ թատերախաղ)
«The Hotel In Amsterdam» (1968)
«Time Present» (1968)
«The Right Prospectus» (ТВ, 1970)
«West Of Suez» (1971)
«A Sense Of Detachment» (1972)
«The Gift Of Friendship» (1972)
«Hedda Gabler» (1972, փոխադրություն Իբսենից)
«A Place Calling Itself Rome» (1973, Շեքսպիրի «Կորիոլան» ողբերգության փոխադրությունը)
«Ms, Or Jill And Jack» (հեռուստաթատերախաղ, 1974)
«The End Of Me Old Cigar» (1975)
«The Picture Of Dorian Gray» (1975, ըստ Օ. Ուայլդի)
«Almost A Vision» (հեռուստաթատերախաղ, 1976)
«Watch It Come Down» (1976)
«Try A Little Tenderness» (1978)
«Very Like A Whale» (ТВ, 1980)
«You’re Not Watching Me, Mummy» (հեռուստաթատերախաղ, 1980)
«A Better Class of Person» (հեռուստաթատերախաղ՝ ըստ Օսբորնի ինքնակենսագրության, 1985)
«God Rot Tunbridge Wells» (հեռուստաթատերախաղ, 1985)
«The Father» (1989, ըստ Ստրինդբերգի)
«Déjàvu» (1992)

Կինոսցենարներ

«Թոմ Ջոնս» (1963)
«Թեթև հեծելազորի գրոհը», 1968) (տիտրերում չի նշվել, և կինոռեժիսորը՝ Թոնի Ռիչարդսոնը, վիճարկել է հեղինակային իրավունքը, 1968)

Դերեր կինոյում

«Վերացնել Քարտերին» (1971)

Գրքեր

«A Better Class of Person» (1981, ինքնակենսագրություն, մաս 1)
«Almost a Gentleman» (1991, ինքնակենսագրություն, մաս 2)

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Осборн Джон // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Internet Broadway Database — 2000.
↑ «John Osborne» (անգլերեն) — www.bbc.co.uk. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 23-ին. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 23-ին.
↑ «Джон Осборн» (անգլերեն) — www.krugosvet.ru. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 23-ին.
↑ see John Osborne#Personal life
↑ Heilpern pp. 93–102

Արտաքին հղումներ

Parliament & the 1960s - 1966 Theatre Censorship Committee - UK Parliament Living Heritage
John Osborne Papers at the Harry Ransom Center
John Osborne and Helen Dawson Osborne Collection at the Harry Ransom Center
Select Papers of the English Stage Company at the University of Leeds
'A Poor Jonah': John Osborne's Roads to Freedom describing the discovery of John Osborne's pre-Look Back in Anger plays at the British Library

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջոն Օսբորն» հոդվածին։

[_012e0d97b2d6c375-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Осборн Джон // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_408e6db91663fbb7-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_908ce73e8ccfa8c8-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Encyclopædia Britannica

[_466b7f8351c027b2-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Internet Broadway Database — 2000.

[bbc-5] «John Osborne» (անգլերեն) — www.bbc.co.uk. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 23-ին. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 23-ին.

[6] «Джон Осборн» (անգլերեն) — www.krugosvet.ru. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 23-ին.

[7] see John Osborne#Personal life

[8] Heilpern pp. 93–102

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]