Ջեյմս Դան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջեյմս Դան
անգլ.՝ James Dunn
Ծնվել էնոյեմբերի 2, 1901(1901-11-02)[1]
ԾննդավայրՆյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Մահացել էսեպտեմբերի 3, 1967(1967-09-03)[1][2][3] (65 տարեկան)
Մահվան վայրՍանտա Մոնիկա, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտությունթատրոնի դերասան, կինոդերասան, հեռուստատեսային դերասան և դերասան
Ամուսին(ներ)Ֆրենցիս Ջիֆորդ
Պարգևներ և մրցանակներ

Ջեյմս Դան (անգլ.՝ James Dunn, նոյեմբերի 2, 1901(1901-11-02)[1], Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ - սեպտեմբերի 3, 1967(1967-09-03)[1][2][3], Սանտա Մոնիկա, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ամերիկացի դերասան, «Օսկար» մրցանակի դափնեկիր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջեյմս Դանը ծնվել է Նյու Յորքում՝ բորսայի աշխատակցի ընտանիքում Ուոլ Սթրիթից։ Նրա ծնողների նախնիները եղել են ներգաղթյալներ Իռլանդիայից։ Շոու բիզնեսում կարիերան սկսել է վոդևիլներում ելույթ ունենալով, իսկ 1920-ական թվականների վերջին «Astoria studios» ստուդիայում կայացել է նրա առաջնաելույթը կինոյում[4]։

1931 թվականին Դանը «Fox» ստուդիայի հետ պայմանագիր է կապել, որում հաջորդող մի քանի տարիների ընթացքում հայտնվել է 22 կինոնկարներում։ Նրա առաջին նշանակալի դերն է դարձել «Վատ աղջնակ» ֆիլմում (1931) խաղացած Էդի Քոլինզի դերը[4], ինչից հետո նա հաջողությամբ է դրսևորել իրեն «Հասարակական աղջիկ» (1932, Պեգի Շենոնի հետ) և «Ողջու՜յն, քույրի՛կ» (1933, Բութս Մելորիի հետ) կինոնկարներում։ 1934 թվականին Ջեյմս Դանը Շիռլի Թեմպլի հետ միանգամից նկարահանվել է չորս կինոնկարներում՝ «Բրավո, փոքրիկ», «Աջակցում են և խրախուսում», «Սրտին փոխարինող», «Վառ աչքեր»[4]։ Սակայն այս դերերը չեն նպաստել նրա կինոկարիերայի զարգացմանը, իսկ 1930-ական թվականների վերջին ալկոհոլի հետ կապված խնդիրները զգալիորեն նվազեցրել են լավ դերեր ստանալու հեռանկարները։

Այս ֆոնի վրա նրա համար մեծ իրադարձություն է դարձել 1946 թվականի հաղթանակն Ամերիկյան կինոակադեմիայի մրցանակների հանձնման արարողության ժամանակ, երբ «Ծառն աճում է Բրուքլինում» ֆիլմում խաղացած գլխավոր հերոսուհու հոր՝ անգործ ալկոհոլիկի դերի համար Ջեյմս Դանն արժանացել է «Օսկար» մրցանակի երկրորդական պլանի լավագույն դերասան անվանակարգում։ Այնուամենայնիվ, նրա հաջողությունը երկար չի տևել, և 1950-ական թվականների սկզբին դերասանը բավարարվել է փոքրիկ դերերով հեռուստատեսությունում, ունեցել է ֆինանսական դժվարություններ և կրկին խնդիրներ ալկոհոլի հետ։ Նրա կարիերայում վերջին նշանակալի դերն է դարձել «Այս մեծ կյանքը» սերիալում խաղացած Իռլ Մորգանի դերը, որի մեջ նկարահանվել է 1954-1956 թվականներին։

Ջեյմս Դանն ամուսնացած է եղել երեք անգամ։ Էդնա Օ’Լիրի հետ նրա առաջին ամուսնությունն ավարտվել է ամուսնալուծությամբ[5]:, իր երկրորդ կնոջից՝ Ֆրենսիս Գիֆորդից, բաժանվել է 1942 թվականին, իսկ երրորդի՝ Էդնա Ռաշի հետ մնացել է մինչև մահը (ստամոքսի վիրահատությունից հետո առաջացած բարդությունների պատճառով)՝ 1967 թվականի սեպտեմբերը։

Կինոյում և հեռուստատեսությունում ունեցած ներդրման համար նշված է Հոլիվուդյան փառքի ծառուղու երկու աստղերի վրա։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]