Պրիմա (ինտերվալ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ընդլայնված միաձայնության օրինակ Ֆրանց Լիստի երկրորդ տրանսցենդենտալ էտյուդում, չափ 63

Պրիմա (լատին․՝ prima՝ առաջին), երաժշտական ինտերվալ մեկ աստիճան լայնությամբ, այսինքն՝ ձևավորված միևնույն անվան երկու հնչյուններով (օրինակ, դո — դո, դո — դո-դիեզ), նշանակվում է 1 թվով։

Պրիմայի տարատեսակները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Մաքուր պրիմա, մեկ աստիճան և զրո տոն ինտերվալ, այսինքն՝ միևնույն հնչյունի հստակ կրկնություն, այլկերպ անվանվում է ունիսոն։ Նշանակվում էթ. 1։
  • Ընդլայնված պրիմա, քրոմատիկ ինտերվալ՝ կես տոն մեծությամբ։ Էնհարմոնիկորեն հավասար է փոքր սեկունդային, նշանակվում է՝ ընդ. 1։
  • Երկակի ընդլայնված պրիմա, մեկ աստիճան և մեկ ամբողջական տոն ինտերվալ։ Էնհարմոնիկորեն հավասար է մեծ սեկունդային, նշանակվում է ՝ երկ. ընդ. 1։ Կարող է կառուցվել այն աստիճանների վրա, որոնք թույլ են տալիս լադային ալտերացիա ինչպես վերև, այնպես էլ ներքև, այսինքն՝ II իջեցված մաժորում և IV իջեցված մինորում։
  • Նեղացված պրիման տեսականորեն անհնարին է, սակայն բազմաձայնության մեջ այդպիսի հասկացությունը երբեմն գործածվում է երկու հարևան ձայների միաձուլումից առաջացած կես տոն մեծությամբ ինտերվալը նշանակելու համար։

Այլ նշանակություններ երաժշտության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Պրիմա հաճախ անվանում են ակորդի հիմնական տոնը։
  • Որոշ գործիքների սոպրանոյի տարատեսակների անվանում (օրինակ, բալալայկա-պրիմա)։
  • A prima vista կամ Р. v. նշանակում է պիեսի կատարում՝ առանց պատրաստությունների, նախապատրաստվելու (а premiere vue)։
  • Prima volta՝ կրկնվող ֆրազի վերին գրառում նրա առաջին կատարման ժամանակ։