Պատկերավոր բանաստեղծություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Պատկերավոր բանաստեղծություն կամ գրաֆիկական բանաստեղծություն կամ կալիգրամ բանաստեղծական տպագրության մի տեսակ[1], բանաստեղծություններ, որոնցում տողերի կամ տառերի ընդգծված հատվածները գրաֆիկական գծապատկեր են ստանում , նմանվում են ինչ որ պատկերի (մոնոգրամ, ռոմբուս և այլն), այլ կերպ ասած ՝ բանաստեղծության բառերը կազմում են գծանկար։ Հայտնի է մ․թ․ա III դարից։ Դեռևս հին հունական բանաստեղծ Սիմմի Ռոդոսսկին գրել է բանաստեղծություններ, որոնց կառուցվածքը նման էր ձվի, առանցքների կամ թևերի։ Միջնադարյան վանականները նախընտրում էին խաչ և ութանիստ աստղեր, ինչպես օրինակ Սիմեոն Պալոցկին XVIII -րդ դարում։ XVI -րդ դարում Ռաբլեն գրեց ներբող, ինչը կառուցվածքով նման էր շշի[2]։ Բարոկկո պոեզիայի ներկայացուցիչները սիրում էին նկար-բանաստեղծություններ (Կատարինա Ռեգինա ֆոն Գրեյֆենբերգը հաճախ գրում էր սոնետներ, որոնք նման էին խաչի)։ Ռուսաստանում XVII-րդ դարում այս տիպի բանաստեղծությունները ժամանակակից էին համարվում։ XVIII-XIX-րդ դարերում պատկերավոր բանաստեղծություններ գրում էին ՝

«Ողջույն թագավորին Ալեքսեյ Միխայլովիչին Թագաժառանգի ծննդյան կապակցությամբ Սիմեոնա» Սիմեոն Պալոցկի
«Հովհար» Սերգեյ Տրետյակով (1913)

Հետագայում պատկերավոր բանաստեղծություններ գրեցին սիմվոլիզմի և ավանգարդիզմի ներկայացուցիչները

Ապոլիների կալիգրամները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Բանաստեղծություն Լուի համար» Գիյոմ Ապոլիների, 9 փետրվարի 1915 թվական

Ֆրանսիացի բանաստեղծ Գիյոմ Ապոլիները 1918 թվականին լույս ընծայեց գրաֆիկական բանաստեղծությունների հավաքածու, ինչը անվանեց կալիգրամներ։ Հետագայում այս տերմինը մտավ այլ լեզուներ։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Журнал «График», издательство «Интерпресс», Будапешт, «Очерк по истории каллиграммы», Иштван Лантош: «Аполлинер подчеркнул также, что задача типографики состоит здесь не просто в том, чтобы выделить наиболее важные слова, а в том, „чтобы читатель с первого взгляда воспринимал все стихотворение целиком, подобно тому, как дирижер одним взглядом охватывает нотные знаки партитуры“».
  2. Tristan Vigliano. Du nouveau sur la Dive Bouteille de Rabelais. — Microlecture iconotextuelle.

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պատկերավոր բանաստեղծություն» հոդվածին։