Չաշաո

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Չաշաո
 Char siu Վիքիպահեստում

Չաշաո (չինարեն՝ 叉燒, 叉烧 chāshāo), կանտոնական խոհանոցի ուտեստ, խոզի միս, որը տապակվում է ջերմության մեջ մեղրի մարինադում։ Այս եղանակով պատրաստված միսն ունի քաղցր և թթու համ և բնորոշ վառ մանուշակագույն գույն։ Մսի պատրաստման նման մեթոդները ավելի հին են, բայց այս բաղադրատոմսի ծագումը կապված է Հարավ-Ատլանտյան Գուանդուն նահանգի խոհանոցի հետ։ Ճաշատեսակը հետագայում տարածվեց ամբողջ Արևելյան Ասիայի տարածաշրջանում և բաղադրատոմսի տարբեր փոփոխություններով տեղ գրավեց տարբեր երկրների ազգային խոհանոցներում։

Չաշաոն շաովեյի (չինարեն՝ 燒味, 烧味, shāowèi) տեսակներից մեկն է՝ գուանդունյան ձևով տապակած միս, ավանդական եղանակով պատրաստված միս, կարմրափայտ ծառի փայտի փայտով եփված թռչնամիս (օրինակ ՝ բալի միջուկ), որի պատճառով միսը ձեռք է բերում կարմիր երանգ և յուրահատուկ համ[1]։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Չինական անունը բաղկացած է երկու հիերոգլիֆներից ՝ "叉" նշանակում է պատառաքաղ, Իսկ "燒" նշանակում է տապակել։ Այսպիսով, հինավուրց ժամանակներից այս ճաշատեսակը ենթադրում էր եղջյուրների վրա ամրացված միսը և տապակվում ուղղակիորեն ածուխի կամ խարույկի վրա։ Ներկայումս չաշաոն մատուցվում է որպես տապակած խոզի միս։ Մսային փափկամիսները ներծծվում են մարինադի մեջ, որը բաղկացած է մեղրից, սոյայի սոուսից, հոյսին սոուսից,Շաոքսին գինուց և հինգ համեմունքներից բաղկացած խառնուրդից[2][3]։ Մարինադի բաղադրությունը կարող է տարբեր լինել ՝ կախված տարբեր շրջաններում պատրաստման եղանակներից։ Մսի վառ կարմիր գույնը ձեռք է բերվել կարմիր ֆերմենտացված նախկինում բրնձի ավելացմամբ, Սակայն մեր օրերում առավել հաճախ օգտագործվում են սննդային ներկանյութեր։ Պատրաստի մսին գեղեցիկ փայլ հաղորդելու համար մարինադի մեջ հունցում են նաև մալտոզան։ Միսը մարինացնում են մի քանի ժամից մինչև մի քանի օր։ Եվ դրանից հետո եփում են ջեռոցում։

Չաշաոն սովորաբար մատուցվում է մսի կտրատված կտորներով՝ բրնձի և կաղամբի հետ միասին (գայ լան)[4]>։ Հայտնի է նաև չաշաո բաոն` մսով կարկանդակը։

Բրնձով և կաղամբով չաշաո

Ճապոնական խոհանոցում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ճապոնիայում այս ուտեստը սկսեց տարածվել Մեյջիի դարաշրջանում՝ 20-րդ դարի սկզբին։ Միս պատրաստելու ճապոնական մեթոդը մի փոքր այլ է։ Սկզբում օգտագործվում էր կրծքամիս, մսի կտորը պատում են մարինադով և գլանափաթեթավորում, իսկ հետո տապակում թույլ կրակի վրա։ Ենթադրվում է, որ այս ձևով միսը եփելու ընթացքում հյութը չի կորցնում և ավելի փափուկ է ստացվում[5]։ Մարինադի պատրաստման համար  օգտագործվում է միրին, սակե, սոյայի սոուս, կոճապղպեղ, սխտոր, սոխ և տարբեր համեմունքներ։ Նման միսը ի սկզբանե պատրաստվում էր չինական ռամենի ռեստորաններում, որոնք արագորեն բազմապատկվեցին Մեյձիի[6] ժամանակաշրջանում երկրի սահմանների բացումից հետո։ Այնուհետև չաշուն սկսեց մատուցել որպես հիմնական ճաշատեսակ՝ եփած բրնձի, ձվի, կանաչ սոխի և նորի ջրիմուռի տեսքով[7]։

Չա Սյու բացակայում է միայն կարմիր սննդի ներկը

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Deutsch, Jonathan; Elias, Megan J. (2014 թ․ ապրիլի 15). Barbecue: A Global History (անգլերեն). Reaktion Books. էջ 52. ISBN 978-1-78023-298-0.
  2. Hunter Lu (2021 թ․ հունիսի 8). «What is Chinese Barbecue? An Essential Guide». www.themanual.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  3. Зверев Сергей (2013 թ․ մայիսի 17). «Свинина Ча Шао Char Siu (рецепт с фото), Китайская кухня». kungpao.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  4. Nagi (2020 թ․ նոյեմբերի 1). «Char Siu Pork (Chinese BBQ Pork)». www.recipetineats.com (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  5. «Japanese Chashu Pork». www.asiancookingmom.com. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  6. Ясуси Масуко Японизация тясю. Восприятие рецепта китайской печёной свинины и его эволюция(ճապոներեն) = 日本化する叉焼 -我が国における叉焼の受容と変容- // 日本国際情報学会誌. — 国際情報研究, 2017. — С. 39-49. Архивировано из первоисточника 19 Օգոստոսի 2023.
  7. Rin (2023 թ․ հուլիսի 4). «Chashu Don». rinrecipes.com. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 8-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 18-ին.