Յոհան Քրիստիան Ֆիշեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Յոհան Քրիստիան Ֆիշեր
Ծնվել է1733[1][2][3][…]
Ֆրայբուրգ իմ Բրայսգաու, Բադեն-Վյուրթեմբերգ[4]
ԵրկիրԳերմանիա
Մահացել էապրիլի 29, 1800(1800-04-29)[2][5]
Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն
Մասնագիտությունկոմպոզիտոր և հոբոյահար
Գործիքներհոբոյ

Յոհան Քրիստիան Ֆիշեր, (1733[1][2][3][…], Ֆրայբուրգ իմ Բրայսգաու, Բադեն-Վյուրթեմբերգ[4] - ապրիլի 29, 1800(1800-04-29)[2][5], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն, անգլ.՝ Johann Christian Fischer), գերմանացի կոմպոզիտոր և հոբոյիստ, Եվրոպայում 1770-ականների ամենահայտնի հոբոյի մենակատարներից մեկը[6]։

Լուդվիգսլուստում Մեքլենբուրգ-Շվերինի դուքսի համար գրագիր և թատերական ռեժիսոր աշխատած Ֆիշերին այժմ վերագրվում է անզուգական Symphony with Eight Obbligato Timpani-ն, որը նախկինում վերագրվում էր Շվերինի պալատական կոմպոզիտոր Յոհան Վիլհելմ Հերտելին[7]։ Նա որոշ ժամանակ անցկացրել է Դրեզդենում, բայց հեռացել է յոթնամյա պատերազմի ընթացքում տեղի ունեցած պրուսական օկուպացիայից հետո՝ համերգային շրջագայությունների համար[8], որոնք ավարտվել են Լոնդոնում, այնտեղ նա ակտիվ էր որպես կատարող, կոմպոզիտոր և ուսուցիչ, և ներկայացրել է հոբոյի նեղ փողով անգլիական մոդելը[9]։ Լոնդոնում Ֆիշերը միացել է Ջորջ III-ի թագուհի Շառլոտա Մեկլենբուրգ-Ստրելիցի՝ մեծ մասամբ գերմանական «Թագավորական խմբին»[10]։

Ֆիշերը Թոմաս Գեյնսբորոյի ժամանակակիցն էր, և նրանք իրականում ընկերներ էին։ Ֆիշերը կապվել է Գեյնսբորոյի դստեր՝ Մերիի («Մոլլի») հետ՝ միաժամանակ սիրախաղ անելով Գեյնսբորոյի մեկ այլ դստեր՝ Մարգարետի («Փեգի») հետ[11] 1780 թվականի փետրվարին Ֆիշերն ամուսնացել է Մերիի հետ, բայց ամուսնությունը տևել է ընդամենը 8 ամիս՝ նրանց տարաձայնությունների և Ֆիշերի խաբեության պատճառով[11]։

Ֆիշերը հրատարակել է հոբոյի մի քանի ձեռնարկներ՝ տարբեր վերնագրերով՝ The Compleat Tutor for the Hautboy (մոտավորապես 1770 թվական), New and Complete Instructions for the Oboe or Hoboy (մոտավորապես 1780 թվական)[12] և The Hoboy Preceptor (1800): Նրա աշակերտների թվում էր կոմպոզիտոր և հոբոյիստ Չարլզ Ջ, Սաքը (1887-1920)։

Չարլզ Լորեյն Սմիթի A Sunday concert ( Կիրակնօրյա համերգ ) փորագրությունը / ակվատինտը, որը լույս է տեսել 1782 թվականի հունիսի 4-ին[13], պատկերում է կլավեսինի շուրջ հավաքված մի նշանավոր երաժշտական խմբի, որոնց թվում են Ֆիշերը և Չարլզ Բյոռնին։

Մոցարտը Յոհան Քրիստիան Ֆիշերի մենուետի վրա կազմել է C մաժոր տասներկու վարիացիա (Կ.179 [189a])։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Միջազգային տիպօրինակ անունների նույնացուցիչ — 2012.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. 3,0 3,1 British Museum person-institution thesaurus
  4. 4,0 4,1 4,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #104106271 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. 5,0 5,1 5,2 Discogs — 2000.
  6. "The two best-known hautboy soloists in Europe in the 1770s were probably Johann Christian Fischer (1733–1800) and Carlo Besozzi (1738–1791)" (Burgess and Haynes 2004:87).
  7. «Naxos.com: Composers». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մայիսի 7-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 17-ին.
  8. He met the nine-year-old Mozart at The Hague in 1765 and again in Vienna in 1787, when Mozart was less impressed (Letter, 4 April 1787).
  9. Anthony Baines, Woodwind Instruments and Their History, 1967:281.
  10. F. Anne M.R. Jarvis, "German musicians in London, c.1750 – c.1850" in Stefan Manz, Margrit Schulte Beerbühl, John R. Davis eds., Migration and Transfer from Germany to Britain, 1660–1914 2007:44 and note 38.
  11. 11,0 11,1 Hamilton, James (2017 թ․ հուլիսի 13). Gainsborough: A Portrait. W&N. ISBN 978-1474600521.
  12. Bruce Haynes, The Eloquent Oboe: A History of the Hautboy 1640–1760, 2001:5.
  13. National Portrait Gallery, London