Մուտինուս շնային
| Մուտինուս շնային | |
 Մուտինուս շնային | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Սնկեր (Fungi) |
| Ենթատիպ | Agaricomycotina |
| Դաս | Ագարիկոմիցետներ (Agaricomycetes) |
| Ենթադաս | Phallomycetidae |
| Կարգ | Phallales |
| Ընտանիք | Phallaceae |
| Ցեղ | Mutinus |
| Տեսակ | Մուտինուս շնային (M. caninus) |
| Միջազգային անվանում | |
| Mutinus caninus | |
Մուտինուս շնային (լատին․՝ Mutinus caninus), Phallaceae ընտանիքին պատկանող սունկ, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հումուսային սապրոտրոֆ, դեկորատիվ սունկ է։ 3-40 սմ տրամագծով պտղամարմինները երիտասարդ վիճակում oվալաձև կամ ձվաձև են։ Սպիտակ պերիդիումը պատառոտվում է բլթակների։ Գլանաձև, հոծ ռեցեպտակուլը սպունգանման է։ 10-15 սմ երկարությամբ, 0,4-1 սմ հաստությամբ, նարնջադեղնավուն, նարնջագույն ոտիկը վերին մասում վերածվում է սրածայր գլխիկի։ Գլխիկը ծածկված է լորձնային ձիթապտղագույն, ցանցաձև գլեբայով և ունի տհաճ, գարշելի հոտ։ Էլիպսաձև, անգույն կամ բաց դեղին սպորները 4–5 x 1,5–2,5 մկմ են[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայաստանում հայտնաբերված է Իջևանի («Դիլիջան» ազգային պարկ), Ապարանի (Մարմարիկ գետի շրջակայք) և Սևանի («Սևան» ազգային պարկ՝ Մարտունի-Գավառ ճանապարհ) ֆլորիստիկական շրջաններում։ Ընդհանուր արեալն ընդգրկում է Եվրոպան, Հյուսիսային Ամերիկան, Հարավային Կովկասը (Վրաստան, Հայաստան)[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է ծովի մակարդակից 1500-2000 մ բարձրությունների վրա, հողի տակ, լայնատերև անտառներում, հունիս-հուլիս ամիսներին։ Հանդիպում է հազվադեպ, սովորաբար խմբերով[1]։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վտանգված տեսակ է։ Հայաստանում պահպանվում է «Դիլիջան» և «Սևան» ազգային պարկերի համապատասխան էկոհամակարգերի կազմում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մուտինուս շնային» հոդվածին։ |
| ||||||||||
