Մարիա Ռեսա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Մարիա Ռեսա
անգլ.՝ Maria Angelita Ressa
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 2, 1963(1963-10-02) (60 տարեկան)
ԾննդավայրՄանիլա, Ֆիլիպիններ[1]
Քաղաքացիություն Ֆիլիպիններ և  ԱՄՆ[2]
ԿրթությունՓրինսթոնի համալսարան, University of the Philippines Diliman?, Toms River High School North? և St. Scholastica's College?
Մասնագիտությունլրագրող և միջազգային ֆորումի մասնակից
ԱշխատավայրNalle?[3]
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունՀետաքննող լրագրողների միջազգային կոնսորցիում[10]
Կայքmariaressa.com
 Maria Ressa Վիքիպահեստում

Մարիա Անջելիտա Ռեսա (անգլ.՝ Maria Angelita Ressa,հոկտեմբերի 2, 1963(1963-10-02), Մանիլա, Ֆիլիպիններ[1] ), ֆիլիպին-ամերիկյան լրագրող և գրող, Rappler առցանց լրատվական կայքի համահիմնադիր և գործադիր տնօրեն։ Ֆիլիպինցի առաջին Նոբելյան մրցանակակիրը[11]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ տարիներին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Ռեսան ծնվել է 1963 թվականի հոկտեմբերի 2-ին Մանիլայում։ Նրա հայրը մահացել է, երբ նա ընդամենը մեկ տարեկան էր։ Նրա մայրն ամուսնացել է ամերիկացու հետ, իսկ Մարիա Անջելիտան 1973-1986 թվականներին ապրել է ԱՄՆ-ում, որտեղ ավարտել է Փրինսթոնի համալսարանը[12]։

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարիա Անգելիտան հայրենիք վերադարձավ 1986 թվականին՝ Դեղին հեղափոխությունից հետո և սկսեց աշխատել հեռուստատեսությունում։ Նա եղել է Մանիլայում CNN-ի բյուրոյի ղեկավարը 1987-1995 թվականներին և CNN-ի բյուրոյի ղեկավարը Ջակարտայում 1995-ից 2005 թվականներին։ 2005 թվականից նա ղեկավարում է ֆիլիպինյան ABS-CBN հեռարձակողի լրատվական ծառայությունը[12], իսկ 2011 թվականին նա ստեղծել և ղեկավարել է Rappler առցանց լրատվական կայքը[13][14][15]։

Հակամարտություն Ֆիլիպինների իշխանությունների հետ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2020 թվականին նա դատապարտվել է առցանց զրպարտության համար[16][17] հիմնված վիճահարույց Ֆիլիպինների կիբերհանցագործության մասին օրենքի վրա[18][19]։ Մարիա Ռեսայի հետապնդումը դատապարտվել է իրավապաշտպան կազմակերպությունների և լրագրողների կողմից՝ որպես հարձակում մամուլի ազատության դեմ[20][21][22]։

2019 թվականի փետրվարի 13-ին Ռեսան ձերբակալվեց այն մեղադրանքով, որ 2012 թվականին Ռապլերը իբր կեղծ լուրեր է հրապարակել առ այն, որ գործարար Վիլֆրեդո Քենգն (Wilfredo Keng) իր մեքենան պարտքով է տվել երկրի Գերագույն դատարանի գլխավոր դատավոր Ռենատո Կորոնային։ Հաջորդ օրը նրան գրավի դիմաց ազատ են արձակել։ 2020 թվականի հունիսի 15-ին Մանիլայի դատարանը նրան մեղավոր է ճանաչել զրպարտության մեջ։ Քանի որ Ռեսան Ֆիլիպինների նախագահ Ռոդրիգո Դուտերտեի մշտական ​​քննադատն է, նրա ձերբակալությունը և դատապարտումը ընդդիմության և միջազգային հանրության շատերի կողմից դիտվեց որպես քաղաքական դրդապատճառներով արարք[17][23][24][25]։

Նվաճումներ և մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ընդգրկվել է Time ամսագրի 2018 թվականի «Տարվա մարդ» ցուցակում որպես լրագրողներից մեկը, որը հետապնդվել է իրենց տեսակետների և ճշմարտությունը փնտրելու համար[26][27]։

Ռեսան 25 առաջատար դեմքերից մեկն է «Լրագրողներ առանց սահմանների» կազմակերպության կողմից ստեղծված տեղեկատվության և ժողովրդավարության հանձնաժողովի կողմից[28]։

2021 թվականին Ռեսան արժանացել է Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի (ռուսական «Նովայա գազետա»-ի գլխավոր խմբագիր Դմիտրի Մուրատովի հետ միասին)։ Պարգևատրվել է համապատասխանաբար Ֆիլիպիններում և Ռուսաստանում խոսքի ազատության պաշտպանության համար «համարձակ պայքարի» համար[29]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Maria Ressa – Facts
  2. ↑ https://www.manilatimes.net/2022/03/02/opinion/columns/comelec-spokesman-responsible-for-scandalous-illegal-deal-with-rappler/1834811
  3. ↑ https://www.rappler.com/about-rappler/about-us/6677-the-people-behind-rappler
  4. ↑ http://www.wan-ifra.org/articles/2018/05/31/2018-golden-pen-of-freedom-awarded-to-maria-ressa-of-the-philippines
  5. ↑ BBC 100 Women 2019: Who is on the list this year? // BBC News Online — 2019.
  6. ↑ https://www.aaldef.org/blog/emil-guillermo-asian-american-filipina-maria-ressa-wins-nobel-peace-prize/
  7. ↑ Bakken L. Ø., Thommesen J. K. To journalister får årets Nobels fredspris — Norwegian Broadcasting Corporation, 2021.
  8. ↑ 8,0 8,1 https://www.tatlerasia.com/people/maria-ressa
  9. ↑ Tucholskypriset — Swedish PEN Club.
  10. ↑ https://www.icij.org/journalists/maria-ressa/
  11. ↑ Arsenault Adrienne (April 27, 2017)։ «'Democracy as we know it is dead': Filipino journalists fight fake news»։ CBC News 
  12. ↑ 12,0 12,1 «'Journalists are under attack globally': Maria Ressa»։ South China Morning Post (անգլերեն)։ May 26, 2019։ Վերցված է June 17, 2020 
  13. ↑ «The People Behind Rappler»։ Rappler։ June 17, 2012։ Վերցված է May 12, 2014 
  14. ↑ Colin Chan (April 2, 2012)։ «Interview with Maria Ressa, CEO of Rappler.com»։ TheNewMedia.com։ Արխիվացված է օրիգինալից June 6, 2015-ին։ Վերցված է May 12, 2014 
  15. ↑ Arsenault Adrienne (27 April 2017)։ «'Democracy as we know it is dead': Filipino journalists fight fake news»։ CBC News 
  16. ↑ Regencia Ted (2020-06-15)։ «Maria Ressa found guilty in blow to Philippines' press freedom»։ aljazeera.com (անգլերեն)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-11-12-ին։ Վերցված է 2021-02-14 
  17. ↑ 17,0 17,1 Ratcliffe Rebecca (June 15, 2020)։ «Maria Ressa: Rappler editor found guilty of cyber libel charges in Philippines»։ The Guardian (en-GB)։ ISSN 0261-3077։ Վերցված է June 15, 2020 
  18. ↑ «Philippines: Maria Ressa's cyber libel verdict 'a method of silencing dissent'»։ Deutsche Welle (www.dw.com) (en-GB)։ 2020-06-15։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-06-16-ին։ Վերցված է 2021-02-14 
  19. ↑ «Philippine cybercrime law takes effect amid protests»։ BBC News։ October 3, 2012 
  20. ↑ «Philippines: CFWIJ condemns cyber libel conviction of Maria Ressa»։ The Coalition For Women In Journalism (en-US)։ 2020-06-15։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-06-30-ին։ Վերցված է 2020-06-29 
  21. ↑ «US Senators Durbin, Markey, Leahy slam Ressa libel verdict»։ Philippine Daily Inquirer (անգլերեն)։ 2020-06-17։ Արխիվացված է օրիգինալից 2020-06-20-ին։ Վերցված է 2020-06-29 
  22. ↑ Cabato Regine (June 15, 2020)։ «Conviction of Maria Ressa, hard-hitting Philippine American journalist, sparks condemnation»։ The Washington Post 
  23. ↑ Leung Hillary (February 14, 2019)։ «Philippines Journalist Maria Ressa Released on Bail After Arrest for 'Cyber Libel'»։ Time։ Վերցված է February 15, 2019 
  24. ↑ Gonzales Cathrine (2020-06-15)։ «Robredo: Ressa's cyber libel conviction a threat to Filipinos' freedom»։ Philippine Daily Inquirer (անգլերեն)։ Վերցված է 2020-06-29 
  25. ↑ Dancel Raul (2020-06-15)։ «Court finds prominent Philippine journalist and Duterte critic Maria Ressa guilty of cyber-libel»։ The Straits Times (անգլերեն)։ Վերցված է 2020-06-29 
  26. ↑ «Metro News Today: Rappler's Maria Ressa among TIME's Person of the Year 2018»։ League Online News։ Վերցված է December 12, 2018 
  27. ↑ Vick Karl (December 11, 2018)։ «TIME Person of the Year 2018: The Guardians»։ Time։ Վերցված է December 11, 2018 
  28. ↑ «Maria A. Ressa | Reporters without borders»։ RSF։ September 9, 2018։ Վերցված է June 15, 2020 
  29. ↑ The Nobel Peace Prize 2021
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մարիա_Ռեսա&oldid=8823025» էջից