Ձմերուկ վայրի

Ձմերուկ վայրի
Ձմերուկ վայրի
Դասակարգում
Թագավորություն	Բույսեր (Plantae)
Տիպ/Բաժին	Անոթավոր բույսեր (Tracheophytes)
Ենթատիպ	Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ	Դդմածաղկավորներ (Cucurbitales)
Ընտանիք	Դդմազգիներ (Cucurbitaceae)
Տրիբա	Benincaseae
Ցեղ	Ձմերուկ (Citrullus)
Տեսակ	Ձմերուկ վայրի (C. colocynthis)
Միջազգային անվանում
Citrullus colocynthis Schrad., 1838

Ձմերուկ վայրի (լատին․՝ Citrullus colocynthis), դդմազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։

Նկարագրություն

Փռված կամ մագլցող ընձյուղներով, 1-2 մ երկարությամբ միամյա բույս է։ Տերևները խորդուբորդ են, հիմքում՝ սրտաձև և խոր-եռբաժան և փետրաձև բաժանված 1-2 մասերով։ Պսակը արտաքինից կանաչ է և խավոտ։ Պտուղի տրամագիծը 7-12 սմ է, բաց կանաչ, բազմասերմ, պտղամիսը չորոտ է^[1]։

Տարածվածություն

Հայաստանում հանդիպում է միայն Մեղրու (Արաքս գետի ողողադաշտ Մեղրի քաղաքի մոտ) ֆլորիստիկական շրջանում։ Աճում է Առաջավոր և Միջին Ասիայում, Աֆրիկայում և Հնդկաստանում^[1]։

էկոլոգիա

Աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 600-700 մ բարձրությունների վրա, ժամանակավոր խոնավացող ավազագլաքարային գրունտերի վրա։ Ծաղկում է օգոստոս-սեպտեմբեր ամիսներին, պտղաբերում՝ սեպտեմբեր-հոկտեմբերին^[1]։

Պահպանություն

Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է։ Հավաքվել է մեկ անգամ՝ 1977 թվականին։ Տեսակին սպառնացող հիմնական սպառնալիքը տարածման և բնակության շրջանների փոքր մակերեսն է (10 կմ²-ից պակաս)։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես ոչնչացման սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES–ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում^[1]։

Պահպանություն չի իրականացվում^[1]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ձմերուկ վայրի» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ձմերուկ վայրի» հոդվածին։

[:0-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.

[1]