Հովհաննես Կարապետյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Կարապետյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հովհաննես Կարապետյան (այլ կիրառումներ)
Հովհաննես Կարապետյան
Ծնվել էհունիսի 2, 1875(1875-06-02)[1]
Ախալքալաք, Թիֆլիսի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1]
Մահացել էդեկտեմբերի 4, 1943(1943-12-04)[1] (68 տարեկան)
Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]
ԳերեզմանԹոխմախի գերեզմանատուն
Բնակության վայր(եր)Թբիլիսի[1], Հայկական ԽՍՀ[1], Մոսկվա[1] և Երևան[1]
Ազգությունհայ
Մասնագիտություներկրաբան
Հաստատություն(ներ)Մոսկվայի ջրանցք
Ալմա մատերԳևորգյան Հոգևոր Ճեմարան[1] և Ներսիսյան դպրոց (1895)[1]
Գիտական աստիճանԵրկրաբանա-հանքաբանական գիտությունների դոկտոր (1936)
Պարգևներ

Հովհաննես Տիգրանի Կարապետյան (հունիսի 2, 1875(1875-06-02)[1], Ախալքալաք, Թիֆլիսի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[1] - դեկտեմբերի 4, 1943(1943-12-04)[1], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), հայ խորհրդային երկրաբան, ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1935), երկրա-բանահանքաբանական գիտությունների դոկտոր (1936

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորել է էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում, 1895 թվականին ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը

1895- 1905 թթ.-ին ծավալել է հասարակական, հրապարակախոսական և լուսավորական լայն գործունեություն։ 1906 թ.-ին մեկնել է արտասահման, ընդունվել Մոնսի (Բելգիա) հանքաբանական բարձրագույն դպրոցը, որն ավարտել է 1912 թ.-ին։ Նույն տարվա հուլիսին ընտրվել է Բելգիական երկրաբանական ընկերության իսկական անդամ։

1913 թ.-ին վերադարձել է Թիֆլիս։ 1913-1920 թթ.-ին հետազոտել է Անդրկովկասի, Իրանի և Թուրքմենստանի մի շարք հանքավայրեր։

1923-1933 թթ. Կարապետյանը խոշոր ծառայություններ է մատուցել Անդրկովկասի լեռնահանքային ձեռնարկությունների վերականգնման, մետաղային հանքավայրերի հետախուզման, մետաղագործական արդյունաբերության հումքային բազայի ստեղծման բնագավառներում։ Նա կազմել է բազմաթիվ հետախուզական պլաններ, հաշվետվություններ, տվել եզրակացություններ հիդրոտեխնիկական մի շարք կառույցների երկրաբանական պայմանների մասին։

1925-1930 թթ. Կարապետյանը զբաղվել է նաև ՀԽՍՀ հանքային ու անուշահամ շրերի ուսումնասիրությամբ և շրամատակարարման հարցերով։

1931-1932 թթ. աշխատել է Մոսկվայում որպես Մոսկվա-Վոլգա ջրանցքի շինարարության գլխավոր խորհրդատու։

1934 թ.-ին փոխադրվել է Երևան, 1935-1939 թթ. Կարապետյանը եղել է իր իսկ շանքերով կազմակերպված երկրաբանական գիտությունների ինստիտուտի տնօրեն, միաժամանակ դասախոսել Երևանի համալսարանի աշխարհագրական ու երկրաբանական ֆակուլտետներում, վարել ընդհանուր երկրաբանության ամբիոնի վարիչի պաշտոնը։

Կարապետյանը թողել է հարուստ գիտական ժառանգություն։ Հեղինակ է շուրջ 200 տպագիր և նույնքան էլ ձեռագիր աշխատությունների, հոդվածների ևն։ Որպես պատգամավոր մասնակցել է 17-րդ Միջազգային երկրաբանական կոնգրեսի (Մոսկվա, 1937) աշխատանքներին, ղեկավարել նրա մասնակիցների Կովկասյան էքսկուրսիաները։

Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարապետյանի երկրաբանական հարուստ հավաքածուի բազայի վրա 1937 թվականին Երևանում հիմնադրվել է երկրաբանական թանգարան, որը կոչվում է նրա անվամբ։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 307