Հովհաննես Աղազարի Լազարյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
HS Disambig.svg Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Հովհաննես Լազարյան (այլ կիրառումներ)
Հովհաննես Աղազարի Լազարյան
Դիմանկար
Ծնվել էնոյեմբերի 23, 1735(1735-11-23)[1][2]
ԾննդավայրՆոր Ջուղա[1][2]
Մահացել էհոկտեմբերի 24, 1801(1801-10-24)[1][2] (65 տարեկան)
Մահվան վայրՍանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[1][2]
ՔաղաքացիությունFlag of Russia.svg Ռուսական կայսրություն
Ազգությունհայ
Մայրենի լեզուռուսերեն
Մասնագիտությունհասարակական գործիչ, ձեռնարկատեր և landlord
Ծնողներհայր՝ Աղազար Լազարյան, մայր՝ Աննա Լազարյան
Պարգևներ և
մրցանակներ
Սուրբ Հովհան Երուսաղեմցու շքանշան
ԵրեխաներArtemiy Ivanovich Lazarev?
Commons-logo.svg Ivan Lazarev Վիքիպահեստում

Հովհաննես Աղազարի Լազարյան (նոյեմբերի 23, 1735(1735-11-23)[1][2], Նոր Ջուղա[1][2] - հոկտեմբերի 24, 1801(1801-10-24)[1][2], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն[1][2]), հայ ազգային ազատագրական շարժման գործիչ է, Ռուսաստանի իսկական պետական խորհրդական, արդյունաբերող կալվածատեր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հովհաննես Լազարյանը օգտագործել է ռուսական արքունիքի հետ ունեցած մերձավոր հարաբերությունները՝ իրագործելու Հայաստանի ազատագրումը։ Գործուն մասնակցություն է ունեցել ազատագրական ծրագրերի մշակմանը։ Կազմել և ռուսական կառավարությանն է ներկայացրել «Պրն. Իվան Լազարևի նոտան» ծրագիրը, որում դրել է Ռուսաստանի հովանու ներքո հայ պետականության վերականգնման հարցը։ Մեծ նշանակություն է տվել լուսավորությանը։ Հովհաննես Լազարյանի միջոցներով դպրոցներ են բացվել Թիֆլիսում, Նոր Նախիջևանում, Գրիգորիոպոլում, հիմնադրվել է Լազարյան ճեմարանը, ռուսական օրիորդաց դպրոց՝ Ցարսկոյե Սելոյում, կառուցվել են հայոց եկեղեցիներ Մոսկվայում ու Պետերբուրգում։ Լազարյանը կառուցել է նաև Կիզելի և Պոլազնինոյի մետալուրգիական գործարանները։ 1786 թվականին ավստրիական կայսր Իոսիֆ II-ից ստացել է բարոնի, 1788 թվականին՝ կոմսի տիտղոս։

Հովհաննես Աղազարի Լազարյանին նվիրված ՀՀ փոստային նամականիշ

Լազարյանը 1780-ական թվականներին Հովսեփ Արղությանի հետ ծավալուն բանակցություններ էր վարում ռւսական գործիչների հետ Հայաստանը ազատագրելու համար։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — 1974. — հատոր 4. — էջ 470.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — 1990. — հատոր 2. — էջ 394.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 470 CC BY-SA icon 80x15.png