Jump to content

Հակոբ Սալախյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Հակոբ Սալախյան
Ծնվել էսեպտեմբերի 1, 1922(1922-09-01)[1]
Խարկով, Ուկրաինական ԽՍՀ[1]
Մահացել էսեպտեմբերի 1, 1969(1969-09-01)[1] (47 տարեկան)
Մոսկվա, ԽՍՀՄ[1]
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
Ազգությունհայ
Մասնագիտությունգրականագետ, մշակութային գործիչ և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Երևանի պետական համալսարան[1], Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիա[1], ՀԳՄ[1], Հայֆիլմ[1], Լիտերատուրնայա գազետա[1], Դրուժբա նարոդով[1] և Ռուսաստանի պետական ծառայության ակադեմիա
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ Գրողների միություն
Ալմա մատերԵՊՀ ռուս բանասիրության ֆակուլտետ (1944)[1] և Սանկտ Պետերբուրգի համալսարան (1947)
Գիտական աստիճանբանասիրական գիտությունների թեկնածու
Տիրապետում է լեզուներինհայերեն
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]

Հակոբ Նշանի Սալախյան (սեպտեմբերի 1, 1922(1922-09-01)[1], Խարկով, Ուկրաինական ԽՍՀ[1] - սեպտեմբերի 1, 1969(1969-09-01)[1], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[1]), հայ գրականագետ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ (1948)։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Խարկով քաղաքում։ Ավարտել է Խարկովի հայկական միջնակարգ դպրոցը, 1944 թվականին՝ Երևանի համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի ռուսաց լեզվի և գրականության բաժինը։

1944-1947 թվականներին սովորել է Լենինգրադի համալսարանի ասպիրանտուրայում։ 1947 թվականին «Լև Տոլստոյի վաղ շրջանի գեղագիտական հայացքները» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։ 1948-1958 թվականներին դասախոսել է Երևանի համալսարանում և կոնսերվատորիայում։ 1954-1958 թվականներին եղել է Հայաստանի գրողների միության վարչության երկրորդ քարտուղար, «Հայֆիլմ» կինոստուդիայի սցենարական բաժնի վարիչ, «Լիտերատուրնայա գազետա» թերթի Հայաստանի սեփական թղթակից, 1959-1969 թվականներին՝ «Դրուժբա նարոդով» (Մոսկվա) ամսագրի խմբագրի տեղակալ։

Ռուս գրականության պատմություն է դասավանդել ՍՄԿԿ Կենտկոմին կից հասարակական գիտությունների ակադեմիայում։ 1952-ին լույս է տեսել Սալախյանի «Ն․ Վ․ Գոգոլ․ քննադատական կենսագրական ակնարկ» գիրքը, 1957-ին՝ «Եղիշե Չարենց»՝ բանաստեղծի կենսագրության և ստեղծագործության մասին առաջին ամբողջական մենագրությունը։ Գրականագիտական խոր վերլուծություններով է գրված Տ․ Շևչենկոյի կյանքի ու գործունեության վերաբերյալ «Զինված մարգարեն» (1964) աշխատությունը։ Սալախյան առաջաբաններ է գրել Հ․ Պարոնյանի, Գ․ Զոհրապի, Հ․ Հակոբյանի ռուս. հրատարակությունների համար։ ԽՄԿԿ անդամ 1948 թվականից։

Ռուսերեն լույս են տեսել «Եղիշե Չարենց» (Երևան, 1956, Մոսկվա, 1958), «Հինավուրցը և երիտասարդը» (Մոսկվա, 1971) գրքերը։ Մահացել է Մոսկվայում[2]։ ԽՄԿԿ անդամ՝ 1948-ից։

Մատենագիտություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Ն. Վ. Գոգոլ (քննադատական-կենսագրական ակնարկ), Երևան, Հայպետհրատ, 1952, 114 էջ։
  • Եղիշե Չարենց, Երևան, Հայպետհրատ, 1957, 204 էջ։
  • Սովետահայ գրականության պատմություն, հատոր 2 (1917-1941, հատորի «Եղիշե Չարենց» գլուխը գրել է Հ. Սալախյանը), Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1961, 800 էջ։
  • Զինված մարգարեն (Տ. Գ. Շևչենկոյի կյանքն ու գրական գործունեությունը), Երևան, Հայպետհրատ, 1964, 233 էջ։
  • Ժամանակիդ շունչը դարձիր, Երևան, «Հայաստան», 1967, 168 էջ։
  • Դասականներ և ժամանակակիցներ, Երևան, «Հայաստան», 1971, 596 էջ։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 10 (հայ.) — հատոր 10. — էջ 115.
  2. Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». 1986. էջ 469-470.
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հակոբ Սալախյան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 10, էջ 115