Կոնստանտեյն Հյույգենս

Կոնստանտեյն Հյույգենս;
Ծնվել է	սեպտեմբերի 4, 1596[…]
Ծննդավայր	Հաագա, Միացյալ պրովինցիաների հանրապետություն
Մահացել է	մարտի 28, 1687[…] (90 տարեկան)
Մահվան վայր	Հաագա, Միացյալ պրովինցիաների հանրապետություն
Գերեզման	Grote of Sint-Jacobskerk
Քաղաքացիություն	Միացյալ պրովինցիաների հանրապետություն
Մայրենի լեզու	հոլանդերեն
Կրոն	Կալվինականություն
Կրթություն	Լեյդենի համալսարան
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, կոմպոզիտոր, lutenist, դիվանագետ, գրող, ճարտարապետ, գծանկարիչ, դրամատուրգ, երաժիշտ և secretary
Աշխատավայր	Frederick Henry of Orange-Nassau?
Ամուսին	Սուզանա վան Բաերլե
Ծնողներ	հայր՝ Christiaan Huygens?, մայր՝ Susanna Hoefnagel?
Երեխաներ	Քրիստիան Հյույգենս, Կոնստանտիյն Հյույգենս, Լոդեվիյկ Հյույգենս, Philips Huygens? և Susanna Huygens?
	Constantijn Huygens Վիքիպահեստում

Կոնստանտեյն Հյույգենս (նիդերլանդերեն՝ Constantijn Huygens. ծնվել է սեպտեմբերի 4, 1596, մահացել է մարտի 28, 1687 ), հոլանդացի ոսկեդարյան բանաստեղծ, կոմպոզիտոր, երաժիշտ, գիտնական, թարգմանիչ, դիվանագետ, ճանապարհորդ։ Նշանավոր գիտնական Քրիստիան Հյույգենսի հայրն է։

Կոնստանտեյնի հայրը Օրանժի արքայազն Ֆրեդերիկ Հենրիի քարտուղարն էր և հոգ է տարել որդու գեղարվեստական ու գիտական համապարփակ կրթության մասին։ 1625 թվականին Կոնստանտեյնը նշանակվել է Օրանժի նահանգապետ Ֆրեդերիկ Հենրիի քարտուղար և մինչև կյանքի վերջը մնալով Օրանժյան դինաստիայի ծառայության մեջ՝ իրականացրել է մի շարք դիվանագիտական առաքելություններ^[6]։

Մոտավորապես 1628 թվականին նա այցելել է երիտասարդ Ռեմբրանդտի և Յան Լիվենսի արվեստանոցները, այնուհետև հնարավորինս աջակցել է նրանց, ինչի շնորհիվ նրանք կարևոր պատվերներ են ստացել։ Հյույգենսը խրախուսել է Ռեմբրանդտին, դրդել է, որ նա զբաղվի առասպելաբանական և կրոնական թեմաներով։ Նրա աջակցությունը զգալի ազդեցություն է ունեցել նկարչի կարիերայի վրա^[7]։

Կոնստանտեյն Հյույգենսը պատկանում էր արվեստի բարեկամների Muiderking շրջանակին^[8]։

Մեծ ժողովրդականություն են վայելել հատկապես առածների ու էպիգրամների՝ նրա պատրաստած ժողովածուները։ Հյույգենսը երաժշտական մի քանի գործիք է վարպետորեն նվագել, երաժշտական կոմպոզիցիաներ է ստեղծել դրանց համար։ Ի դեպ, նա իր երաժշտական ստեղծագործությունները բարձր է դասել իր հեղինակած գրական երկերից։

Նրա որդին՝ Քրիստիանը ականավոր ֆիզիկոս ու աստղագետ էր^[6]։

Կոնստանտեյն Հյույգենսի անունն է կրում Նիդերլանդներում սահմանված հեղինակավոր գրական մրցանակներից մեկը։

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Spaense wijsheit (տարեթիվը նշված չէ)
1621 Batava Tempe, dat is 't Voor-hout van 's-Gravenhage
1623 De uytlandighe herder
1622 Kerkuria mastix, satyra, Dat is, 't costelick mal
1624 Stede-stemmen en dorpen
1624 Zedeprinten
1625 Otiorum libri sex
1638 Dagh-werck
1641 Ghebruyck en onghebryck van 't orgel
1644 Momenta desultoria (վերահրատարակվել է 1655 թ.)
1647 Eufrasia, Ooghentroost. Aen Parthenine, bejaerde maecht, over de verduysteringh van haer een ooghe
1647 Heilighe daghen
1647 Pathodia sacra et profana
1653 Trijntje Cornelis
1653 Vitaulium. Hofwijck, Hofstede vanden Heere van Zuylichem onder Voorburgh
1656-1657 թարգմանված առածների ժողովածու
1658 Korenbloemen (վերահրատարակվել է 1672 թ.)
1667 Zee-straet
1841 Cluys-werck (հրատարակվել է Վ. Յոնկբլոետի կողմից)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ Constantijn Huygens — 2009.
↑ ^3,0 ^3,1 Encyclopædia Britannica
↑ ^4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 ^4,12 ^4,13 ECARTICO
↑ RKDartists (նիդերլ.)
↑ ^6,0 ^6,1 Dąbrówka, Andrzej (1999). Słownik pisarzy niderlandzkiego obszaru kulturowego. Warszawa: Wiedza Powszechna. էջ 148-149. ISBN 83-214-1132-0.
↑ Zuffi, Stefano (2006). Rembrandt. Warszawa: HPS. էջ 28, 29. ISBN 83-60529-02-7.
↑ «De mythe van de Muiderkring – over netwerken» (հոլանդերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 3-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 14-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

The Constantijn Huygens Web - բանաստեղծությունների ժողովածու
Constantijn Huygensի գործերը Գուտենբերգ նախագծում
The Correspondence of Constantijn Huygens in EMLO
Hofwijck
Portraits of Constantijn Huygens
Correspondence of Constantijn Huygens

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոնստանտեյն Հյույգենս» հոդվածին։

[_12e86a4eb40c471a-1] 1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_ccc08790395f5076-2] Constantijn Huygens — 2009.

[_6cefc0d47cffc805-3] 3,0 ^3,1 Encyclopædia Britannica

[_1158e6e0aa91c312-4] 4,00 ^4,01 ^4,02 ^4,03 ^4,04 ^4,05 ^4,06 ^4,07 ^4,08 ^4,09 ^4,10 ^4,11 ^4,12 ^4,13 ECARTICO

[_0b71b93c9d61c11d-5] RKDartists (նիդերլ.)

[Dąbrówka-6] 6,0 ^6,1 Dąbrówka, Andrzej (1999). Słownik pisarzy niderlandzkiego obszaru kulturowego. Warszawa: Wiedza Powszechna. էջ 148-149. ISBN 83-214-1132-0.

[7] Zuffi, Stefano (2006). Rembrandt. Warszawa: HPS. էջ 28, 29. ISBN 83-60529-02-7.

[Lit-8] «De mythe van de Muiderkring – over netwerken» (հոլանդերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 3-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 14-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]