Կոնկորդիայի տաճար

Կոնկորդիայի տաճար;
տեսակ	հին հունական տաճար, տաճար, ավերակներ և հնագիտական հուշարձան
նյութ	կրաքար
քաղաք	Acragas? և Ագրիջենդո
մասն է	Valle dei Templi?
	Temple of Concordia (Agrigento) Վիքիպահեստում

Կոնկորդիայի տաճար (իտալ.՝ Tempio della Concordia), հնագույն հունական տաճար, որը գտնվում է Տաճարների հովտում՝ (Valle dei Templi) Ագրիջենտոյում, (հունարեն՝ Akragas), Սիցիլիայի հարավային ափին, Իտալիայում։ Սա ամենամեծ և լավ պահպանված Դորիական տաճարն է Սիցիլիայում և ամենալավ պահպանված հունական տաճարներից մեկն ընդհանրապես, հատկապես Դորիական օրդերի^[2]^[3]^[4]^[5]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տաճարը կառուցվել է մ.թ.ա. 440–430 թվականներին^[4]^[5]^[6]։ Լավ պահպանված վեց և տասներեք սյուներով պերիպտերը (չորս կողմից սյունաշարերով եզերված աղոթասրահ) կանգնած է չորս աստիճանից բաղկացած պատվանդանի վրա (չափերը 39.42 մ × 16.92 մ (129.3 ֆտ × 55.5 ֆուտ), և բարձրությունը 8.93 մ (29.3 ֆուտ))^[3]^[5]^[6]։ Սելլան կամ տաճարի ներքին մասը չափվում է 28.36 մ × 9.4 մ (93.0 ft × 30.8 ֆուտ). Սյունաշարերն ունեն 6 մետր (20 ֆուտ) բարձրություն և քանդակված են քսան կանելյուրներով և ներդաշնակ էնտասիսներով (աստիճանաբար նեղանում են սյունաշարերի վերևի մասում և ընդլայնվում են միջնամասում)^[7]:Այն կառուցված է մոտակայքում գտնվող Յունոնայի տաճարի նման՝ ամուր հիմքի վրա, որը նախագծված է հաղթահարելու ժայռոտ տեղանքի անահավասարությունը։ Այն պայնամանականորեն անվանվել է Կոնկորդիայի՝ հռոմեական ներդաշնակության աստվածուհի անունով, քանի որ Հռոմեական դարաշրջանի լատինատառ արձանագրություն էր հայտնաբերվել մոտակայքում, որը կապված չէ դրա հե^[3]։

Եթե 4-րդ և 5-րդ դարերում տաճարը դեռ օգտագործվելիս լիներ է, այն փակված կլիներ հեթանոսների հալածանքների ժամանակ ուշ շրջանի Հռոմեական կայսրությունում։ Տաճարը փոխակերպվեց քրիստոնեական բազիլիկայի 6-րդ դարում, և նվիրվեց Պետրոս ու Պողոսը առաքյալններին Սուրբ Գրեգորիո Դելլե Ռապեի՝ Ագրիջենտոյի եպիսկոպոսի կողմից և այդպիսով ազատվեց հեթանոսական պաշտամունքի վայրերի ոչնչացումից^[7]։ Սյունաշարերի միջև ընկած տարածությունը լցվեց պատերով՝ փոխելով դասական հունական ձևը։ Սելլայի՝ հիմնական սենկյակի, որտեղ կանգնեցվում էր պաշտամունքի արձանը վաղ շրջանում, և օփիստոդոմոսի՝ հարակից սենյակի, միջև եղած բաժանումը ոչնչացցվեց, և սելլայի պատերը մասնատվեցին մի քանի կամարների անվակունդի երկայնքով։ 1785 թվականի վերականգնման ժամանակ քրիստոնեական վերակառուցումները վերացվեցին։ Ըստ մեկ այլ աղբյուրի, Տորրեմուզայի արքայզնը տեղափոխեց զւհասեղանը մակ այլ վայր և սկսեց դասական շենքի վերականգնումը 1788 թվականին:Ըստ 2007 թվականի հոդվածի հեղինակների, «սա ամենալավ պահպանված Դորիական տաճարն է բացառությամբ Պարթենոնի»^[8]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Barone, P. M.; Graziano, F.; Pettinelli, E.; Corradini, R. Ginanni (2007). «Ground-penetrating radar investigations into the construction techniques of the Concordia Temple (Agrigento, Sicily, Italy)». Archaeological Prospection. 14 (1): 47–59.
Standish, Frank Hall (1837). The shores of the Mediterranean. Edward Lumley. էջեր 132–133.

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կոնկորդիայի տաճար
տաճարը, Ագրիջենտոյում
Տաճարի տեսքը կողքից
Կոնկորդիայի տաճարը լուսավորված
Տաճարի հատակագիծը
Չարլզ Գորի «Կոնկորդիայի տաճարի տեսքը Ագրիջենտեյում»
Տեսարան Գրիջենտիում
Կոնկորդիայի տաճարը, փայտյա փորագրված տպագրություն (1885 թվական)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ archINFORM (գերմ.) — 1994.
↑ Egan, James (1981 թ․ ապրիլի 19). «Sicily in spring: a flowering isle wreathed in antiquity». The New York Times. «...the Temple of Concordia, the most massive and best-preserved Doric temple in Sicily.»
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Bäbler, Balbina (2013). "Acragas". In Wilson, Nigel. Encyclopedia of Ancient Greece. Routledge. p. 8. ISBN 9781136788000.
↑ ^4,0 ^4,1 Bennett, Michael J.; Paul, Aaron J.; Iozzo, Mario (2002). Magna Graecia: Greek Art from South Italy and Sicily. Hudson Hills. pp. 43–46. ISBN 9780940717718.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 De Angelis, Franco (2016). Archaic and Classical Greek Sicily: A Social and Economic History. Oxford University Press. p. 115. ISBN 9780195170474.
↑ ^6,0 ^6,1 "la Valle dei Templi di Agrigento" (PDF). regione.sicilia.it. Regione Siciliana. p. 21. Archived from the original (PDF) on 19 July 2016.
↑ ^7,0 ^7,1 "Il Tempio della Concordia". comune.agrigento.it (in Italian). Comune di Agrigento.
↑ Barone et al. 2007, p. 49.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոնկորդիայի տաճար» հոդվածին։

[_4c747d7fe734ebc8-1] rchINFORM (գերմ.) — 1994.

[2] Egan, James (1981 թ․ ապրիլի 19). «Sicily in spring: a flowering isle wreathed in antiquity». The New York Times. «...the Temple of Concordia, the most massive and best-preserved Doric temple in Sicily.»

[Bäbler,_Balbina_2013_p._8-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Bäbler, Balbina (2013). "Acragas". In Wilson, Nigel. Encyclopedia of Ancient Greece. Routledge. p. 8. ISBN 9781136788000.

[Bennett,_Michael_J._2002_pp._43-4] 4,0 ^4,1 Bennett, Michael J.; Paul, Aaron J.; Iozzo, Mario (2002). Magna Graecia: Greek Art from South Italy and Sicily. Hudson Hills. pp. 43–46. ISBN 9780940717718.

[Angelis,_Franco_2016_p._115-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 De Angelis, Franco (2016). Archaic and Classical Greek Sicily: A Social and Economic History. Oxford University Press. p. 115. ISBN 9780195170474.

[Regione_Siciliana_p._21-6] 6,0 ^6,1 "la Valle dei Templi di Agrigento" (PDF). regione.sicilia.it. Regione Siciliana. p. 21. Archived from the original (PDF) on 19 July 2016.

[ReferenceA-7] 7,0 ^7,1 "Il Tempio della Concordia". comune.agrigento.it (in Italian). Comune di Agrigento.

[8] Barone et al. 2007, p. 49.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]