Կարմեն Միրանդա
Ծնվել է | փետրվարի 9, 1909[2][3][4][…] |
---|---|
Ծննդավայր | Várzea da Ovelha e Aliviada, Պորտու, Պորտուգալիա |
Մահացել է | օգոստոսի 5, 1955[2][3][4][…] (46 տարեկան) |
Մահվան վայր | Բևերլի Հիլզ, ԱՄՆ |
Գերեզման | Cemitério de São João Batista |
Քաղաքացիություն | Պորտուգալիա և Բրազիլիա |
Մասնագիտություն | դերասանուհի, երգչուհի և պարուհի |
Ժանրեր | samba?[5][6] և ավանդական փոփ երաժշտություն[6] |
Ամուսին(ներ) | David Sebastian? |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
carmenmiranda.com.br | |
Կարմեն Միրանդա ( պորտ. Carmen Miranda, [ˈkaɾmẽȷ̃ miˈɾɐ̃dɐ]. փետրվարի 9, 1909[2][3][4][…], Várzea da Ovelha e Aliviada, Պորտու, Պորտուգալիա - օգոստոսի 5, 1955[2][3][4][…], Բևերլի Հիլզ, ԱՄՆ), պորտուգալական ծագումով բրազիլացի երգչուհի, պարուհի, դերասանուհի։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կարմեն Միրանդան 10 ամսական է եղել, երբ ընտանիքով տեղափոխվել են Բրազիլիա։
Կարմենի կարիերան՝ որպես երգչուհի, սկսվել է կոմպոզիտոր Ժոզու դե Բարուշի (պորտ. Josué de Barros ) հետ ծանոթանալով և 1929 թվականին առաջին ձայնապնակները թողարկելով, որոնցում տեղ էին գտել նաև Não Vá Sim'bora-ի, Se O Samba é Moda-ի ձայնագրությունները։ Առանձնապես մեծ հաջողություն ունեցավ 1930 թվականին թողարկված «Այնպես, որ քեզ դուր գամ» երգի ձայնագրությունը։ Հաջորդել են ելույթները բազմաթիվ թատրոնների ռևյուներում, ինչպես նաև Բրազիլիայի ռադիոյով։ Ձայնագրվել է RCA Records ֆիրմայում։
1933 թվականին առաջին անգամ հանդես է եկել կինոյում։ Ըստ իմպրեսարիո Ալոիզիու դի Օլիվեյրայի (պորտ. Aloysio de Oliveira)՝ 1938 թվականին Կարմեն Միրանդան ցանկացել է թողնել ելույթները, ամուսնանալ և փոխել իր ապրելակերպը, սակայն պայմանագրի համաձայն նա պետք է նկարահանվեր ևս մեկ ֆիլմում։ Եվ ահա «Banana» ֆիլմում (Port. Banana da Terra, 1939, անգլերեն. Wallace Downey ) նրա կատարած «Ի՞նչ է եղել բաիացի աղջկան» (Port. O Que É Que A Baiana Tem? ) սամբայի հսկայական հաջողությունը Կարմեն Միրանդային հանրահռչակեց ԱՄՆ-ում և փոխեց երգչուհու ծրագրերը։
1939 թվականին նա երկար ժամանակ ելույթ ունեցավ Բրոդվեյի շոուում։ 1940 թվականին Սպիտակ տանը տեղի ունեցած բանկետի ժամանակ նրան ներկայացրեցին նախագահ Ռուզվելտին, և արտիստուհին ստացավ նրա աջակցությունը։ 1940-1953 թվականներին Կարմենն աշխատել է Հոլիվուդում, որտեղ հաջող կարիերա է արել և նկարահանվել տասնչորս ֆիլմերում։ 1946 թվականին նա Հոլիվուդի ամենաբարձր վարձատրվող աստղերից էր։ Կարմեն Միրանդայի հագուստի էքստրավագանտ և էկլեկտիկ ոճը նրան դարձրեց 1960-ականների բրազիլական արևադարձային մշակութային միտումների խորհրդանիշ-նախատիպը։
Բրազիլիայում Կարմեն Միրանդան ուներ մի քանի մականուններ, սակայն 1935 թվականից վերջապես հաստատվեց «Փոքրիկ նշանավորը» (A Pequena Notável): ԱՄՆ-ում նրան անվանում էին "The Brazilian Bombshell" / «բրազիլական ռումբ»[9][10]։ Այնուամենայնիվ, նա տարբեր կարծիքներ առաջացրեց բրազիլական հասարակության և քննադատների շրջանում. երգչուհուն նախատում էին, որ նա իբր ամերիկացվել է։
Տարիների ընթացքում, բացի ծխախոտից և ալկոհոլից, Միրանդան սկսել է օգտագործել թմրանյութեր (ամֆետամին և այլն)։
Նա մահացել է 1955 թվականին սրտի երկրորդ կաթվածից։ Թաղվել է Ռիո դե Ժանեյրոյի Սուրբ Հովհաննես Մկրտչի գերեզմանատանը։ Նրա դագաղին հետևել է ավելի քան կես միլիոն մարդ։
Մեծարանք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Բրազիլիայի կառավարությունը Կարմեն Միրանդային պարգևատրել է Մշակութային վաստակի համար շքանշանով[11]
Հոլիվուդի Փառքի ծառուղում բացվել է Կարմեն Միրանդայի աստղը։ Հոլիվուդում հրապարակ է կոչվել նրա անունով։ Արտիստուհուն նվիրված թանգարաններ են բացվել Ռիո դե Ժանեյրոյում և նրա հայրենի պորտուգալական քաղաքում։
Ֆիլմագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Տարի | Հայերեն անվանում | Բնօրինակ անվանում | Դեր | |
---|---|---|---|---|
1940 | ֆ | Արգենտինական մայրամուտ | Down Argentine Way | |
1941 | ֆ | Այն գիշերը Ռիոյում | That Night in Rio | Կարմեն |
1941 | ֆ | Շաբաթավերջը Հավաննայում | Week-End in Havana | |
1942 | ֆ | Գարունը Ժայռոտ լեռներում | Springtime in the Rockies | |
1943 | ֆ | Ամբողջ ավազակախումբը կազմ ու պատրաստ է | The Gang's All Here | Դորիթա |
1944 | ֆ | Գրինվիչ գյուղը | Greenwich Village | en |
1944 | ֆ | Որոշ բան տղերքի համար | Something for the Boys | |
1945 | ֆ | Տիկնիկի դեմքով | Doll Face | |
1946 | ֆ | Եթե ես բախտավոր եմ | If I'm Lucky | |
1947 | ֆ | Կապակաբանա | Copacabana (1947 film) | Կարմեն Նավառո |
1948 | ֆ | Ժամադրություն Ջուդիի հետ | A Date with Judy | Ռոսիտա Կոչիլաս |
1950 | ֆ | Նենսին Ռիո է գնում | Nancy Goes to Rio | Մարինա Ռոդրիգես |
1953 | ֆ | Մահացու վախեցած | Scared Stiff (1953 film) | Կարմելիտա Կաստինիա |
Սինգլներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Բրազիլական սինգլներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1935
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "Anoiteceu"
- "Entre Outras Coisas"
- "Esqueci de Sorrir"
- "Foi Numa Noite Assim"
- "Fogueira Do Meu Coração"
- "Fruto Proibido"
- "Cor de Guiné"
- "Casaco de Tricô"
- "Dia de Natal"
- "Fala, Meu Pandeiro"
- "Deixa Esse Povo Falar"
- "Sonho de Papel" (recorded with Orchestra Odeon 10 May 1935)
- "E Bateu-Se a Chapa" (recorded 26 June 1935)
- "O Tique-Taque do Meu Coração" (recorded 7 August 1935)
- "Adeus, Batucada" (recorded with Odeon Orchestra 24 September 1935)
- "Querido Adão" (recorded with Odeon Orchestra 26 September 1935)
1936
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "Alô, Alô, Carnaval"
- "Duvi-dê-ó-dó"
- "Dou-lhe Uma"
- "Capelinha do Coração"
- "Cuíca, Pandeiro, Tamborim ..."
- "Beijo Bamba"
- "Balancê"
- "Entra no cordão"
- "Como Eu Chorei"
- "As Cantoras do Rádio" (recorded with Aurora Miranda and Odeon Orchestra 18 March 1936)
- "No Tabuleiro da Baiana" (recorded with Louis Barbosa 29 September 1936)
- "Como Vai Você?" (recorded with Ary Barroso 2 October 1936)
1937
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "Dance Rumba"
- "Em Tudo, Menos em Ti"
- "Canjiquinha Quente"
- "Cabaret No Morro"
- "Baiana Do Tabuleiro"
- "Dona Geisha"
- "Cachorro Vira-Lata" (recorded 4 May 1937)
- "Me Dá, Me Dá" (recorded 4 May 1937)
- "Camisa Amarela" (recorded with the Odeon Group 20 September 1937)
- "Eu Dei" (recorded 21 September 1937)
1938
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "Endereço Errado"
- "Falar!"
- "Escrevi um Bilhetinho"
- "Batalhão do amor"
- "E a Festa, Maria?"
- "Cuidado Com a Gaita do Ary"
- "A Pensão Da Dona Stella"
- "A Vizinha Das Vantagens"
- "Samba Rasgado" (recorded with Odeon Group 7 March 1938)
- "E o Mundo Não Se Acabou" ("And the World Would Not End") (recorded 9 March 1938)
- "Boneca de Piche" (recorded with Odeon Orchestra 31 August 1938)
- "Na Baixa do Sapateiro" (recorded with Orchestra Odeon 17 October 1938)
1939
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "A Preta Do Acarajé"
- "Deixa Comigo"
- "Candeeiro"
- "Amor Ideal"
- "Essa Cabrocha"
- "A Nossa Vida Hoje É Diferente"
- "Cozinheira Grã-fina"
- "O Que É Que A Baiana Tem?" (recorded with Dorival Caymmi 27 February 1939)
- "Uva de Caminhão" (recorded 21 March 1939)
- "Camisa Listrada" (recorded with Bando da Lua 28 August 1939)
1940
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "Voltei pro Morro" (recorded 2 September 1940)
- "Ela Diz Que Tem"
- "Disso É Que Eu Gosto"
- "Disseram que Voltei Americanizada" (recorded with Odeon Set 2 September 1940)
- "Bruxinha de Pano"
- "O Dengo Que a Nêga Tem"
- "É Um Quê Que a Gente Tem"
- "Blaque-Blaque"
- "Recenseamento" (recorded 27 September 1940)
- "Ginga-Ginga"
Ամերիկյան սինգլներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1939
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "South American Way" (recorded with Bando da Lua 26 December 1939)
- "Touradas Em Madrid"
- "Marchinha do grande galo"
- "Mamãe Eu Quero"
- "Bambú, Bambú"
1941
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "I, Yi, Yi, Yi, Yi (I Like You Very Much)" (recorded with Bando da Lua 5 January 1941)
- "Alô Alô"
- "Chica Chica Boom Chic" (recorded with Bando da Lua 5 January 1941)
- "Bambalê"
- "Cai, Cai" (recorded with Bando da Lua 5 January 1941)
- "Arca de Noé"
- "A Weekend in Havana"
- "Diz Que Tem ..."
- "When I Love I Love"
- "Rebola, Bola" (recorded with Bando da Lua 9 October 1941)
- "The Man With the Lollipop Song"
- "Não Te Dou A Chupeta"
- "Manuelo"
- "Thank You, North America"
1942
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "Chattanooga Choo Choo" (recorded with Bando da Lua 25 July 1942)
- "Tic-tac do Meu Coração"
- "O Passo Do Kanguru (Brazilly Willy)"
- "Boncea de Pixe"
1945
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "Upa! Upa!"
- "Tico Tico"
1947
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "The Matador (Touradas Em Madrid)" (recorded with the Andrews Sisters and Vic Schoen and his orchestra)
- "Cuanto La Gusta" (recorded with the Andrews Sisters and Vic Schoen and his orchestra)[12]
1949
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "Asi Asi (I See, I See)" (recorded with the Andrews Sisters and Vic Schoen and his orchestra)
- "The Wedding Samba" (recorded with the Andrews Sisters and Vic Schoen and his orchestra)
1950
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- "Baião Ca Room' Pa Pa" (recorded with the Andrews Sisters and Vic Schoen and his orchestra)
- "Ipse-A-I-O" (recorded with The Andrews Sisters and Vic Schoen and his orchestra)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 https://www.britannica.com/biography/Carmen-Miranda
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ https://www.si.edu/spotlight/latin-music-legends-stamps/carmen-miranda
- ↑ 6,0 6,1 https://www.allmusic.com/artist/carmen-miranda-mn0000181694/biography
- ↑ http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=153
- ↑ https://www.estadao.com.br/cultura/musica/raul-seixas-e-carmen-miranda-ganham-ordem-do-merito-cultural/
- ↑ Dennison, Shaw, էջ 112
- ↑ Rohter, Larry (2001 թ․ դեկտեմբերի 13). «The Real Carmen Miranda Under the Crown of Fruit». The New York Times. Վերցված է 2014 թ․ հունվարի 3-ին.
- ↑ «Raul Seixas e Carmen Miranda ganham Ordem do Mérito Cultural». O Estado de S. Paulo. 2009 թ․ նոյեմբերի 24. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 9-ին.
- ↑ Gilliland, John. (197X). «Pop Chronicles 1940s Program #20 – All Tracks UNT Digital Library». Digital.library.unt.edu. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 6-ին.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Gil-Montero M. Brazilian Bombshell: The Biography of Carmen Miranda. — New York: D. I. Fine, 1989. / Գիլ-Մոնտերո Մ. - Բրազիլական ռումբ. Կարմեն Միրանդայի կենսագրությունը . - Նյու Յորք։ DI Fine, 1989 թ.
- Schilaro Santa Rosa N. Coleção Nomes do Brasil, Duna Dueto Editora, Carmen Miranda. — São Paulo: Duna Dueto, 2002.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Պաշտոնական կայք
- Museu Carmen Miranda In the city of Rio de Janeiro.
- Կարմեն Միրանդա Internet Movie Database կայքում
- Carmen Miranda at Brightlightsfilm.com
- International Jose Guillermo Carrillo Foundation (pt)
- Carmen Miranda – Brazil ՅուԹյուբում
- Carmen Miranda on The Jimmy Durante Show – Her last performance, 1955 ՅուԹյուբում At about the 24-minute mark, doing a fast dance with Durante, she falls to her knees, he helps her up, and she says she is all out of breath.
- Carmen Miranda recordings at the [iscography of American Historical Recordings.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կարմեն Միրանդա» հոդվածին։ |
|
- Փետրվարի 9 ծնունդներ
- 1909 ծնունդներ
- Պորտուգալիայում ծնվածներ
- Օգոստոսի 5 մահեր
- 1955 մահեր
- ԱՄՆ-ում մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Դերասաններ այբբենական կարգով
- RCA Records-ի արտիստներ
- Անձինք նամականիշերի վրա
- Բրազիլացի դերասանուհիներ
- Դերասանուհիներ այբբենական կարգով
- Բրազիլացի դերասաններ
- 20-րդ դարի ամերիկացի դերասանուհիներ