Էմմա Գերշտեյն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էմմա Գերշտեյն
Դիմանկար
Ծնվել էհոկտեմբերի 25, 1903(1903-10-25)[1]
ԾննդավայրԴաուգավպիլս, Դվինսկի գավառ, Վիտեբսկի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էհունիսի 29, 2002(2002-06-29) (98 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, Ռուսաստան
ԳերեզմանՎագանկովյան գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
ԿրթությունՄոսկվայի պետական համալսարանի հասարակական գիտությունների ֆակուլտետ
Մասնագիտությունպատմաբան, գրականագետ և գրականագետ
ԱնդամությունԽՍՀՄ Գրողների միություն

Էմմա Գրիգորևնա Գերշտեյն (ռուս.՝ Э́мма Григо́рьевна Герште́йн, հոկտեմբերի 25, 1903(1903-10-25)[1], Դաուգավպիլս, Դվինսկի գավառ, Վիտեբսկի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հունիսի 29, 2002(2002-06-29), Մոսկվա, Ռուսաստան), խորհրդային ​​և ռուս գրականագետ[2], Միխայիլ Լերմոնտովի ստեղծագործությունների վերաբերյալ աշխատությունների հեղինակ, հուշագիր։ ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ (1965)։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1903 թվականի հոկտեմբերի 12-ին (հին տոմարով) Դվինսկում, զեմստվոյի բժիշկ-վիրաբույժ Գրիգորի Մոիսեևիչ Գերշտեյնի (1870-1943) և Իզաբելլա Եվսեևնա Գրուպի (1874-1961) ընտանիքում։ Ընտանիքը ուներ չորս երեխա։ 1920-ական թվականներին նրա հայրն աշխատել է որպես Մոսկվայի Սեմաշկո հիվանդանոցի գլխավոր բժիշկ, այնուհետև՝ Կրեմլի հիվանդանոցում որպես խորհրդատու պրոֆեսոր։

Ավարտել է Դվինսկի գիմնազիան (1920), ընդունվել Մոսկվայի համալսարանի փիլիսոփայության բաժանմունք, մասնակցել Բերդյաևի, Իվան Իլյինի և Կիզևետերի դասախոսություններին։ Փոխել է մի քանի ֆակուլտետ, իսկ 1924-1925 թվականների ձմռանն ավարտել է Մոսկվայի պետական համալսարանի հասարակական գիտությունների ֆակուլտետի լեզվի և գրականության բաժնի եռամյա (պարզեցված) դասընթացը։ Աշխատել է «Հանուն ինդուստրիալիզացիայի» (1926-1927) թերթում և «Օգտաթափոնք» տրեստում (1927-1928)՝ որպես գործավար։ Այնուհետև ավարտել է մեքենագրության դասընթացները (1929) և աշխատանքի է անցել «Գյուղացիական թերթում»՝ որպես Օլգա Կամենևայի անձնական քարտուղար (1929–1930)։

1930-ականների վերջին, Բորիս Էյհենբաումի օժանդակությամբ, զբաղվել է գրականագիտությամբ, ուսումնասիրել Լերմոնտովի ստեղծագործությունները, հիմնականում հետազոտելով «տասնվեցի խմբակը»՝ կապ հաստատելով նրա անդամների հետ, որոնցից մեկն էլ Լերմոնտովն է եղել։ 1936-1940 թվականներին տեսակավորել է Գրական-պատմական թանգարանների, Լենինի գրադարանի, իսկ 1946 թվականին՝ Գրականության և արվեստի կենտրոնական արխիվի ձեռագիր հավաքածուները։ 1940-ականների կեսերից աշխատել է «Գրական ժառանգության» խմբագրությունում։ 1965 թվականից եղել է ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ։

1928 թվականին Մոսկվայի մերձակայքում գտնվող «Ուզկոմ» առողջարանում մոտիկից ծանոթացել է Նադեժդա և Օսիպ Մանդելշտամներին և որոշ ժամանակ անց այդ ժամանակաշրջանի գրեթե բոլոր ոչ պաշտոնական ստեղծագործական մտավորականության հետ, ինչպիսիք են Մարինա Ցվետաևան, Բորիս Պաստեռնակը, Մարիա Պետրովիխը, ինչպես նաև մյուս գրողների ու գիտնականների հետ։ Մոտիկից ծանոթ է եղել Աննա Ախմատովայի, Լև Գումիլյովի և Նիկոլայ Խարջիևի հետ։

1998 թվականին հրատարակվել են նրա հուշերը՝ «Մեմուարներ»-ը։ Դրանց համար նա ստացել է Փոքր Բուքեր[3] և Անտիբուքեր[4] մրցանակները։

1966 թվականից ապրել է «Սովետական ​​գրող» բնակարանային շինարարական կոոպերատիվում՝ Կրասնոարմեյսկայա փողոցի, 29 շենքում (մինչև 1969 թվականը՝ 2-րդ Օդանավակայանային փողոց, 18 շենք)[5][6]։

Թաղված է Վագանկովյան գերեզմանատանը[7]։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Герштейн Э. Г. Мемуары. — СПб.: ИНАПРЕСС, 1998. — 528 с. — 4000 экз. — ISBN 5-87135-060-7
  • Герштейн Э. Г. Мемуары. — М.: Захаров, 2002. — 762 с. — ISBN 5-8159-0205-5
  • Герштейн Э. Г. Новое о Мандельштаме. Главы из воспоминаний. О. Э. Мандельштам в воронежской ссылке (по письмам С. Б. Рудакова). — Paris: Atheneum, 1986. — 318 p. — ISBN 2-906141-02-X

Գրականագիտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Герштейн Э. Г. Судьба Лермонтова. — М.: Советский писатель, 1964.
  • Герштейн Э. Г. Судьба Лермонтова. Издание второе, исправленное и дополненное. — М.: Художественная литература, 1986. — 351 с.
  • Герштейн Э. Г. Герой нашего времени М. Ю. Лермонтова. — М.: Художественная литература, 1976. — 128 с. — (Массовая историко-литературная библиотека).
  • Герштейн Э. Г. Память писателя: Статьи и исследования 30-90-х годов. — СПб.: ИНАПРЕСС, 2001. — 663 с. — (Писатель и литература).

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Справочник Союза писателей СССР [по состоянию на 01.01.1970] / ред. М. В. Горбачев, сост. Н. В. Боровская. — М.: Советский писатель, 1970. — 792 с. — 6000 экз.
  • Справочник Союза писателей СССР [по состоянию на 01.06.1985] / Ред. К. Н. Селихов; сост.: В. А. Астахова, А. И. Либецкая, Л. И. Цветкова. — М.: Советский писатель, 1986. — 784 с. — 10 000 экз.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. Сергей Иванович Чупринин Новая Россия: мир литературы: Энциклопедический словарь-справочник: В 2 т. Т. I: М. Вагриус, 2003. С. 328.
  3. «КоммерсантЪ» Արխիվացված 2014-05-21 Wayback Machine № 88 (1973), 19.05.2000 года
  4. «Независимая газета» Արխիվացված 2005-03-01 Wayback Machine № 238 (1809) от 22 декабря 1998 года
  5. Справочник СП СССР, 1970, էջ 165
  6. Справочник СП СССР, 1986, էջ 155
  7. В связи с тем, что Э. Г. Герштейн кремировали в Митинском крематории и прощание с ней проходило там, в СМИ появились неверные утверждения о том, что и прах захоронен в Митино — см. [1] Արխիվացված 2012-06-01 Wayback Machine, [2] Արխիվացված 2021-05-11 Wayback Machine, Время новостей, № 117 Արխիվացված 2005-01-10 Wayback Machine. Однако урна с прахом была захоронена на 43-м участке Ваганьковского кладбища — см. фотографию захоронения Արխիվացված 2011-09-21 Wayback Machine.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]