Դերենիկ Վարդումյան (պատմաբան)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Դերենիկ Վարդումյան (այլ կիրառումներ)

Դերենիկ Վարդումյան
Ծնվել է	փետրվարի 1, 1923(1923-02-01) Վահագնի, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահացել է	սեպտեմբերի 12, 2005(2005-09-12) (82 տարեկան) Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և  Հայաստան
Մասնագիտություն	պատմաբան
Հաստատություն(ներ)	Ավանգարդ, Union of Soviet Societies for Friendship and Cultural Relations with Foreign Countries?, Հայաստանի Պատմության Թանգարան, ՀՀ ԳԱԱ պատմության ինստիտուտ և Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտ
Գործունեության ոլորտ	կովկասագիտություն
Ալմա մատեր	ԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ
Կոչում	պրոֆեսոր
Գիտական աստիճան	պատմական գիտությունների թեկնածու
Տիրապետում է լեզուներին	հայերեն

Դերենիկ Վարդումյան (փետրվարի 1, 1923(1923-02-01), Վահագնի, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - սեպտեմբերի 12, 2005(2005-09-12), Երևան, Հայաստան), պատմաբան, կովկասագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր։

Կենսագրություն

Դերենիկ Սուրենի Վարդումյանը ծնվել է 1923 թվականին Ալեքսանդրապոլի գավառի Վահագնի գյուղում (այժմ Լոռու մարզ)։ Միջնակարգ դպրոցն ավարտելուց հետո 1940 թվականին ընդունվել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ Ավարտելուց հետո աշխատել է «Ավանգարդ» թերթի խմբագրությունում որպես բաժնի վարիչ, 1946 թվականին եղել է Արտասահմանի հետ մշակութային կապերի հայկական ընկերության ավագ ռեֆերենտը։ Նույն թվականին ընդունվել է ազգագրության գծով ՀԽՍՀ ԳԱ ասպիրանտուրա։

1949-1953 թվականներին Դերենիկ Վարդումյանը եղել է Հայաստանի պատմության պետական թանգարանի ավագ գիտաշխատող։ 1953 թվականից տեղափոխվել է ԳԱ Պատմության ինստիտուտի ազգագրության խումբ՝ դառնալով այդ խմբի ղեկավար և պաշտպանել թեկնածուական ատենախոսություն «Լոռեցիների նոր կենցաղը» վերնագրով։

1959 թվականին ԳԱ համակարգում հիմնվում է Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտը, որի ազգագրության բաժնի վարիչ է դառնում Դերենիկ Վարդումյանը՝ պաշտոնավարելով մինչև կյանքի վերջը։ Նա ձեռնամուխ է եղել ազգագրության բաժնի կազմավորմանն ու ասպիրանտական նոր տեղերի ստեղծմանը, նաև Խաչատուր Աբովյանի անվան մանկավարժական ինստիտուտում։

Աշխատություններ

Դերենիկ Վարդումյանը հեղինակ է մի շարք մենագրությունների՝ «Լոռեցիների նոր կենցաղը», «Հայաստանի կոլտնտեսականների ընտանիքը և ընտանեկան կենցաղը» և «Աշխարհի ժողովուրդները» մատենաշարի «Հայեր» բաժնի։ Ունի ավելի քան յոթ տասնյակ տպագիր աշխատություններ տեղական և արտասահմանյան գիտական պարբերականներում։

Պատրաստ են տպագրության «Հայաստանի գյուղական բնակավայրը և բնակարանը», նույն թեմայով պատմաազգագրական ատլասի բաժինը և քարտեզային հիմքերը, «Հայաստանի ազգագրագետների դաշտային հետազոտությունների արդյունքները վերջին երեսնամյակում (1950-1980 թթ.)», «Հայաստանի տնտեսամշակութային տիպերը և պատմազգագրական շրջանները», «Պատմական Հայաստանի և ՀՀ ազգագրական մարզերի բնութագրումն ու քարտեզագրումը» և այլ աշխատություններ։

1992 թվականից Դերենիկ Վարդումյանը ղեկավարել է «Հայոց տնտեսական զբաղմունքների, նյութական ու հոգևոր մշակույթի, հասարակական-ընտանեկան կյանքի ու կենցաղի, սովորույթների ու ավանդույթների ազգագրական-ազգարանական ուսումնասիրությունը» գիտական թեման։ Նա հայկական խորհրդային հանրագիտարանի ճյուղային խմբագրության, «Հայ ազգագրություն և բանահյուսություն» մատենաշարի խմբագրական հանձնաժողովի անդամ էր, ավելի քան 500 մամուլ մասնագիտական տպագիր գրականության հիմնադիր։

Աղբյուրներ

• Կարլ Սեղբոսյան «Դերենիկ Սուրենի Վարդումյան», պատմաբանասիրական հանդես № 1, 2005, էջ 310-311