Գրիմ եղբայրների հեքիաթներ
.cover.jpg) | |
| Հեղինակ | Յակոբ Գրիմ և Վիլհելմ Գրիմ |
| Տեսակ | հեքիաթների ժողովածու և գրական ստեղծագործություն |
| Ժանր | հեքիաթ և ժողովրդական բանահյուսություն |
| Կազմված է | Kinder- und Haus-Märchen Band 1? և Kinder- und Haus-Märchen Band 2? |
| Բնօրինակ լեզու | գերմաներեն |
| Խմբագիր | Յակոբ Գրիմ[1] և Վիլհելմ Գրիմ[1] |
| Երկիր | Գերմանիա և  Kingdom of Westphalia |
| Հրատարակման տարեթիվ | 1812, 1813 և 1819 |
 Grimm's Fairy Tales Վիքիպահեստում | |
«Մանկական և ընտանեկան հեքիաթներ» (գերմ.՝ Kinder- und Hausmärchen,), գերմանական ժողովրդական հեքիաթների գրական ժողովածու՝ մշակված Հակոբ, Վիլհելմ Գրիմ եղբայրների կողմից։ Առաջին անգամ լույս է տեսել 1812 թվականին։ ՄԵր օրերում առավել հայտնի է «Գրիմ եղայրների հեքիաթներ» անունով (գերմ.՝ Grimms Märchen)։ Հեքիաթների առաջին ձեռագիր ժողովածուն 1810 թվականին Գրիմ եղբայրները՝ ծանոթանալով անձնական խնդրանքին ուղարկում են իրենց ընկեր՝ Կլեմենս Բրենտանոյին, սակայն վերջինս այն ետ չի վերադարձնում։ Տարիներ անց, եղբայրների մահից հետո, ձեռագիրը գտնվում է Էլզաս նահանգի Էլենբերգ քաղաքի տաճարում։ Այսօր այն հայտնի է որպես «1810 թվականի Էլենբերգյան ձեռագիր» անունով։ Այն բովանդակում է 49 հեքիաթ, որոնցից տասնհինգը գրել է Վիլհելմ Գրիմը, իսկ քսանյոթը պատկանում են Հակոբ Գրիմի գրչին։ Սրանք ուղղակիորեն լսվել են հեքիաթասաց Հեսսենից։ Մնացածը վերցված են գրական աղբյուրներից։
Հեքիաթների ժողովածու[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Առաջին հրատարակություն (1812)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Համար[2] | Հայերեն անվանում (տարբերակներով) |
Բնօրինակ անվանում | Ծանոթագրություն |
|---|---|---|---|
| 1* | Հեքիաթ արքայազն գորտի մասին |
Der Froschkönig oder der eiserne Heinrich | |
| 2 | Կատվի ու մկան ընկերություն (Կատուն և մուկը միասին) |
Katze und Maus in Gesellschaft | |
| 3* | Աստվածամոր հոգեորդի (Մարիամի զավակ) |
Marienkind | |
| 4* | Հեքիաթ երիտասարդի մասին, ով գնաց սովորելու վախը |
Märchen von einem, der auszog das Fürchten zu lernen | |
| 5* | Գայլն ու յոթ ուլիկները | Der Wolf und die sieben Geißlein | |
| 6* | Հավատարիմ Հովհաննես (Հավատարիմ Հովհան) |
Der treue Johannes | երկու հրատարակությամբ, առաջինում։ Von der Nachtigall und der Blindschleiche |
| 7* | Շահավետ շրջանառություն |
Der gute Handel | երկու հրատարակությամբ, առաջինում։ Der gestohlene Heller |
| 8 | Տարօրինակ երաժիշտ (Հիանալի երաժիշտ) |
Der wunderliche Spielmann | երկու հրատարակությամբ, առաջինում։ Die Hand mit dem Messer |
| 9* | Տասներկու եղբայրներ | Die zwölf Brüder | |
| 10* | Խաբեբա խառնամբոխ | Das Lumpengesindel | |
| 11* | Եղբայր և քույր | Brüderchen und Schwesterchen | |
| 12 | Ռապունցել (Զանգակ) |
Rapunzel | |
| 13* | Երեք փոքրիկ թզուկներ (Երեք փոքրիկ թզուկներն անտառում) |
Die drei Männlein im Walde | |
| 14* | Երեք ջրաղացպաններ | Die drei Spinnerinnen | |
| 15* | Հենզելն ու Գրետելը (Անուշահացի խրճիթ) |
Hänsel und Gretel | |
| 16 | Երեք օձային թերթիկներ | Die drei Schlangenblätter | երկու հրատարակությամբ, առաջինում։ Herr Fix und Fertig |
| 17 | Սպիտակ օձ | Die weiße Schlange | |
| 18 | Ցողունիկը, ածխիկը և բակլան | Strohhalm, Kohle und Bohne | |
| 19* | Ձկնորսի և նրա կնոջ մասին | Vom Fischer und seiner Frau | |
| 20 | Քաջ դերձակը | Das tapfere Schneiderlein | |
| 21* | Մոխրոտը (Կեղտոտը) |
Aschenputtel | |
| 22 | Հանելուկը (հեքիաթ) | Das Rätsel | երկու հրատարակությամբ, առաջինում։ Wie Kinder Schlachtens miteinander gespielt haben |
| 23 | Մկնիկի, թռչնի և երշիկի մասին | Von dem Mäuschen, Vögelchen und der Bratwurst | |
| 24* | Տիկին ձնաբուք |
Frau Holle | |
| 25* | Յոթ ագռավներ | Die sieben Raben | |
| 26* | Կարմիր գլխարկ | Rotkäppchen | |
| 27* | Բրեմենյան երաժիշտներ | Die Bremer Stadtmusikanten | երկու հրատարակությամբ, առաջինում։ Der Tod und der Gänshirt |
| 28 | Երգող ոսկրիկ | Der singende Knochen | |
| 29 | Երեք ոսկե մազերով սատանան |
Der Teufel mit den drei goldenen Haaren | |
| 30 | Ոջիլիկն ու լվիկը | Läuschen und Flöhchen |
Վեցերորդ հրատարակությունից (1850)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Համար (ՉՀՀ) |
Հայերեն անվանում (տարբերակներով) |
Բնօրինակ անվանում | Ծանոթագրություն |
|---|---|---|---|
| 194 | Ցորենի հասկ | Die Kornähre | |
| 195 | Գերեզմանային բլուր | Der Grabhügel | |
| 196 | Ծեր Ռինկրանկ | Oll Rinkrank | |
| 197 | Բյուրեղյա փուչիկ | Die Kristallkugel | |
| 198 | Օրիորդ Մալեն |
Jungfrau Maleen | |
| 199 | Գոմշի կաշվից ճտկակոշիկ | Der Stiefel von Büffelleder | |
| 200 | Ոսկե բանալի | Der goldene Schlüssel | առաջին հրատարակությունից, երկրորդ հատորի վերջին հեքիաթ |
Մանկական ավանդազրույցներ՝ երկրորդ հրատարակության լրացում (1819)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| Համար |
Հայերեն անվանում (տարբերակներով) |
Բնօրինակ անվանում | Ծանոթագրություն |
|---|---|---|---|
| 201 | Ծերունին անտառում | Der heilige Joseph im Walde | բառացիորեն ՝ «սուրբ Իոսիֆն անտառում» |
| 202 | Տասներկու առաքյալներ (ավանդազրույց) | Die zwölf Apostel | |
| 203 | Վարդը (ավանդազրույց) | Die Rose | |
| 204 | Աղքատությունն ու խոնարհությունը բերում են փրկության | Armut und Demut führen zum Himmel | |
| 205 | Աստված կերակրեց | Gottes Speise | բառացիորեն՝ «աստվածային կերակուր» |
| 206 | Երեք կանաչ ճյուղեր | Die drei grünen Zweige | |
| 207 | Աստվածամոր փոքրիկ գավաթներ | Muttergottesgläschen | Գրիմ եղբայրների հեքիաթների ժողովածուից միակ ստեղծագործությունը, որը երբևէ չի հրատարակվել ռուսերեն |
| 208 | Պառավ | Das alte Mütterchen | բառացիորեն՝ «ծեր տանտիրուհի» |
| 209 | Տղան դրախտում | Die himmlische Hochzeit | բառացիորեն՝ «երկնային հարսանիք», 2 հրատարակությունից՝ 1 հրատարակության մեջ |
| 210 | Պնդուկենու ճյուղ | Die Haselrute | երկրորդ հրատարակությունից |
Հավելվածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Der Mann vom Galgen
- Die Laus
- Der starke Hans
- Der gestiefelte Kater
- Die böse Schwiegermutter
- Märchenhafte Bruchstücke in Volksliedern
Էկրանավորումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Գրիմ եղբայրների հեքիաթներ (en:Grim Tales)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek, Österreichische Nationalbibliothek Record #4132759-7 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>պիտակ՝starանվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Гримм Я., Гримм В. Сказки: Эленбергская рукопись 1810 года с комментариями. / Перевод с нем., вступление и комментарии А.Науменко. — М.: Книга, 1988. — (С иллюстрациями)
- Гримм Я., Гримм В. Полное собрание сказок и легенд в одном томе. / Перевод с нем. П. Полевого и К. Савельева. — М.: Альфа-книга, 2010. — (В тексте помещены рисунки немецких художников Ф. Грот-Иоганна и Р. Лейнвебера).
- Гримм Я., Гримм В. Полное собрание сказок: В 2 томах / Перевод с нем. и предисловие Э. Ивановой. — М.: ОЛМА-ПРЕСС, 2002.
- Гримм Я., Гримм В. Сказки / Перевод с нем. Г. Петникова. — М.: Эксмо, 2004. (С иллюстрациями)
| ||||||
