Արյան դեղին աղ
| Արյան դեղին աղ | |
|---|---|
 | |
 | |
 | |
| Քիմիական բանաձև | C₆FeK₄N₆ |
| Մոլային զանգված | 6,1E−25 կիլոգրամ[1] և 6,1E−25 կիլոգրամ[2] գ/մոլ |
| Հալման ջերմաստիճան | 70 ± 1 °C[3] °C |
| Կազմալուծման ջերմաստիճան | մոտ 400 °C |
| Քիմիական հատկություններ | |
| Դասակարգում | |
| CAS համար | 13943-58-3 |
| PubChem | 9605257 |
| EINECS համար | 237-722-2 |
| SMILES | [C-]#N.[C-]#N.[C-]#N.[C-]#N.[C-]#N.[C-]#N.[K+].[K+].[K+].[K+].[Fe+2], [C]#N.[C]#N.[C]#N.[C]#N.[C]#N.[C]#N.[Fe-4].[K+].[K+].[K+].[K+] |
| ЕС | 237-722-2 |
| ChEBI | 20162028 |
| Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) | |
Արյան դեղին աղ (կալիումի ֆերոցիանիդ, կալիումի (II) հեքսացիանոֆերատ, ), K4[Fe(CN)6]•3H2O, երկարժեք երկաթի կոմպլեքսային միացություն, ֆերոցիանաջրածնական թթվի՝ H4[Fe(CN)6], կալիումական աղը[4][5]։
Հատկություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բաց դեղին, դառնահամ բյուրեղներ են։ Խտությունը՝ 18800 կգ/մ³։ Լուծվում է ջրում (22,4 %, 20 °C-ում), չի լուծվում սպիրտում և եթերներում[6]։ 100 °C-ում կորցնում է բյուրեղաջուրը և դառնում սպիտակ խոնավածուծ փոշի[4]։
Շիկացնելիս քայքայվում է՝ անջատելով ազոտ[7]։
![{\displaystyle {Fe_{2}[Fe(CN)_{6}]\longrightarrow \ Fe_{3}C+5C+3N_{2}+12KCN}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/c9472078cad010e493dfa69d4a938242a1d1aa64)
Օդում կայուն է և թունավոր չէ, սակայն թթուների առկայությամբ անջատում է ցիանաջրածին[8]։
Ստացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հնում ստանում էին սպանդանոցային թափոնների, օրինակ, արյան մշակումից (այստեղից էլ՝ արյան դեղին աղ անվանումը),
![{\displaystyle {3Fe^{2+}+6CN\longrightarrow \ Fe_{2}[Fe(CN)_{6}]}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/307a5fa83f0ee6f88e48e70e29fdfaa12edd962a)
այժմ՝ քարածխի չոր թորման նյութերից։
![{\displaystyle {Fe_{2}[Fe(CN)_{6}]+12CN^{-}\longrightarrow \ 3Fe[Fe(CN)_{6}]^{-4}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/0703c5390eec283056bdeebc7b3e66d900bd9920)
Կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Օգտագործվում է վերլուծական քիմիայում՝ մետաղների որոշման, արդյունաբերության մեջ։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 gelbes Blutlaugensalz
- ↑ 2,0 2,1 potassium ferrocyanide — 2007.
- ↑ 3,0 3,1 Potassium Ferrocyanide Properties
- ↑ 4,0 4,1 Gail, E.; Gos, S.; Kulzer, R.; Lorösch, J.; Rubo, A.; Sauer, M.; Kellens, R.; Reddy, J.; Steier, N.; Hasenpusch, W. (October 2011). «Cyano Compounds, Inorganic». Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a08_159.pub3.
{{cite encyclopedia}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - ↑ Von Wagner, Rudolf (1897). Manual of chemical technology. New York: D. Appleton & Co. էջ 474 & 477.
- ↑ «POTASSIUM FERROCYANIDE MSDS Number: P5763 - Effective Date: 12/08/96». J. T. Baker Inc. Վերցված է 2012 թ․ ապրիլի 8-ին.
- ↑ Willans, M.J.; Wasylishen, R.E.; McDonald, R. "Polymorphism of potassium ferrocyanide trihydrate as studied by solid-state multinuclear NMR spectroscopy and X-ray diffraction" Inorganic Chemistry 2009, volume 48, p4342-4353
- ↑ Seel, F. (1965). «Sodium Nitrosyl Cyanoferrate». In Brauer, G. (ed.). Handbook of Preparative Inorganic Chemistry. Vol. 2 (2nd ed.). New York: Academic Press. էջ 1768. LCCN 63-14307.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ebbing D.D, Gammon S.D. (2008). General Chemistry (9η ed.). Cengage Learning. ISBN 0618857486.
- Housecroft C.E., Sharpe A. G. (2005). Inorganic chemistry (3η ed.). Pearson Education Limited. ISBN 9780131755536.
- Jackson R. S. (2000). Wine science: principles, practice, perception (2η ed.). Elsevier Inc. ISBN 978-0-12-379062-0.
- Mackay K.M., Mackay R.A., Henderson W. (2002). Introduction to modern inorganic chemistry (1η ed.). CRC Press. ISBN 0748764208.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - Mανουσάκης Γ.Ε. (1994). Γενική και Ανόργανη Χημεία. Αφοι Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη. ISBN 9603432725. }}
- Pauling L. (2003). General Chemistry (3η ed.). Dover Publications Inc. ISBN 9780486656229.
- Tοσσίδης Ι. (2001). Χημεία Ενώσεων Συναρμογής. Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη. ISBN 9789604317547.
- Wiberg E., Nils Wiberg N., Holleman A.F. (2001). Inorganic chemistry. Academic Press. ISBN 0123526515.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- «Cyanide (inorganic) compounds fact sheet». National Pollutant Inventory Australia.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 98)։ 
|
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արյան դեղին աղ» հոդվածին։ |
| ||||||||||
