Անրի Ֆոսիյոն
Անրի Ֆոսիյոն Henri Focillon | |
|---|---|
| Ծնվել է | սեպտեմբերի 7, 1881[1][2][3][…] Դիժոն |
| Մահացել է | մարտի 3, 1943[1][2][3][…] (61 տարեկան) Նյու Հեյվեն, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ |
| Քաղաքացիություն |  Ֆրանսիա |
| Մասնագիտություն | արվեստագետ և պրոֆեսոր |
| Հաստատություն(ներ) | Կոլեժ դե Ֆրանս[4], Փարիզի համալսարան և Լիոնի համալսարան |
| Անդամակցություն | Գրահրատարակչության ազգային կոմիտե և Նիդեռլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա |
| Ալմա մատեր | Բարձրագույն նորմալ դպրոց |
| Տիրապետում է լեզուներին | ֆրանսերեն[1] |
| Հայր | Վիկտոր Լուի Ֆոսիլոն |
| Henri Focillon Վիքիպահեստում | |
Անրի Ֆոսիյոն (ֆր.՝ Henri Focillon, սեպտեմբերի 7, 1881[1][2][3][…], Դիժոն - մարտի 3, 1943[1][2][3][…], Նյու Հեյվեն, Կոնեկտիկուտ, ԱՄՆ), ֆրանսիացի արվեստաբան։
Ծնվել է Դիժոն քաղաքում փորագրիչ Լուի Վիկտոր Ֆոսիյոնի ընտանիքում։ Ֆոսիյոնը բանասիրություն է ուսանում Փարիզի Էկոլ Նորմալ Սյուպերիոր հաստատությունում, այնուհետև Բուրժ և Շարտր քաղաքներում, իսկ 1913 թ.-ից, շուրջ տասը տարի, աշխատում է որպես Լիոնի պատկերասրահի տնօրեն և միաժամանակ դասավանդում է արվեստի պատմություն։
Նրա առաջին ուսումնասիրությունները նվիրված են դասական արվեստին, մասնավորապես արձանագրություններին («Աֆրիկայի լատիներեն արձանագրությունները», 1904 թ.)։ Նա աշխատություններ է գրել Բենվենուտո Չելլինիի, Պիեռո դելլա Ֆրանչեսկայի, Կալլոյի, Ալբրեխտ Դյուրերի, Ռեմբրանդտի, Տիեպոլոյի մասին։ Հետագայում Ֆոսիյոնը իր ուշադրությունը բևեռում է Արևելքի արվեստին («Հոկուսայ», 1914 թ., «Բուդդհայական արվեստ», 1921 թ.)։ Նրան հատկապես հետաքրքրում են արևելյան և արևմտյան արվեստների կապերը։ Այս բոլոր աշխատությունները, որոնց կոնցեպտուալ հիմնավորումը պետք է դառնար «Ձևերի կյանքը», կազմում են միաձույլ և ամբողջական տեսություն։
1918 թ.-ին Ֆոսիյոնը Փարիզի համալսարանում պաշտպանում է իր դոկտորական թեզը Պիրանզիի մասին, որը տպագրվել է նույն թվականին, 1930 թ.-ին՝ «Էստամպի վերպետները» աշխատությունները։ 1924 թ.-ին ստանում է պրոֆեսորի կոչում և դասավանդում Սորբոնի համալսարանում միջնադարյան հնագիտություն՝ ստանձնելով նախկինում Էմիլ Մալի ղեկավարած այդ հռչակավոր ամբիոնը։ 1925 թ.-ին դառնում է նույն համալսարանի նորաստեղծ Միջին դարերի արվեստի պատմության ինստիտուտի պրոֆեսոր, որտեղ կրթում է ֆրանսիացի գիտնականների մի ամբողջ սերունդ։
1931 թ.-ին Ֆոսիյոնը Պոլ Վալերիի հետ ներկայացնում է Ֆրանսիան Ազգերի Լիգայի գրականության և արվեստի մշտական կոմիտեում։ 1938 թ.-ին նա որպես արվեստի պատմության պրոֆեսոր դասավանդում է նաև Կոլլեժ դը Ֆրանսում։ Լույս է տեսնում Ֆոսիյոնի թերևս ամենահայտնի գիրքը՝ «Արևմուտքի արվեստը» (1937 թ.), որում հեղինակը հետազոտում է ռոմանական և գոթական ոճերի զարգացման պատմությունը։ Այս ծավալուն աշխատությունների հետ մեկտեղ Ֆոսիյոնը գրում է նաև բազմաթիվ հոդվածներ, գրախոսականներ, քննադատություններ արվեստի և գրականության ամենատարբեր հարցերի շուրջ։ 1938 թ.-ի հոկտեմբերին նա տեղափոխվում է Յեյլի համալսարան (Նյու Հեյվեն)։ 1940 թ.-ին դառնում է Վաշինգտոնի Դումբարտոն Օուքս հետազոտական կենտրոնի առաջին թղթակից անդամ գիտնականը։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը խոչընդոտում է Ֆրանսիա վերադառնալուն, և նա մնում է ԱՄՆ-ում, որը դառնում է Ֆոսիյոնի երկրորդ հայրենիքը։ Այստեղ էլ կնքում է մահկանացուն[5]:
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 RKDartists
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 http://www.dwc.knaw.nl/biografie/pmknaw/?pagetype=authorDetail&aId=PE00000241
- ↑ Список профессоров Коллеж де Франс
- ↑ Անրի Ֆոսիյոն (1999)։ Ձևերի կյանքը, Գովք ձեռքին։ Երևան: Սարգիս Խաչենց։ էջ էջ VI-IX
| ||||||||||||||||
