Ալկմեոն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Picto infobox auteur.png
Ալկմեոն
Ἀλκμαίων Κροτωνιάτης
Alcmeone di Crotone.jpg
Ծնվել էանհայտ Կրոտոնե
Մահացել էանհայտ Կալաբրիա
ՈւղղությունՊյութագորասականություն[1] և նախասոկրատյան փիլիսոփայություն[1]
Մասնագիտությունբժիշկ և փիլիսոփա
Գործունեության ոլորտփիլիսոփայություն
Տիրապետում է լեզուներինհին հունարեն

Ալկմեոն (հին հունարեն՝ Ἀλκμαίων Κροτωνιάτης, անհայտ, Կրոտոնե - անհայտ, Կալաբրիա), հնագույն շրջանի հույն բժշկագետ և փիլիսոփա[2]։ Եղել է Պյութագորասի աշակերտներից։ Համարվում է հին հունարեն առաջին բժշկագիտական տրակտատի հեղինակը։ Հետաքրքրված է եղել նաև աստղագուշակությամբ և օդերևութաբանությամբ։ Աշխատությունները պահպանվել են միայն քաղվածքների տեսքով ավելու ուշ շրջանի հեղինակների գործերում։ Մեծ ուշադրություն է դարձրել մարդու զգայարաններին, հատկապես ուղեղին, որ համարել է գիտակցության կարևոր գործոն։ Առաջիններից է եղել իր բնագավառում, ովքեր կատարել են դիահերձում։

Ալկմեոնը բնորոշվել է որպես անտիկ շրջանի բնափիլիսոփայության և բժշկագիտության տեսության ու նյարդաբանության առավել աչքի ընկնող ներկայացուցիչներից մեկը[3]։ Կենսաբանությանը վերաբերող նրա աշխատությունը առաջիններից մեկն է այդ բնագավառում։ Ալկմեոնի ծննդյան տարեթիվը որոշելու հետ կապված դժվարությունների պատճառով նրա դերն ու կարևորությունը երկար ժամանակ անտեսվել է[4]։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Диоген Лаэртский. О жизни, учениях и изречениях знаменитых философов.[5]
  • Andriopoulos D.Z. (1990)։ «Alcmeon's and Hippocrates's Concept of Aetia»։ in Nicolacopoulos Pantelis։ Greek Studies in the Philosophy and History of Science։ Dordrecht: Kluwer 
  • Codellas P.S. (1931–1932)։ «Alcmaeon of Croton: His Life, Work, and Fragments»։ Proceedings of the Royal Society of Medicine 25 (7): 1041–1046։ PMC 2183733։ PMID 19988748։ doi:10.1177/003591573202500759 
  • Foca A. (2002)։ «The Origin of Experimental Medicine in the School of Alcmaeon from Kroton and the Diffusion of His Philosophy within the Mediterranean Area»։ Skepsis։ 13-14: 242–253 
  • Guthrie W.K.C (1962)։ A History of Greek Philosophy:The Earlier Presocratics and the Pythagoreans 1։ London: Cambridge University Press։ ISBN 0-521-29420-7 
  • Jones W.H.S. (1979)։ Philosophy and Medicine in Ancient Greece։ New York: Arno Press։ ISBN 0-405-10606-8 
  • Lloyd Geoffrey (1975)։ «Alcmaeon and the Early History of Dissection»։ Sudhoffs Archiv 59 (2): 113–147։ PMID 138982 
  • Longrigg James (1993)։ Greek Rational Medicine: Philosophy and Medicine from Alcmaeon to the Alexandrians։ London and New York: Routledge։ ISBN 0-415-02594-X 
  • Mansfeld Jaap (1975)։ «Alcmaeon: 'Physikos' or Physician?»։ in de Vogel C.J., Mansfeld Jaap, de Rijk Lambertus Marie։ Kephalaion: Studies in Greek Philosophy and its Continuation Offered to Professor C. J. de Vogel։ Assen: Van Gorcum 
  • Sigerist Henry E., ed. (1961)։ A History of Medicine:Early Greek, Hindu, and Persian Medicine 2։ New York: Oxford University Press 

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Répertoire des sources philosophiques antiques (ֆր.)CNRS.
  2. Huffman, Carl (2021), Zalta, Edward N., ed։, Alcmaeon (Summer 2021 տպ.), Metaphysics Research Lab, Stanford University, https://plato.stanford.edu/archives/sum2021/entries/alcmaeon/, վերցված է 2021-08-19 
  3. Debernardi Alberto, Sala Elena, D'Aliberti Giuseppe, Talamonti Giuseppe, Franchini Antonia Francesca, Collice Massimo (February 2010)։ «Alcmaeon of Croton»։ Neurosurgery 66 (2): 247–252; discussion 252։ ISSN 1524-4040։ PMID 20087125։ doi:10.1227/01.NEU.0000363193.24806.02 
  4. Carl Huffman (2017)։ Alcmaeon։ Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) 
  5. Диоген Лаэртский "О ЖИЗНИ, УЧЕНИЯХ И ИЗРЕЧЕНИЯХ ЗНАМЕНИТЫХ ФИЛОСОФОВ"

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]