Ագաթոն (Հռոմի Պապ)

Ագաթոն լատ.՝ Agatho PP.
Մասնագիտություն	հոգևորական, կաթոլիկ քահանա, վանական և գրող
Ծնունդ	574 Սիցիլիա, Իտալիա
Մահ	հունվարի 10, 681 Հռոմ, Բյուզանդական կայսրություն
Թաղված է	Հռոմի Սուրբ Պետրոս տաճար

Ագաթոն (լատ.՝ Agatho PP., 574, Սիցիլիա, Իտալիա - հունվարի 10, 681, Հռոմ, Բյուզանդական կայսրություն), Հռոմի պապ 678-ի հունիսի 27-ից մինչև 681 հունվարի 10-ը։

Մինչև ընտրվելը

Մինչ Պապ ընտրվելը Ագաթոնի կյանքի մասին քիչ բան է հայտնի։ Արդեն վաղուց կա մի վարկած, որը նույնացնում է Ագաֆոնին հայտնի հույն վանական Ագաթոնի հետ՝ համաձայն Հռոմի Պապ Գրիգորի Մեծի նամակի։ Այս Ագաթոնը սերում էր հարուստ ընտանիքից. քրիստոնյա ծնողները նրան լավ կրթություն էին տվել։ Նրանց մահից հետո Ագաթոնը, ով արդեն ամուսնացած էր, բաժանեց ունեցվածքը աղքատներին և ցանկացավ Պալերմոյի Սուրբ Երմայի վանքում ընդունել աբեղայություն. Գրիգորիոսի նամակը թույլ է տալիս նրան ընդունել վանականությունը՝ կնոջ համաձայնության դեպքում։ Եթե սիցիլիացի Ագաթոնը և պապը նույն անձնավորությունն են, ապա պապական գահին ընտրվելու պահին նա մոտ 100 տարեկան էր (Գրիգորիոսի քահանայապետը՝ 590-604), և նրան, այդպիսով, պատկանում է պապերի շրջանում երկարակեցության ռեկորդը (Ադրիան I-ն ապրել է 95 տարի), սակայն շատերի կողմից նման նույնականացումը կասկածի տակ է դրվում։

Պոնտիֆիկատ

(չաշխատող հղում)Մանրանկարչությունը Վասիլի Երկրորդի Մինոլոգիայից: Վատիկանի գրադարան, Հռոմ:

680 թվականին Ագաթոնի կողմից գումարված Լաթերական խորհուրդը դատապարտեց մոնոֆելիտությունը։ Ագաթոնը ձգտում էր մեծացնել պապականության ազդեցությունը Բրիտանիայում։ Ագաթոնի Հռոմի պապ ընտրվելուց անմիջապես հետո Յորքի արքեպիսկոպոս Վիլֆրիդը ժամանեց Հռոմ՝ լիազորությունները հանձնելու համար։ Վիլֆրիդին հեռացրեց Թեոդորը՝ Քենթերբուրի արքեպիսկոպոսը, որը կասեցրեց Վիլֆրիդի եպիսկոպոսություն և նշանակեց երեք եպիսկոպոս՝ այն ղեկավարելու համար։ Լաթանյան պալատում Ագաթոնի կողմից գումարված սինոդում որոշվեց, որ իսկապես պետք է Վիլֆրիդի եպիսկոպոսություն բաժանվի, բայց Վիլֆրիդը ինքը պետք է նշանակի եպիսկոպոսներին։ Հռոմի Պապը նաև արքկանցլեր Հովհաննեսին ուղարկեց Բրիտանիա՝ հռոմեական ծիսակարգը տարածելու համար։

Նրա օրոք, Բյուզանդական կայսր Կոստանտինոս IV-ը գումարեց վեցերորդ տիեզերական համաժողովը, որի ժամանակ դատապարտվեց մոնոֆելիտությունի ուսմունքը, և անոնթեզիացվեց մոնոֆելիտների առաջնորդը՝ Անտիոքի Պատրիարք Մակարիուս Ա-ն, ինչպես նաև Կոստանդնուպոլսի հեթանոսական պատրիարքական փոխանորդ Սերգեյ I-ը, Պիրրոսը, Պողոսը, Պետրոսը և Հռոմի պապ Հոնորիոսը I-ը։

Համաժողովը Հռոմը ճանաչեց քրիստոնեական դոգմատիկ ղեկավար։ Ագաթոնը մահացավ նախքան համաժողովի վճիռը հասավ Հռոմ։

Ագաթոնը նաև բանակցություններ սկսեց Սուրբ Աթոռի և Կոստանտինոս IV-ի միջև, որոնք վերաբերվում էին բյուզանդական արքունիքի հարաբերություններին և պապի ընտրություններին։ Կոստանտինը խոստացավ Ագաթոնին չեղարկել կամ իջեցնել հարկը, որը փոփերը ստիպված էին վճարել կայսերական գանձարանին՝ իրենց ձեռնադրման համար։

Սրբադասում

Եկեղեցին պապին պաշտում է որպես Սուրբ հրաշագործ և նշում է նրա հիշատակը. Ուղղափառը՝ փետրվարի 20-ին (ըստ Հուլյան օրացույցի), իսկ կաթոլիկը՝ հունվարի 10-ին։

Արտաքին հղումներ

• «Агафон, христианские святые»։ Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ)։ Սանկտ Պետերբուրգ։ 1890–1907 
• "Pope St. Agatho". Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 1913.
• Joseph Brusher, S.J., Popes Through the Ages.