«Շառլ Պեռո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Շառլ Պեռո; ֆր.՝ Charles Perrault
	Պատկեր:Charles Pero.jpg
Ծնվել է	1628
Ծննդավայր	Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն
Վախճանվել է	1703
Վախճանի վայր	Փարիզ Ֆրանսիա
Մասնագիտություն	գրող, բանաստեղծ, բանաստեղծ-փաստաբան, ժողովրդական հեքիաթների բանահավաք, քննադատ, մանկագիր և արվեստի տեսաբան
Լեզու	ֆրանսերեն
Ազգություն	ֆրանսիացի
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Կրթություն	Սենտ-Լուիսի լիցեյ, Collège de Beauvais?, Օռլեանի հին համալսարան և Օռլեանի համալսարան
Ժանրեր	հեքիաթ և Q113835463?
Գրական ուղղություններ	կլասիցիզմ
Ուշագրավ աշխատանքներ	«Մոխրոտիկը», «Կապույտ Մորուքը», «Քնած գեղեցկուհին», «Էշի կաշին»
Անդամակցություն	Ֆրանսիական ակադեմիա և Արձանագրությունների և բելետրիստիկայի ակադեմիա
Ամուսին	Marie Guichon?
	Charles Perrault Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

15:20, 19 Օգոստոսի 2014-ի տարբերակ

Շարլ Պերրո (1628-1703), ֆրանսիացի գրող, բազմաթիվ հանրաճանաչ հեքիաթների հեղինակ։

Կենսագրություն

Ծնվել է Փարիզում։ Ընտանիքի անդամները ճանաչված մարդիկ էին։ Եղբայրներից մեկը հայտնի ճարտարապետ էր, մյուսը՝ գիտնական, իսկ ինքը՝ արքունական շինությունների ճարտարապետն էր, ֆրանսիական ակադեմիայի անդամ։

Այդ տարիներին փոթորկված էր գրական աշխարհը Ֆրանսիայում։ Մեծ վիճաբանություն էր ծավալված անտիկ և նոր շրջանների գրականության համեմատության շուրջը։ Պերրոն լուսավոր ու խոստումնալից էր տեսնում նոր գրականությունը։ Ըստ նրա, ֆրանսիական գրականությունն անտիկ շրջանում դեռևս իր բարձրակետին չի եղել։ Այդ թեմայով էլ նա հրատարակում է իր չորս հատորանոց գրական հետազոտությունները, որոնք նախորդում էին աշխարհահռչակ հեքիաթներին։ Պերրոն հայր դարձավ, երբ արդեն բավականին տարիք ուներ։ Իսկ մինչ այդ նա երկար տարիներ խորհրդածում էր մի սերունդը մյուսից բաժանող, մանկության ու հասունության միջև ընկած գաղտնի սահմանների մասին։ Եվ, ըստ նրա, անհրաժեշտ է մաքուր պահել երեխաների մանկությունը, հեռու կյանքի վեր ու վար ճանապարհներից, ստից ու կեղծիքից։ Պետք է պահպանել երեխաների մանկությունը և, նրանց նրբորեն նախապատրաստել սեփական հասունության հետ հանդիպմանը։

Ստեղծագործական աշխատանք

1697 թվականին, երբ առաջին անգամ հրատարակվեց հեքիաթների ժողովածուն, Շարլ Պերրոն 69 տարեկան էր, իսկ նրա որդին՝ 17։ Այդ օրվանից սկսած չեն դադարել վիճաբանություններն այն հարցի շուրջը, թե իրականում ո՞վ է հեքիաթների հեղինակը։ Պատճառն այն էր, որ առաջին հրատարակության մեջ որպես հեղինակ , գրվել է նրա որդու անունը՝ Պիեռ դ' Արմանկուր։ Ի՞նչն է դրդել Պերրոյին անելու այդ։ Արդյո՞ք իր ծերունական հասակից անհարմար զգալը։ Կամ, գուցե, հայր ու որդի, որ սովորություն ունեին գիշերային երկար ժամեր անցկացնելու միասին, հենց այդ ժամերին էլ միասի՞ն էին ստեղծում իրենց հերոսներին, միասին էին գտնում նրանց փրկության ճանապարհն ու միասին էլ կործանում չար ու եսասեր հերոսներին։ Եթե այդպես է, ուրեմն հեքիաթներն ստեղծվել են ծերունի հոր իմաստուն մտքով և երեխայի պարզամտությամբ։ Եվ, որովհետև, հեքիաթները գրվել են սագի փետուրով, հայր ու որդի ժողովածուն վերնագրել են «Իմ սագ մայրիկի հեքիաթները»։ Այն բաղկացած էր յոթ հեքիաթներից՝ «Կարմիր գլխարկը», «Կոշկավոր կատուն», «Մոխրոտը» և այլն։ Նրանց սյուժեները վերցված են ժողովրդական ստեղծագործություններից։

Հեքիաթներն ունեն բարոյա-խրատական միտում և գրեթե բոլորը վերջանում են այդպիսի միտք ունեցող չափածո խոսքերով։ Նա հաճախ հեքիաթներում համարձակորեն հրաժարվում է թագավորների ու թագաժառանգների առջև խոնարհվելուց, նրանց ներկայացնելով եսասեր ու հիմար։ Պերրոյի հերոսները ուժեղ ու չար հակառակորդին հաղթում են սեփական կամքի ու հնարամտության շնորհիվ։

Պերրոն համոզված է, որ ողբերգական րոպեներն անհրաժեշտ են երեխաների դաստիարակության համար։ Որքա՜ն մեծ ապրումներ են ունենում երեխաները Կարմիր գլխարկի, Մոխրոտի կամ մյուսների համար։ Դրանք էլ հենց կարելի է համարել մանկական տառապանքներ։ Իսկ, երբ մտաբերում ենք Դոստոևսկու այն խոսքը, որ տառապանքը մարդկության կյանքում ամենագլխավոր օրենքն է, ապա Շարլ Պերրոն համարվում է հմուտ դաստիարակ ու մանկան հոգեբան։

Պերրոյի հեքիաթները երեխաներին հմայում են ոչ միայն իրենց գեղեցիկ ձևավորված հրատարակություններով։ Դրանց անդրադարձել են հայտնի կոմպոզիտորներ Պրոկոֆևը («Մոխրոտը» բալետը), Ռոսսինին («Մոխրոտ» օպերա), Չայկովսկին («Քնած գեղեցկուհին» բալետ) և այլն։

Շառլ Պեռո Ֆրանսիացի գրող և քննադատ, համաշխարհային հեքիաթագրության հիմնադիրներից։ Նա հեքիաթը դարձրել է գրական ժանր։

Վաղ ստեղծագործություններ

Շառլ Պեռոն մասնագիտությամբ իրավաբան էր, 1663 –95 թվականներին եղել է Ֆրանսիայի գեղեցիկ արվեստների ակադեմիայի քարտուղարը, 1621 թվականից՝ ֆրանսիական ակադեմիայի անդամ։ Առաջին երկը «Տրոյայի պարիսպները կամ Բուռլեսկի ծագումը» (1653 թվական) երգիծական պոեմն է։ «Լյուդովիկոս Մեծի դարը» (1687 թվական) պոեմում, «Զուգահեռներ հների և նորերի միջև արվեստի ու գիտության հարցերում» (1688 –97 թվականներ) երկխոսություններում քննադատել է անտիկ դարաշրջանի գրողների տեսակետները լեզվի ու գրականության մասին, «Գովաբանություն կանանց» (1694 թվական) երգիծական երկում բանավիճել է կլասիցիզմի տեսաբան, քննադատ, բանաստեղծ Նիկոլա Բուալոյի հետ։

Ճանաչումը

Պեռոն հռչակվել է «Սագ մայրիկիս հեքիաթները կամ Անցած ժամանակների պատմություններ ու հեքիաթներ՝ խրատներով» (1697 թվական) ժողովածուով, որտեղ զետեղել է 8 հեքիաթվական մտածելով, որ հեքիաթի «ցածր» ժանրը կարող է վարկաբեկել իր արդեն ձևավորված հեղինակությունը, ժողովածուն հրատարակել է 19-ամյա որդու՝ Պեռո դ’Արմանկուրի անունով։

Ստեղծագործական առանձնահատկություններ Պեռոն անտիկ ավանդական հեքիաթին հակադրել է «գովաբանական և ուսուցողական բովանդակությամբ» ժողովրդական հեքիաթը («Կարմիր գլխարկ», «Փուփուշիկ Ռիքեն», «Մատնաչափիկը», «Կախարդուհին»)։

Գրողի հեքիաթները և՛ հեքիաթային են, և՛ ռեալիստական. հերոսներն իրական մարդիկ են։ «Կոշկավոր կատուն» հեքիաթի գլխավոր հերոսը՝ կատուն, ճարպիկ «երիտասարդ» է, որը խորամանկորեն ու հնարամտությամբ ոչ միայն կարգավորում է տիրոջ ճակատագիրը, այլև ինքն է դառնում «երևելի անձ»։ «Մոխրոտիկը», «Կապույտ Մորուքը», «Քնած գեղեցկուհին», «Էշի կաշին» հեքիաթներում գեղեցիկ ու բարի հերոսուհիները հաղթում են չարին։ Պեռոն հեքիաթներում քննադատել է ազնվականների տգիտությունն ու մեծամտությունը, գովաբանել հասարակ մարդկանց առողջ մտածելակերպը։

Ազդեցությունը

Նոր սերնդի գրողներ

Գրողի հեքիաթները մեծապես ազդել են ապագա հեքիաթագիրների՝ Յակոբ և Վիլհելմ Գրիմ եղբայրների, Հանս Քրիստիան Անդերսենի և ուրիշների ստեղծագործությունների վրա։

Պեռոն գրել է նաև այլաբանական պոեմներ, ներբողներ, ուղերձներ, հրատարակել «XVII դարի Ֆրանսիայի հռչակավոր մարդիկ» հանրագիտարան-բառարանը, որտեղ ներկայացրել է 100-ից ավելի գիտնականների, բանաստեղծների, պատմաբանների, բժիշկների, նկարիչների կենսագրություններ։

Օպերաներ

Պեռոյի հեքիաթների սյուժեներով օպերաներ են ստեղծել Ջակոմո Ռոսսինին՝ «Մոխրոտը», Բելա Բարտոկը՝ «Կապույտ Մորուք դքսի դղյակը», և ուրիշներ, բալետներ՝ Պյոտր Չայկովսկին՝ «Քնած գեղեցկուհին», Սերգեյ Պրոկոֆևը՝ «Մոխրոտը», և ուրիշներ, նկարահանել են մուլտիպլիկացիոն և գեղարվեստական կինոնկարներ։

Արտաքին հղումներ

Woks by Charles Perrault in the Internet Archive
Charles Perrault's fairy tales at World of tales
SurLaLune Fairy Tale Pages: Fairy Tales of Charles Perrault
(Ֆրանսերեն) Charles Perrault, his work in audio version
Fairy Tales of Charles Perrault
The Tales of Mother Goose - Illustrated fairy Tales of Charles Perrault

Պատկերասրահ

↑ Перро Шарль // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ Académie française (ֆր.)
↑ https://aibl.fr/academiciens-depuis-1663/
↑ FranceArchives: Portail national des archives — 2017. — ISSN 2556-3521

[_83ea80731b6389b8-1] Перро Шарль // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_53b7d7265e43fde3-2] Académie française (ֆր.)

[_25495ea73ee1415f-3] ttps://aibl.fr/academiciens-depuis-1663/

[_be998c51c061c55a-4] FranceArchives: Portail national des archives — 2017. — ISSN 2556-3521

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 {{unreferenced}}
 {{Տեղեկաքարտ Գրող
+| ԱԱՀ = Շառլ Պեռո
-| name = Շարլ Պերրո
+| բնօրինակ անուն = ''Charles Perrault''
-| image = ChPerrault.jpg
+| պատկեր = Charles Pero.jpg
-| imagesize = 280px
+| պատկերի չափերը = 200px
-| caption = Charles Perrault [[1665]]
+| պատկերի նկարագրություն = Դիմանկարը` Ֆիլիպ Լալեմանդի (1665 թ.)
-| pseudonym =
+| գրական անուն = Շառլ Պեռո
-| birthname = [[հունվարի 12]] [[1628]]<br />[[Փարիզ]], ([[Ֆրանսիա]])
+| ծննդյան անուն =
-| deathdate = [[մայիսի 16]] [[1703]]<br />[[Փարիզ]], ([[Ֆրանսիա]])
+| ծնվել է      = [[1628]]
-| deathplace =
+| ծննդյան վայր = [[Փարիզ]] {{Դրոշավորում|Ֆրանսիա}}
-| occupation =
+| վախճանվել է = [[1703]]
-| nationality = ֆրանսիացի
+| վախճանի վայր = Փարիզ {{Դրոշավորում|Ֆրանսիա}}
-| ethnicity =
+| մասնագիտություն =
-| citizenship =
+| լեզու = ֆրանսերեն
-| education =
+| ազգություն = ֆրանսիացի
-| alma_mater =
+| քաղաքացիություն = {{Դրոշավորում|Ֆրանսիա}}
-| period = [[1697]]- [[1703]]
+| կրթություն =
-| genre =
-| subject =
+| ալմա մատեր =
+| ստեղծագործական շրջան =
-| movement =
+| ոճեր = հեքիաթ
-| notableworks = հեքիաթներ
-| spouse =
+| թեմաներ =
+| գրական շարժումներ =
-| partner =
+| ուշագրավ աշխատանք(ներ) =  «Մոխրոտիկը», «Կապույտ Մորուքը», «Քնած գեղեցկուհին», «Էշի կաշին»
-| children =
+| ամուսին(ներ) =
-| relatives =
+| համատեղ ապրող(ներ) =
+| զավակներ =
+| ազգական(ներ) =
 | influences =
+| influenced = (Յակոբ և Վիլհելմ Գրիմ եղբայրների, Հանս Քրիստիան Անդերսենի և ուրիշներ)
-| influenced =
+| նշանակալի պարգև(ներ) =
-| awards =
+| ստորագրություն =
-| signature =
+| commons =
+| wikiquote = Շառլ Պեռո
+| wikisource = Շառլ Պեռո
 | website =
+| commons = Շառլ Պեռո
-| portaldisp =
 }}
@@ Տող 51. / Տող 57. @@
 Պերրոյի հեքիաթները երեխաներին հմայում են ոչ միայն իրենց գեղեցիկ ձևավորված հրատարակություններով։ Դրանց անդրադարձել են հայտնի կոմպոզիտորներ [[Սերգեյ Պրոկոֆև|Պրոկոֆևը]] («Մոխրոտը» բալետը), [[Ջոակինո Ռոսսինի|Ռոսսինին]] («[[Մոխրոտը (օպերա)|Մոխրոտ]]» օպերա), [[Պյոտր Չայկովսկի|Չայկովսկին]] («Քնած գեղեցկուհին» բալետ) և այլն։
+'''Շառլ Պեռո''' Ֆրանսիացի գրող և քննադատ, համաշխարհային հեքիաթագրության հիմնադիրներից։ Նա հեքիաթը դարձրել է գրական ժանր։
+== Վաղ ստեղծագործություններ ==
+Շառլ Պեռոն մասնագիտությամբ [[իրավաբան]] էր, [[1663]]–[[1995|95]] թվականներին եղել է Ֆրանսիայի գեղեցիկ արվեստների ակադեմիայի քարտուղարը, [[1621]] թվականից՝ ֆրանսիական ակադեմիայի անդամ։ Առաջին երկը «Տրոյայի պարիսպները կամ Բուռլեսկի ծագումը» ([[1653]] թվական) երգիծական պոեմն է։ «Լյուդովիկոս Մեծի դարը» ([[1687]] թվական) պոեմում, «Զուգահեռներ հների և նորերի միջև արվեստի ու գիտության հարցերում» ([[1688]]–[[1997|97]] թվականներ) երկխոսություններում քննադատել է անտիկ դարաշրջանի գրողների տեսակետները լեզվի ու գրականության մասին, «Գովաբանություն կանանց» ([[1694]] թվական) երգիծական երկում բանավիճել է կլասիցիզմի տեսաբան, քննադատ, բանաստեղծ Նիկոլա Բուալոյի հետ։
+== Ճանաչումը ==
+Պեռոն հռչակվել է «Սագ մայրիկիս հեքիաթները կամ Անցած ժամանակների պատմություններ ու հեքիաթներ՝ խրատներով» ([[1697]] թվական) ժողովածուով, որտեղ զետեղել է 8 հեքիաթվական մտածելով, որ հեքիաթի «ցածր» ժանրը կարող է վարկաբեկել իր արդեն ձևավորված հեղինակությունը, ժողովածուն հրատարակել է 19-ամյա որդու՝ Պեռո դ’Արմանկուրի անունով։
+Ստեղծագործական առանձնահատկություններ
+Պեռոն անտիկ ավանդական հեքիաթին հակադրել է «գովաբանական և ուսուցողական բովանդակությամբ» ժողովրդական հեքիաթը («Կարմիր գլխարկ», «Փուփուշիկ Ռիքեն», «Մատնաչափիկը», «Կախարդուհին»)։
+Գրողի հեքիաթները և՛ [[հեքիաթ]]ային են, և՛ ռեալիստական. հերոսներն իրական մարդիկ են։ «Կոշկավոր կատուն» հեքիաթի գլխավոր հերոսը՝ կատուն, ճարպիկ «երիտասարդ» է, որը խորամանկորեն ու հնարամտությամբ ոչ միայն կարգավորում է տիրոջ ճակատագիրը, այլև ինքն է դառնում «երևելի անձ»։ «Մոխրոտիկը», «Կապույտ Մորուքը», «Քնած գեղեցկուհին», «Էշի կաշին» հեքիաթներում գեղեցիկ ու բարի հերոսուհիները հաղթում են չարին։ Պեռոն հեքիաթներում քննադատել է ազնվականների տգիտությունն ու մեծամտությունը, գովաբանել հասարակ մարդկանց առողջ մտածելակերպը։
+== Ազդեցությունը ==
+=== Նոր սերնդի գրողներ ===
+Գրողի հեքիաթները մեծապես ազդել են ապագա հեքիաթագիրների՝ Յակոբ և Վիլհելմ [[Գրիմ եղբայրներ]]ի, [[Հանս Քրիստիան Անդերսեն]]ի և ուրիշների ստեղծագործությունների վրա։
+Պեռոն գրել է նաև այլաբանական պոեմներ, ներբողներ, ուղերձներ, հրատարակել «XVII դարի Ֆրանսիայի հռչակավոր մարդիկ» հանրագիտարան-բառարանը, որտեղ ներկայացրել է 100-ից ավելի գիտնականների, բանաստեղծների, պատմաբանների, բժիշկների, նկարիչների կենսագրություններ։
+=== Օպերաներ ===
+Պեռոյի հեքիաթների սյուժեներով օպերաներ են ստեղծել [[Ջակոմո Ռոսսինի]]ն՝ «Մոխրոտը», Բելա Բարտոկը՝ «Կապույտ Մորուք դքսի դղյակը», և ուրիշներ, բալետներ՝ [[Պյոտր Չայկովսկի]]ն՝ «Քնած գեղեցկուհին», [[Սերգեյ Պրոկոֆև]]ը՝ «Մոխրոտը», և ուրիշներ, նկարահանել են մուլտիպլիկացիոն և գեղարվեստական կինոնկարներ։
+== Արտաքին հղումներ ==
+*[https://archive.org/search.php?query=creator%3A%22Perrault%2C+Charles%2C+1628-1703%22 Woks by Charles Perrault] in the [[Internet Archive]]
+*[http://worldoftales.com/fairy_tales/Perrault_fairy_tales.html Charles Perrault's fairy tales] at [http://worldoftales.com World of tales]
+*[http://www.surlalunefairytales.com/authors/perrault.html SurLaLune Fairy Tale Pages: Fairy Tales of Charles Perrault]
+* {{fr icon}} [http://www.litteratureaudio.com/livres-audio-gratuits-mp3/tag/charles-perrault/ Charles Perrault, his work in audio version] [[File:Speaker Icon.svg|20px]]
+*[http://www.perraultfairytales.com Fairy Tales of Charles Perrault]
+* [http://www.ciffciaff.org/en/content/tales-mother-goose The Tales of Mother Goose] - Illustrated fairy Tales of Charles Perrault
+== Պատկերասրահ ==
+<gallery>
+Fairy tale1.jpg|
+Fairy tale2.jpg|
+Fairy tale3.jpg|
+Fairy tale4.jpg|
+Fairy tale5.jpg|
+</gallery>
+[[Կատեգորիա:Հեքիաթագիրներ]]
 {{Commons | Charles_Perrault|Շարլ Պերրո}}