Վլոձիմեժ Տետմայեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վլոձիմեժ Տետմայեր
լեհ.՝ Włodzimierz Tetmajer
Ծնվել էդեկտեմբերի 31, 1862(1862-12-31)[1] կամ դեկտեմբերի 31, 1861(1861-12-31)[2]
ԾննդավայրHarklowa, Lesser Poland Voivodeship, Gmina Nowy Targ, Nowy Targ County, Lesser Poland Voivodeship, Լեհաստան
Վախճանվել էդեկտեմբերի 26, 1923(1923-12-26)[3][4][2]
Մահվան վայրԿրակով, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն[5]
Քաղաքացիություն Լեհաստան
ԿրթությունԿրակովի համալսարան
Մասնագիտություննկարիչ, քաղաքական գործիչ, գծանկարիչ, գրող և հրապարակախոս
Թեմաներգեղանկարչություն[6], գրաֆիկա[6], գրականություն[6], հրապարակախոսություն[6] և քաղաքականություն[6]
Պարգևներ
Լեհաստանի վերածննդի շքանշանի կոմանդոր Լեհաստանի վերածննդի շքանշանի սպա և Cross of Independence
ՊաշտոնԱբգեորդնեթենհաուսի անդամ
ԱնդամակցությունԱզգային լիգա և Society of Polish Artists "Sztuka"?
ԿուսակցությունQ4371228? և Polish People's Party "Piast"?
ԶավակներJan Kazimierz Przerwa-Tetmajer?
 Włodzimierz Tetmajer Վիքիպահեստում

Վլոձիմեժ Տետմայեր (լեհ.՝ Włodzimierz Tetmajer, դեկտեմբերի 31, 1862(1862-12-31)[1] կամ դեկտեմբերի 31, 1861(1861-12-31)[2], Harklowa, Lesser Poland Voivodeship, Gmina Nowy Targ, Nowy Targ County, Lesser Poland Voivodeship, Լեհաստան - դեկտեմբերի 26, 1923(1923-12-26)[3][4][2], Կրակով, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն[5]), 19-20-րդ դարերի լեհ նկարիչ, ով նշանակալի գործեր է ստեղծել ինչպես ռեալիստական, այնպես էլ մոդեռն ոճով։ Նրա լավագույն աշխատանքները պահվում և ցուցադրվում են Վարշավայի և Կրակովի ազգային թանգարաններում։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տետմայերը նկարչության դասեր է առել և կերպարվեստի գաղտնիքների ու նրբությունների մեջ խորամուխ է եղել Կրակովի գեղարվեստի դպրոցում (Szkoła Sztuk Pięknych w Krakowie, 1875-ից 1886 թվականների միջակայքում), Վիեննայի ու Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիաներում (1886–1889 թթ.), Փարիզի Կոլարոսի ակադեմիայում (Académie Colarossi), ինչպես նաև՝ Յան Մատեյկոյի արվեստանոցում՝ հենց վերջինիս ղեկավարությամբ (1889-ից 1895 թթ.): Բացի այս ամենից, Վլոձիմեժ Տետմայերը դասական բանասիրություն է ուսումնասիրել Կրակովի Յագելոնյան համալսարանում։

Լիտվայի մկրտությունը 1387 թվականին (նկարիչ՝ Վլոձիմեժ Տետմայեր)

1890 թվականին, «Երիտասարդ Լեհաստան» գեղարվեստական շարժման ոգուն համապատասխան, ամուսնացել է գյուղացի մի աղջկա հետ՝ ասես նշանավորելով իր վերադարձը հայրենյաց արմատներին։ Կնոջ հետ բնակություն է հաստատել գյուղական հեռավոր մի տնակում, որտեղ հաճախ նրան այցելել են ընկերները։ 1900 թվականին հյուրընկալել է իր ընկերներից բանաստեղծ Լուցիան Ռիդելին ու վերջինիս հարսնացուին, որն իր կնոջ քույրն էր, կազմակերպել է նրանց հարսանիքը։ Գյուղական այդ հարսանիքը ներշնչել է Ստանիսլավ Վիսպյանսկուն՝ գրելու իր նշանավոր թատերգությունը՝ «Հարսանիք»-ը (Wesele), որտեղ արծարծվում է Լեհաստանի ազատագրման թեման։

Արվեստի պատմաբան,. դոկտոր Յուզեֆ Անջեյ Նովոբիլսկին գրել է.

«Լեհաստանի սքանչելի նկարիչներից մեկը՝ Տետմայերը, իմպրեսիոնիզմի և «Երիտասարդ Լեհաստան» շարժման ժամանակների նշանավոր արվեստագետներից է, ով իր տաղանդը նվիրաբերել է Լեհաստանի ազգային վերազարթոնքին ու լեհական պետականության վերականգնման սուրբ գործին։ Նա համոզված էր, որ ազգային ավանդույթներն ու լեհ գյուղացիության անձնուրաց մաքառումը այն միջոցներն են, որոնք կհասցնեն վերոնշյալ նպատակների իրականացմանը»[7]։

Վլոձիմեժ Տետմայերը բանաստեղծ Կազիմեժ Պժերվա-Տետմայերի ավագ եղբայրն է։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հարսանիք
    Հարսանիք
  • Թագադրում
    Թագադրում
  • Խաչի մերկացումը
    Խաչի մերկացումը
  • Սուրբ Սեբաստիանը
    Սուրբ Սեբաստիանը
  • Գյուղական երաժիշտներ
    Գյուղական երաժիշտներ
  • Մեռյալ Լեհաստանի ալեգորիան (այլաբանությունը)
    Մեռյալ Լեհաստանի ալեգորիան (այլաբանությունը)
  • Մեծ լեհերի պանթեոնը
    Մեծ լեհերի պանթեոնը
  • Կյուրեղն ու Մեթոդիոսը
    Կյուրեղն ու Մեթոդիոսը
  • Բերդիչևյան Աստվածամայրը
    Բերդիչևյան Աստվածամայրը
  • Բարի օրը Բրոնովիցե գյուղում
    Բարի օրը Բրոնովիցե գյուղում
  • Գարունը գյուղում
    Գարունը գյուղում
  • Նկարչի ընտանիքը
    Նկարչի ընտանիքը

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #119542110 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 RKDartists (նիդերլ.)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 http://culture.pl/pl/tworca/wlodzimierz-przerwa-tetmajer
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  7. ↑ Polish Art Center - Wlodzimierz Tetmajer (1861-1923) Արխիվացված 2007-03-13 Wayback Machine at polartcenter.com
  • Dziedzic, Stanisław. «Artysta i polityk - Włodzimierz Tetmajer». Forum Polonijne. 6 (2007): 23–25. ISSN 1234-2807.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Վլոձիմեժ Տետմայեր» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վլոձիմեժ_Տետմայեր&oldid=9767729» էջից