Սիրո քառասուն կանոնները
Սիրո քառասուն կանոնները անգլ.՝ The Forty Rules of Love | |
---|---|
Հեղինակ | Էլիֆ Շաֆաք |
Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
Բնօրինակ լեզու | անգլերեն |
Էջեր | 354 |
Երկիր | Թուրքիա |
Հրատարակման տարեթիվ | 2009 |
ԳՄՍՀ | 9780141047188 |
Պարգև(ներ) | Prix ALEF - Mention Spéciale Littérature Etrangère |
Սիրո քառասուն կանոնները, թուրք գրող Էլիֆ Շաֆաքի (թուրքերեն՝ Elif Şafak) կողմից անգլերեն և թուրքերեն գրված վեպ[1][2][3]։ Այս գիրքը գրելու նրա հետաքրքրության վրա ազդել է գենդերային հետազոտությունների և կանանց ուսումնասիրության ոլորտում ստացած նրա աստիճանը[4]։ Գիրքը լույս է տեսել 2009 թվականի մարտին[5]։ Այն պարսիկ բանաստեղծ Մոուլանա Ջալալ-ադ-Դինի, որը հայտնի է որպես Ռումի (պարսկերեն՝ جلال الدین محمد بلخی), և նրա ուղեկից Շամս Թաբրիզիի (պարսկերեն՝ شمس تبریزی) մասին է[6][7]։ Այս գիրքը բացատրում է, թե ինչպես է Շամսը սիրո միջոցով գիտնականին դարձրել սուֆի (արաբ․՝ تصوف) (միստիկ ուսմունք)[8]։ Այս գրքի ավելի քան 750,000 օրինակ վաճառվել է Թուրքիայում և Ֆրանսիայում[9]։
Ստեղծման պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գիրքը հրատարակվել է 2009 թվականին՝ «Սիրո քառասուն կանոնները» (անգլ.՝ The Forty Rules of Love) անգլերեն վերնագրով[5][6] և նույն թվականին՝ «Սեր» (թուրքերեն՝ Aşk) թուրքերեն անունով[10]։ Թարգմանիչ Կադիր Յիթ Ուսի (թուրքերեն՝ Kadir Yiğit Us) հետ համագործակցությունը սերտ է եղել, ուստի չի կարելի խոսել դասական թարգմանության մասին․
««Սիրո քառասուն կանոնները» գրքում ես փորձեցի բոլորովին նոր տեխնիկա։ Սկզբում վեպը գրեցի անգլերեն։ Այնուհետև այն թարգմանվել է թուրքերեն՝ ականավոր թարգմանչի կողմից։ Հետո ես վերցրեցի թարգմանությունը և վերաշարադրեցի այն։ Երբ թուրքական տարբերակը հասունացած և պատրաստ էր, ես վերադարձա անգլերեն տարբերակին և վերաշարադրեցի այն նոր ոգով։ [...] Ես դա անում եմ, քանի որ լեզուն իմ կիրքն է»
- Շուլե Կուլու (թուրքերեն՝ ŞULE KULU) (Zaman)- Շաֆաքն անհամբեր սպասում է «Սիրո քառասուն կանոնները» -ով համաշխարհային շուկա մուտք գործելուն[11]։
Միխաելա Գրաբինգերի (գերմ.՝ Michaela Grabinger) գերմաներեն թարգմանությունը հրատարակվել է 2013 թվականին Ցյուրիխում Kein & Aber հրատարակչության կողմից։
Համառոտ ակնարկ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Սիրո քառասուն կանոնները» վեպը պատմում է երկու զուգահեռ պատմությունների մասին, որոնք արտացոլում են միմյանց երկու բոլորովին տարբեր մշակույթներում և դրանք բաժանող յոթ դարերում»[12]։ Ամեն ինչ սկսվում է նրանից, որ տնային տնտեսուհի Էլլան գնահատման համար ստանում է «Քաղցր հայհոյանք» գիրքը[13]։ Այս գիրքը 13-րդ դարի բանաստեղծ Ռումիի և նրա հոգևոր ուսուցիչ Շամսի մասին է[12]։ Գիրքը ներկայացնում է Շամսի «Սիրո քառասուն կանոնները» տարբեր ընդմիջումներով[14][15]։ «Քաղցր հայհոյանք»-ը կառուցվել է այնպես, որ կենտրոնանա բնության հինգ տարրերի վրա՝ ջուր, օդ, երկիր, կրակ և դատարկություն։ Յուրաքանչյուր բաժնի գլուխները բացահայտել են պատմությունը՝ ըստ յուրաքանչյուր տարրի բնույթի[16]։ Վեպում ներկայացված պատմությունը հիմնված է «սիրո և հոգևորության վրա, որոնք բացատրում են, թե ինչ է նշանակում հետևել ձեր սրտին»[17]։
«բ» (b) տառը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրքի յուրաքանչյուր գլուխ սկսվում է«բ» տառով[13]։ Դա պայմանավորված է նրանով, որ Ղուրանի (արաբ․՝ أَلْقُرآن՝ ալ-Կուրան) առեղծվածը Ալ-Ֆաթիհ (արաբ․՝ ألْفَاتِحَة) սուրայի մեջ է, և նրա ոգին ընդգրկված է բիսմիլլահի ռ ռահմանի ռ ռահիմ (արաբ․՝ بِسْمِ ٱللَّٰهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ) արտահայտության մեջ (ամենաողորմած և կարեկից Աստծո անունով)[18]։ Բիսմիլլահի առաջին արաբական տառի տակ կա մի կետ, որը, ըստ սուֆիզմի գաղափարների, խորհրդանշում է Տիեզերքը[19]։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ֆրանսերեն «Սուֆի, իմ սեր» թարգմանությունը 2011 թվականին ստացել է ԱԼԵՖ (ֆր.՝ ALEF) մրցանակ - արտասահմանյան գրականության հատուկ հիշատակում[20][21]։
Այն առաջադրվել է նաև 2012 թվականի Դուբլինի միջազգային գրական մրցանակի (անգլ.՝ International IMPAC Dublin Literary Award)[20]։
2019 թվականի նոյեմբերի 5-ին BBC News-ը ներառել է «Սիրո քառասուն կանոնները» իր 100 ամենաազդեցիկ վեպերի ցանկում։ Այն ընդգրկված էր «Սեր, սեքս և սիրավեպ - Փետրվար» «Վեպեր, որոնք ձևավորել են մեր աշխարհը» բաժնում[22][23]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ “Our Compass” Արխիվացված 2019-08-03 Wayback Machine, “International Herald Tribune”, November 27, 2013
- ↑ "Looking for God: Following the Path of Love","alif.id",October 13, 2019
- ↑ "Books of the week: From Stephen King's The Institute to Margaret Atwood's The Testaments, our picks","www.firstpost.com",September 16, 2019
- ↑ Safak, Elif; Chancy, Myriam J. A. (2003). «Migrations: A Meridians Interview with Elif Shafak». Meridians: Feminism, Race, Transnationalism. 4 (1): 55–85. doi:10.1353/mer.2004.0006. ISSN 1547-8424.
- ↑ 5,0 5,1 “Analysis: The Forty Rules of Love” Արխիվացված 2019-08-03 Wayback Machine, “Analysis of Love”, 2010
- ↑ 6,0 6,1 “The Forty Rules of Love – review” Արխիվացված 2016-09-13 Wayback Machine, “The Guardian”, December 5, 2014
- ↑ Rashid,Yamna."The Forty Rules of Love taught me What i know now, it's been my motivation ,inspiration and has helped me become a better person and it holds a speshal place in my heart","SHIFA KHAN(FUTURE BEST TIMESSELLER",June 1, 2017
- ↑ Kazim, Maisam. “Overview of Forty Rules of Love”, “Pamir Times”, March 3, 2018
- ↑ “Forty Rules Of Love by ELIF SHAFAK”, “lagazetteverdun”, November 29, 2016
- ↑ «Էլիֆ Շաֆաք․ Գրող, թարգմանիչ և երեխա…» (թուրքերեն). 2009-04-19. Վերցված է 2022-07-28-ին. «Էլիֆ Շաֆաք- Նրա [Kadir Yiğit Us] թարգմանությունը պատրաստ լինելուց հետո նա այն հանձնեց ինձ, և ես բառացիորեն հունցեցի այն․․․ Ֆերհատ Ուլուդեղե- Երե՞ք փուլ կար։ Գիրք գրել անգլերեն լեզվով, թարգմանել այն, ապա նորի՞ց վերանայել։ Էլիֆ Շաֆաք- Այո, երեք փուլ։»
{{cite web}}
:|contribution=
ignored (օգնություն) - ↑ «Şafak looks forward to reaching the world with 'The Forty Rules of Love'» (անգլերեն). 2009-09-13. Վերցված է 2022-07-28-ին.
- ↑ 12,0 12,1 «Elif Şafak. Author biography. Bibliography». web.archive.org. 2018 թ․ օգոստոսի 22. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 14-ին.
- ↑ 13,0 13,1 «The Forty Rules of Love, By Elif Shafak». The Independent (անգլերեն). 2010 թ․ հուլիսի 8. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 14-ին.
- ↑ “Sham’s of Tabriz’s 40 Rules of Love”, “The Vision Weekly”, November 4, 2011,
- ↑ Imran Ali Buth."The Forty Rules of Love","www.greaterkashmir.com",May 4, 2017
- ↑ Wahab, Momina (2020 թ․ հուլիսի 26). «The Forty Rules of Love — Book Review». Medium (անգլերեն). Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 1-ին.
- ↑ "Five must-read books that help shape the way we think about the world","www.thenational.ae",June 7, 2019
- ↑ “Book Review: The forty Rules of Love by Elif Safak”, November 3, 2014
- ↑ Shweta. “Elif Shafak — Book Review of “40 Rules of Love”(Rumi & Shams of Tabriz )”, “Medium”, May 18, 2019
- ↑ 20,0 20,1 «The Forty Rules of Love by Elif Shafak - Reading Guide: 9780143118527 - PenguinRandomHouse.com: Books». PenguinRandomhouse.com (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 14-ին.
- ↑ «Prix ALEF - Mention Spéciale Littérature Etrangère» (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021-05-18-ին. Վերցված է 2022-07-28-ին.
{{cite web}}
: Invalid|url-status=ja
(օգնություն); Unknown parameter|archiv-bot=
ignored (օգնություն) «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 18-ին. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 14-ին. - ↑ «100 'most inspiring' novels revealed by BBC Arts».
- ↑ "The Novels That Shaped Our World: BBC reveals 100-strong list","www.thebookseller.com", November 5, 2019
- ↑ «100 'most inspiring' novels revealed by BBC Arts». BBC News. 2019 թ․ նոյեմբերի 5. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 10-ին. «The reveal kickstarts the BBC's year-long celebration of literature.»
- ↑ “The Forty Rules of Love Reader’s Guide”, “Penguin Random House”,
- ↑ “Elif Shafak” Արխիվացված 2018-08-22 Wayback Machine, “Literary Festivals UK”,
- ↑ Alev Adil.“The Forty Rules of Love, By Elif Shafak” Արխիվացված 2019-08-03 Wayback Machine,“The Independent”, July 9, 2010