Պեստո
 | |
|---|---|
 Պեստոյի բաղադրիչները | |
| Ենթատեսակ | սոուս և սննդային մածուկ |
| Առաջացման երկիր |  Իտալիա |
 Pesto Վիքիպահեստում | |
Պեստո (իտալ.՝ pesto՝ աղացած, տրորած), իտալական խոհանոցին պատկանող սոուս, որը պատրաստվում է ռեհանով, իտալական սոճու սերմերով, պանրով և ձիթապտղի յուղով։ Պեստոն ավելացնում են զանազան ուտեստների, այդ թվում՝ պիցցայի, մակարոնեղենի, ավոկադոյի կամ լոլիկի ապուր-խյուսերի վրա, կամ էլ քսում են հացին։
Դասական բաղադրատոմս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պեստոն ունի հազարամյակների պատմություն։ Դեռևս Հին Հռոմում պատրաստել են նմանատիպ սոուս՝ մորետումը, որը համարվում է ժամանակակից պեստոյի նախահայրը։ Պեստոյի մասին առաջին գրավոր հիշատակությունը գտնվել է լիգուրացի նպարավաճառ Ջիո Բատա Ռատոյի և իր որդու՝ Ջովանիի «Ջենովայի խոհանոց» («La Cuciniera Genovese») գրքում, 1863 թվականին[1]։ Պեստոն առաջին անգամ պատրաստել են հյուսիսային Իտալիայի Լիգուրիա մարզում, մասնավորապես՝ Ջենովա քաղաքում։ Ջենովական դասական պեստոն (pesto alla genovese) պատրաստվում է մարմարե սանդի մեջ փայտե թիակով։ Սոուսի բաղադրատոմսը հետևյալն է. Ջենովայի շրջակա գյուղերում աճող ռեհանի տերևներ, իտալական սոճու սերմեր[2], ոչխարի կաթից[2] պատրաստված կոշտ պանիր (պեկորինո[3] և[2][3]/ կամ[3][4] պարմեզան), սխտոր, աղ, լիգուրական ձիթայուղ (չռաֆինացված, մեխանիկական զտմամբ)։
Տարատեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պեստոն ունի յուրահատուկ, կանաչ գույն, սակայն Իտալիայի հարավում, Սիցիլիա կղզում, պատրաստում են կարմիր պեստոյի երկու տարատեսակ՝ պեստոյի հիմնական բաղադրիչներին ավելացնելով լոլիկ, կամ հանելով որևէ բաղադրիչ։
- (+) թարմ լոլիկ, (−) սոճու սերմեր՝ Պեստո ալա Սիցիլիա (pesto alla siciliana[2])
- (+) ջերմոցի լոլիկ և նուշ, (−) պանիր[2], կամ (+) թարմ լոլիկ (կեղևահան արած և սերմերը հեռացրած) և նուշ, (−) պանիր և սոճու սերմեր[3]՝ Պեստո ալա Տրապանեզե (pesto alla trapanese, տրապանական պեստո).
Ուրիշ երկրներում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Ֆրանսիայի հարավ-արևելքում, Պրովանս մարզում, պատրաստում են պիստու (pistou(ֆր.)) սոուսը՝ ռեհանից, սխտորից և ձիթապտղի յուղից։
- Ավստրիայում դդումի սերմերից պատրաստում են դդումի պեստո։
- Գերմանիայում պատրաստում են պեստոյի իրենց տարբերակը, ռեհանի փոխարեն ավելացնելով ղանձիլ։
- Օգտագործման օրինակներ
-
-
-
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Միխայլովա Լ. Պատրաստում ենք պեստո // Գիտություն և կյանք : ամսագիր. — 2012. — № 4.
- Աղաֆոնովա Ն. Ինչպես պատրաստել իսկական պեստո։ Իտալական բաղադրատոմսեր // Аргументы и факты "Про Кухню" : газета. — 2012. — № 1.
- Բոյարսկայա Վ. Ինչպես պատրաստել իսկական պեստո։ Դե, գրեթե իսկական։ // Meduza : интернет-издание. — 2017.
- Օլիվեր Դ. «Իմ Իտալիան» = Jamie's Italy (2005) / Ред. А. Ильин, пер. с англ. Ю. Тяжлова. — КукБукс, 2007. — С. 132. — 319 с.
- Պոխլյոբկին Վ. Песту // Всё о пряностях. — Пищевая промышленность, 1975. — С. 96. — 208 с.
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ About Pesto(անգլ.) // Genova Pesto World Championship
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Агафонова, 2012
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Михайлова, 2012
- ↑ Оливер, 2007
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պեստո» հոդվածին։ |
| ||||||
