Շտեֆան Մեծ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Շտեֆան Մեծ
Դիմանկար
Ծնվել է1433[1]
ԾննդավայրBorzești, Onești, Բակեու, Մոլդովական իշխանություն
Մահացել էհուլիսի 2, 1504
Մահվան վայրՍուչավա, Մոլդովական իշխանություն
ԳերեզմանPutna Monastery
Քաղաքացիություն Մոլդովական իշխանություն
ԱզգությունՄոլդովացիներ
Մայրենի լեզուռումիներեն[2]
Կրոնուղղափառություն
ԱմուսինMaria of Mangup?, Maria Voichița? և Evdochia of Kyiv?
Ծնողներհայր՝ Բոգդան II, մայր՝ Maria?[3]
Զբաղեցրած պաշտոններruler of Moldavia?
ԵրեխաներՊետրու IV Ռարեշ, Elena?, Bogdan III the One-Eyed? և Alexandru of Moldavia?
 Ștefan III cel Mare Վիքիպահեստում

Շտեֆան III Մեծ (1433[1], Borzești, Onești, Բակեու, Մոլդովական իշխանություն - հուլիսի 2, 1504, Սուչավա, Մոլդովական իշխանություն), Մոլդովայի հոսպոդար (1457 թվականից)։ Հետևողականորեն անց է կացրել կենտրոնական իշխանությունն ամրապնդելու քաղաքականություն։ Հենվել է մանր ազնվականության և հողատեր գյուղացիության վրա, հովանավորել է առևտուրը, արհեստները, ամրապնդել է բանակը, կառուցել բերդեր։ Ազգային անկախության համար մղել է բազում պատերազմներ։ 1467 թվականին հաղթել է Մոլդովա ներխուժած Հունգարիայի թագավոր Մատյաշ Հունյադիի բանակին։ 1475 թվականին ջախջախել է թուրքական բանակը Վասլույի մոտ, սակայն 1476 թվականի մարտերում պարտվել է։ Չստանալով օգնություն եվրոպական երկրներից՝ Շտեֆան Մեծը հաշտություն է կնքել, վերսկսել հարկ վճարել Թուրքիային։ Լեհաստանի դեմ երկարատև պատերազմը ավարտվել է 1497 թվականին, Շտեֆան Մեծի հաղթանակով, որին նպաստել է Ռուսաստանի հետ ռազմաքաղաքական դաշինքը։ Շտեֆան Մեծը հովանավորել է հայերի մուտքը Մոլդովա, նրանց շնորհել արտոնություններ (առևտրական և այլն)։ Մոլդովայում գրված հայերեն ձեռագրերի հիշատակարաններում և կամենիցյան տարեգրությունում Շտեֆան Մեծը հիշվում է դրվատանքով։ Մոլդավ ժողովուրդը շատ ավանդություններ ու երգեր է պահպանել Շտեֆան Մեծի մասին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 579